Quy chuẩn địa phương QCĐP 1:2024/ĐL về chất lượng nước sinh hoạt tại Đắk Lắk

Tỉnh Đắk Lắk đang thực hiện những bước tiến quan trọng trong công tác bảo đảm chất lượng nước sinh hoạt. Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh đã tăng cường kiểm tra tại các trạm cấp nước lớn, bao gồm thành phố Buôn Ma Thuột, huyện Cư M’gar, Krông Năng, Buôn Đôn và Ea H’leo. Các nội dung kiểm tra bao gồm vệ sinh trạm bơm, lấy mẫu kiểm nghiệm nước đầu nguồn và thành phẩm, giám sát quá trình sử dụng hóa chất, lưu trữ mẫu và công khai kết quả chất lượng nước đến cộng đồng.

Kết quả giám sát cho thấy, các đơn vị cấp nước đã thực hiện nội kiểm đúng theo quy định: báo cáo định kỳ, lập sổ theo dõi, xử lý sự cố kịp thời. Thông tin về chất lượng nước sinh hoạt được công khai rộng rãi, giúp người dân dễ dàng nắm bắt và theo dõi độ an toàn của nguồn nước sử dụng.

Theo ghi nhận, tại nhiều khu vực nông thôn và đô thị trong tỉnh, chất lượng nguồn nước đang đối mặt nguy cơ suy giảm nghiêm trọng. Theo khảo sát mẫu nước giếng hộ gia đình tại Buôn Ma Thuột 100% mẫu có vi khuẩn E. Coli vượt ngưỡng, khoảng 76% mẫu có hàm lượng Nitrat vượt mức quy định trong QCVN 01‑1:2018/BYT. Hiện nay tình trạng vẫn kéo dài khi 31% mẫu Coliform và 62% mẫu Nitrat tiếp tục vượt ngưỡng cho phép.

Thêm vào đó, theo thông tin từ Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh, nắng nóng gay gắt khiến nhiều công trình chứa nước nhỏ đặc biệt là hồ chứa và đập bị suy giảm trữ lượng. Điều này buộc một số hộ gia đình trong thành phố Buôn Ma Thuột phải mua nước đóng bình để sinh hoạt hàng ngày, gây tốn kém không nhỏ.

Tình trạng thiếu nước sạch tại tỉnh Đắk Lắk khiến người dân gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt. Ảnh minh họa

Tình trạng khô hạn còn lan rộng đến sản xuất nông nghiệp, nơi hàng ngàn héc-ta cây trồng đang thiếu nước tưới đúng tiến độ. Để đảm bảo sinh hoạt và sản xuất, nhiều hộ dân đã chủ động đào ao, giếng sâu hoặc tận dụng các giải pháp tưới tiết kiệm như hệ thống tưới phun mưa và chuẩn bị phương án chống hạn hiệu quả.

Cùng lúc, tình trạng suy giảm chất lượng nguồn nước sinh hoạt không chỉ do hạn hán, mà còn do ô nhiễm nguồn nước ngầm, khiến người dân phải đối mặt với nguy cơ bệnh tật khi sử dụng nước giếng không qua xử lý. Thiếu nước sạch, bên cạnh chi phí, còn gây ảnh hưởng sâu sắc đến sinh hoạt, sức khỏe, và điều kiện vệ sinh hàng ngày, đặc biệt ở các vùng nông thôn, khu vực giáp ranh vùng sâu.

Nhằm giải quyết tình trạng này, Quy chuẩn kỹ thuật địa phương QCĐP 1:2024/ĐL đã được ban hành để đưa ra các giới hạn cụ thể về chất lượng nước sinh hoạt, hướng tới đảm bảo sức khỏe cộng đồng và giảm thiểu rủi ro liên quan đến nhiễm khuẩn và hóa chất.

QCĐP 1:2024/ĐL (Quy chuẩn kỹ thuật địa phương về chất lượng nước sạch sử dụng cho mục đích sinh hoạt) được tỉnh ban hành theo Quyết định số 26/2024/QĐ‑UBND ngày 24/6/2024, chính thức có hiệu lực từ ngày 8/7/2024. Đây là tài liệu quy định mức giới hạn các thông số lý hóa và vi sinh đối với nước sinh hoạt trong phạm vi tỉnh Đắk Lắk.

Quy chuẩn này do Sở Y tế chủ trì soạn thảo và trình UBND tỉnh ban hành, nhằm cụ thể hóa và bổ sung QCVN 01-1:2018/BYT – quy chuẩn quốc gia nước sinh hoạt. Các cơ quan như tài chính, khoa học công nghệ, nông nghiệp, xây dựng... cũng tham gia thẩm định chứng thực để đảm bảo tính khả thi và hiệu lực thi hành.

QCĐP 1:2024/ĐL áp dụng cho tất cả cơ sở cung cấp nước sinh hoạt từ hệ thống tập trung đến cấp hộ gia đình. Các sản phẩm nước uống đóng chai, bình lọc gia đình hoặc nước công nghệ (nước khoáng, nước tinh khiết...) không nằm trong phạm vi áp dụng của quy chuẩn này.

Quy chuẩn địa phương không chỉ là cơ sở pháp lý nhằm giám sát chặt chẽ từ nguồn nước đến vòi sử dụng, mà còn tạo hành lang thúc đẩy chú trọng đầu tư công nghệ xử lý như lọc nước, chloramin hóa, hệ thống khử khuẩn... Đặc biệt, tỉnh đã kết hợp hỗ trợ mô hình lọc nước bằng năng lượng mặt trời tại các vùng khó khăn, điển hình như Làng S’ut M’Dung (huyện Cư M’gar), giúp hàng ngàn người tiếp cận nguồn nước an toàn hơn.

So với nhiều tỉnh khác, Đắk Lắk hiện đang là địa phương tiên phong xây dựng quy chuẩn nước riêng phù hợp điều kiện Tây Nguyên. Sự đồng bộ giữa kiểm tra, giám sát và quy định cụ thể giúp cải thiện chất lượng nước và giảm chi phí quản lý cho cấp nước tại tỉnh.

Quy chuẩn địa phương QCĐP 1:2024/ĐL đánh dấu bước chuyển quan trọng trong công tác đảm bảo an toàn nước sinh hoạt ở Đắk Lắk. Đây là một nỗ lực thể hiện trách nhiệm đối với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu khiến nguồn nước ngày một suy giảm.