Thực hiện đúng Nghị quyết 128 thì sẽ phục hồi trong 6 tháng

Theo 2 cuộc khảo sát trên diện rộng do Ban IV và báo VnExpress tiến hành cho thấy Hầu hết các doanh nghiệp và người lao động đã nhận ra những tín hiệu tích cực của việc phục hồi sản xuất kinh doanh, sau khi Nghị quyết 128/NQ-CP có hiệu lực.

Kết quả khảo sát cho thấy những tín hiệu tích cực của việc phục hồi sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và việc làm cho người lao động sau khi chuyển trạng thái phòng chống dịch trên toàn quốc sang giai đoạn “thích ứng an toàn, linh hoạt với dịch bệnh” theo Nghị quyết 128/NQ-CP.  

Cũng theo khảo sát này, mặc dù tình hình chung còn nhiều khó khăn nhưng 43% lãnh đạo các DN  đang hoạt động tỏ ra lạc quan để chèo lái DN. 45% DN cho biết nếu các địa phương thực hiện đúng Nghị quyết 128 thì DN sẽ phục hồi trong khoảng thời gian từ 1 tháng đến dưới 6 tháng. 

Nhưng mức độ ảnh hưởng của đợt bùng phát dịch lần 4 tại Việt Nam tới hoạt động của DN vẫn rất lớn, đồng thời do tình hình các chuỗi cung ứng trên thế giới cũng vẫn đang đứt gãy, chưa phục hồi hoàn toàn nên DN và người lao động vẫn đang đối mặt với không ít khó khăn, thách thức trong bối cảnh “sống chung với dịch”.

Trong tổng số 3.440 DN tham gia khảo sát có 39% đang hoạt động cao hơn gấp 2 lần so với tỷ lệ này trong báo cáo tháng 8/20212.

30% số DN trả lời cho biết họ gặp khó khăn trong việc tuyển dụng lao động. Hơn 45% DN cho biết dù đang rất khó khăn vẫn phải đưa ra mức thu nhập cao hơn so với trước dịch để thu hút lao động trở lại.

Bên cạnh đó là những khó khăn mới: Đó là giá nguyên liệu đầu vào tăng (56% DN gặp phải), đó là cầu thị trường yếu nên 43% DN chưa đảm bảo kinh doanh có lãi. Và 41% số DN cho rằng chi phí xét nghiệm cho lao động là áp lực rất lớn là cấu thành lớn trong chi phí của DN.

Về phía người lao động, trong tổng số 8.835 người lao động trả lời khảo sát 47% đang có việc là 47%,  59,3% người lao động cho biết, không có nguồn tiết kiệm để hỗ trợ cuộc sống phải vay nợ hoặc sự hỗ trợ từ gia đình/xã hộ.

41% trong số họ không tìm được việc và 59% mong muốn được ký hợp đồng lao động nếu có việc mới. 54% số người lao động muốn đề nghị DN phải có cam kết đóng BHXH, BNTN.

Trong bối cảnh này, nói về về triển vọng phục hồi, 22% DN ở diện “đang hoạt động” cho biết đã phục hồi như trước dịch, 45% DN cho biết nếu các địa phương thực hiện đúng Nghị quyết 128 thì DN sẽ phục hồi trong khoảng thời gian từ 1 tháng đến dưới 6 tháng.  

Từ kết quả khảo sát trên và sau khi trao đổi, thảo luận với lãnh đạo của gần 40 Hiệp hội doanh nghiệp, Ban IV vừa có văn bản  gửi tới Thủ tướng Chính phủ nêu một số đề xuất:

Thứ nhất, về việc tạo lập môi trường làm việc an toàn và năng lực y tế trong doanh nghiệp để duy trì liên tục sản xuất kinh doanh:  

Ban IV và các hiệp hội đề xuất Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Y tế đẩy mạnh truyền thông về các biện pháp DN có thể lựa chọn trong việc tạo lập môi trường lao động an toàn, nâng cao năng lực y tế tại cơ sở, như việc DN có thể được kí hợp đồng với các đơn vị y tế đủ năng lực để xử trí các vấn đề phòng, chống dịch nếu không tự thiết lập được bộ phận chuyên môn y tế tại đơn vị;

Huy động đội ngũ chuyên gia y tế dự phòng nghiên cứu, hình thành các quy trình hướng dẫn dễ hiểu, dễ áp dụng (tương tự 5K cho toàn dân) để DN và người lao động áp dụng trong quá trình sản xuất, kinh doanh, tương tác với khách hàng;

Đồng thời Ban hành hướng dẫn cụ thể về quy trình xử lý khi phát hiện F0 tại DN.   để đảm bảo các DN luôn duy trì được hoạt động.

Trường hợp DN có F0 nhưng có tổ chức phân ca kíp, phân nhóm thì dựa trên hướng dẫn của Bộ Y tế, chính quyền cơ sở có thể cùng DN đánh giá bóc tách theo cấp độ nguy cơ nhỏ nhất để DN vẫn duy trì được sản xuất kinh doanh.

Thứ hai, kiến nghị Chính phủ, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội và các bộ, ngành, địa phương liên quan  cải thiện các quy định pháp luật hiện hành liên quan đến thời gian, chế độ làm việc của người lao động trong bối cảnh dịch; đặc biệt quy định về giờ làm thêm của người lao động để DN có điều kiện bố trí nhân lực đẩy mạnh sản xuất, đáp ứng các đơn hàng bị chậm trong thời gian qua cũng như tạo điều kiện cho các DN có thể bứt phá trong thời gian tới;

Đồng thời xây dựng các quy định pháp lý mới (như các chế độ bảo hiểm tai nạn lao động) với hình thức làm việc mới như làm việc trực tuyến, làm việc tại nhà...vì đây là xu hướng tăng mạnh trong và sau đại dịch;

Điều chỉnh giảm mức đóng BHXH đi kèm với việc phát triển các quỹ BH hưu trí tự nguyện với những cơ chế linh hoạt cho phép NLĐ được vay từ quỹ BH hưu trí khi gặp khó khăn về tài chính, khi mà điều này không thể thực hiện được đối với quỹ BHXH. Giải pháp này sẽ hạn chế việc rút BHXH một lần của người lao động, và giúp DN   thu hút hoặc giữ chân người lao động.

Đề xuất cuối cùng kiến nghị Chính phủ thiết kế các gói hỗ trợ đủ sâu, đủ rộng, có tính toán tới đặc thù của từng ngành và triển khai ngay trong đầu năm 2022 nhằm tạo đà cho DN có sức phục hồi và bứt phá, tận dụng được cơ hội mang lại từ Nghị quyết 128.   

Lãnh đạo DN cũng rất kì vọng sẽ sớm được tham dự chương trình đối thoại công - tư với Lãnh đạo Chính phủ để đóng góp các giải pháp, hiến kế cho mục tiêu đảm bảo tăng trưởng hậu covid.