Tái cơ cấu: Bệ phóng vững chắc cho hệ thống ngân hàng

* Thưa ông, Giai đoạn 2011-2015, nền kinh tế vĩ mô gặp rất nhiều khó khăn, vậy NHNN chi nhánh TP.HCM đã có những chính sách linh hoạt gì nhằm từng bước ổn định thị trường tiền tệ trên địa bàn thành phố?

-  Trong bối cảnh kinh tế vĩ mô diễn biến phức tạp và tiềm ẩn nhiều bất ổn, vai trò điều hành chính sách tiền tệ của NHNN trong giai đoạn này đã đóng vai trò quan trọng cho việc ổn định kinh tế vĩ mô, kìm giữ lạm phát. Cụ thể, với chính sách lãi suất, tỷ giá phù hợp, đặc biệt trong việc lập lại trật tự thị trường vàng đã loại bỏ được những tác động tiêu cực từ diễn biến phức tạp của giá vàng, cũng như các rủi ro liên quan đến vàng trong hệ thống ngân hàng. Theo đó, NHNN đã yêu cầu các tổ chức tín dụng (TCTD) chấm dứt các hoạt động huy động vốn và cho vay vốn bằng vàng từ ngày 1/5/2011.

Cơ chế chính sách về lãi suất của NHNN trong giai đoạn 2011-2015 đã có nhiều thay đổi và được áp dụng theo cơ chế trần lãi suất tiền gửi, chỉ áp dụng cho loại kỳ hạn dưới 6 tháng và trần lãi suất cho vay ngắn hạn chỉ áp dụng cho 5 nhóm lĩnh vực ưu tiên. Cơ chế này đã phát huy được tác dụng tích cực và đạt được mục tiêu kép là vừa tập trung vốn cho sản xuất kinh doanh, vừa tạo điều kiện cho các TCTD trên địa bàn TP.HCM chủ động trong hoạt động khai thác và sử dụng vốn, đảm bảo phù hợp với quan hệ cung cầu vốn trên thị trường.

Ông Tô Duy Lâm, Giám đốc NHNN chi nhánh TP.HCM.

* Vậy vai trò trung gian tài chính của NHNN trên địa bàn thành phố đã được thực thi như thế nào thưa ông?

 - Thông tin tích cực mà tôi muốn chia sẻ là tổng mức huy động vốn và dư nợ cho vay của các TCTD tại TP.HCM đã đạt con số triệu tỷ. Giai đoạn 2012-2014, tốc độ tăng trưởng vốn huy động luôn đạt mức trên 14%. Đây là một trong những yếu tố quan trọng, tạo điều kiện thuận lợi cho sự tăng trưởng tín dụng của các TCTD trên địa bàn trong giai đoạn 2011-2015. Thanh khoản được duy trì xoay quanh mức 80%, đảm bảo được nguồn vốn cung ứng cho nền kinh tế và bình quân trong giai đoạn này, huy động vốn tăng 13,1%/năm, dư nợ tín dụng tăng 11,6%/năm.

* Một chính sách quan trọng của NHNN trong giai đoạn này là thực hiện Đề án tái cơ cấu hệ thống ngân hàng theo Quyết định 254 của Thủ tướng Chính phủ. Ông vui lòng cho biết đề án này đã được triển khai trên địa bàn thành phố ra sao?

- Quá trình tái cơ cấu đã và đang được NHNN tiếp tục chỉ đạo thực hiện quyết liệt với nhiều giải pháp đã mang lại kết quả tích cực thông qua việc xử lý các ngân hàng yếu kém, sáp nhập, hợp nhất hoặc tự tái cơ cấu. NHNN đã kiến nghị Chính phủ cho phép thành lập Công ty quản lý tài sản của các TCTD (VAMC) để xử lý nợ xấu, cùng với việc áp dụng các chuẩn mực gần với quốc tế hơn trong lĩnh vực ngân hàng như quy định về việc phân loại nợ, trích lập dự phòng rủi ro và các điều kiện tái cơ cấu nợ. Tình trạng sở hữu chéo gây tác động ảnh hưởng đến hoạt động ngân hàng đã bị loại bỏ, tạo tiền đề cho việc tái cơ cấu nợ và xử lý nợ xấu bằng các biện pháp tích cực và hiệu quả. Đến cuối tháng 9/2015, các TCTD đang tập trung mọi nguồn lực để xử lý và đưa nợ xấu về mức dưới 3% theo chỉ đạo của NHNN.

Lộ trình tái cơ cấu ngân hàng trên địa bàn TP.HCM cũng đã được các TCTD triển khai tích cực, tăng cường năng lực cạnh tranh. Hoạt động của hệ thống ngân hàng trên địa bàn vẫn đảm bảo an toàn và có bước phát triển, năng lực tài chính được cải thiện, hệ thống quản trị, điều hành, kiểm soát, kiểm toán nội bộ được đổi mới. Các ngân hàng cũng tăng cường rà soát, kiện toàn nhân sự, mạng lưới, tái cơ cấu hoạt động kinh doanh và danh mục tài sản, từng bước định hướng chiến lược kinh doanh, ứng dụng CNTT và hiện đại hóa công nghệ ngân hàng gắn với thực hiện đề án tái cơ cấu.

Trụ sở NHNN chi nhánh TP.HCM.

* Hiện đại hóa công nghệ ngân hàng có liên quan tới “Đề án đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt giai đoạn 2011-2015” của Chính phủ. Các TCTD trên địa bàn thành phố đã triển khai nội dung này như thế nào?

- Trong giai đoạn 2011-2015, hệ thống ngân hàng tại TP.HCM đã tiếp tục phát triển dịch vụ ngân hàng bán lẻ gắn liền với ứng dụng công nghệ ngân hàng hiện đại. Hoạt động thanh toán ngày càng đa dạng như qua POS, online, internet banking, mobile banking. Trên địa bàn thành phố, từ những cửa hàng quy mô nhỏ đến những khách sạn, nhà hàng, trung tâm thương mại…đều có thể thanh toán bằng thẻ. Số lượng thẻ năm 2015 ước đạt 9,9 triệu thẻ, tăng trưởng bình quân khoảng 10%/năm. Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng đáp ứng tốt nhu cầu thanh toán cho doanh nghiệp, bình quân 55.200 tỷ đồng/ngày, tạo sự luân chuyển tiền tệ nhanh chóng và kịp thời.

* Việc thực thi chính sách tái cơ cấu hệ thống ngân hàng đã góp phần hỗ trợ chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên địa bàn như thế nào thưa ông?

- Chúng tôi đã thực hiện các chương trình như cho vay kích cầu đầu tư, kíxh cầu tiêu dùng, cho vay hỗ trợ chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, cho vay xây dựng nông thôn mới và chương trình kết nối tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, hộ sản xuất kinh doanh, tiểu thương. Lũy kế từ năm 2012 đến tháng 9/2015, tổng số vốn ký kết là 169.937 tỷ đồng, hỗ trợ cho 7.877 doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh. Chương trình cho vay bình ổn thị trường tiếp tục phát huy hiệu quả, đặc biệt so với các năm trước, từ năm 2013, ngân sách thành phố không phải bù lãi suất mà do các ngân hàng thương mại hỗ trợ cho vay doanh nghiệp bình ổn với lãi suất thấp hơn so với lãi suất cho vay trên thị trường.

* Như vậy, ông có thể nói gì về hiệu quả hoạt động của hệ thống ngân hàng trên địa bàn TP.HCM trong giai đoạn 2011-2015 với chính sách tái cơ cấu của NHNN?

- Tôi cho rằng, kết quả lớn nhất được ghi nhận là tính ổn định của hệ thống ngân hàng Việt Nam nói chung và hệ thống các ngân hàng thương mại trên địa bàn thành phố nói riêng. Những nỗ lực cùng nhận thức của các TCTD trên địa bàn cùng những đổi mới trong khai thác và sử dụng các nguồn lực gồm vốn, công nghệ, con người sẽ là các nền tảng vững chắc để hệ thống ngân hàng tại TP.HCM có thể phát triển bền vững trong giai đoạn tiếp theo.

* Xin cảm ơn ông.

 Vĩnh Bảo