Phẫu thuật nội soi bệnh nhân ung thư bằng robot

Hiện nay, phẫu thuật bằng robot đã trở thành ưu tiên trong điều trị nhiều loại bệnh như mổ các khối u tiền liệt tuyến, cắt dạ dày, cắt gan, cắt phổi, cắt u trung thất, cắt tử cung. Với mong muốn hoàn thiện hơn nữa trong kỹ thuật phẫu thuật nhằm mang lại kết quả tốt nhất cho người bệnh, bắt kịp y học tiên tiến trên thế giới, Bệnh viện Chợ Rẫy đã lập Đề án triển khai phẫu thuật nội soi robot và được Bộ Y tế và UBND TP.HCM phê duyệt với kinh phí 71 tỷ đồng, từ nguồn vốn vay kích cầu của thành phố.

Khi sử dụng robot phẫu thuật sẽ có nhiều ưu điểm so với các phẫu thuật thông thường.

Hy vọng mới cho bệnh nhân ung thư

Đầu tháng 9/2017, Bệnh viện Chợ Rẫy đã nhận hệ thống phẫu thuật Robot Da Vinci do Hoa Kỳ sản xuất, đây là hệ thống robot phẫu thuật hiện đại nhất hiện nay, đã được tổ chức FDA Hoa Kỳ chứng nhận, đạt chuẩn ISO 8373 và ứng dụng rộng rãi tại châu Âu, Hoa Kỳ, được Bộ Y tế Việt Nam chấp thuận triển khai phẫu thuật trên người bệnh.

Theo kế hoạch, Bệnh viện Chợ Rẫy sẽ triển khai phẫu thuật nội soi bằng robot trong nhiều chuyên khoa như ngoại tiết niệu với chỉ định điều trị ung thư tuyến tiền liệt, ung thư thận, ung thư bàng quang; ngoại tiêu hóa với ung thư dạ dày, đại - trực tràng; ngoại lồng ngực với ung thư phổi, u trung thất; ngoại gan mật tụy với cắt nang ống mật chủ, ung thư gan; ngoại tim mạch với mổ bắc cầu mạch vành, thay van tim… Phẫu thuật nội soi robot là hệ thống phẫu thuật vận hành từ xa dưới sự điều khiển của các bác sĩ một cách chính xác, linh hoạt, an toàn và mang lại hiệu quả điều trị tốt nhất.

Theo đó, phẫu thuật robot phát triển đến thế hệ thứ tư với bốn cánh tay phẫu thuật, đầu camera thông minh, góc phẫu thuật rộng 580 độ, hình ảnh 3D. Với góc mổ này, không cánh tay người nào có thể thực hiện được, việc phẫu thuật nội soi bằng robot có tỷ lệ thành công cao nhờ có độ phóng đại lớn, hoạt động cánh tay máy tự do trong ổ bụng, có thể thao tác ở những vị trí sâu trong cơ thể. Bên cạnh đó, robot còn có khả năng bóc tách khối u và khâu nối tỉ mỉ.

Phẫu thuật nội soi bằng robot đã khắc phục được những hạn chế của phẫu thuật nội soi theo quy ước. Nhờ có hình ảnh không gian 3 chiều mà phẫu thuật viên có thể quan sát sâu hơn và chính xác hơn so với hình ảnh không gian 2 chiều của phẫu thuật nội soi quy ước. Cử động tay của phẫu thuật viên sẽ theo chiều thật của dụng cụ chứ không phải ngược lại như nội soi quy ước. Robot giảm được tác dụng độ run của tay.

Đặc biệt, các dụng cụ của robot có các khớp di động linh hoạt giúp cho việc thực hiện các động tác khâu nối dễ dàng. Robot giúp thực hiện các động tác đòi hỏi phải quay ngược cổ tay 180 độ như trong tạo hình bể thận niệu quản. Động tác này hầu như không thực hiện được bằng phẫu thuật nội soi. Các dụng cụ phẫu thuật do robot điều khiển có khả năng luồn lách vào các khoang nhỏ nhất một cách linh hoạt chính xác, vì vậy đặc biệt hữu ích trong mổ nạo vét hạch trong khi mổ các khối ung thư ổ bụng hay lồng ngực...

Robot phẫu thuật với 4 cánh tay.

Đáp ứng được nhiều phẫu thuật

Đặc biệt, hệ thống phẫu thuật nội soi bằng robot rất hiệu quả đối với u nang ống mật chủ, phình đại tràng bẩm sinh, thận ứ nước, teo đường mật, bắc cầu động mạch vành, chỉnh sửa van tim… Lợi điểm của hệ thống này là vùng phẫu thuật thu hẹp, ít xâm lấn nên bệnh nhân lành bệnh mau hơn. Do có khả năng kết nối với máy tính nên điều rất quan trọng là phẫu thuật nội soi robot sẽ giúp thực hiện khả năng phẫu thuật từ xa, theo đó, phẫu thuật viên từ khoảng cách rất xa vẫn có thể phẫu thuật được cho bệnh nhân.

Ngoài ra, phẫu thuật bằng robot giúp phẫu thuật viên đỡ tốn sức hơn nhiều so với mổ nội soi kinh điển: Phẫu thuật viên ngồi điều khiển thay vì phải đứng, trong quá trình phẫu thuật bằng robot hai khớp vai không phải cử động, các thao tác chủ yếu thông qua 2 khớp cổ tay, phẫu thuật viên không phải vặn vẹo người, thay đổi tư thế khi phải bóc tách hoặc khâu nối ở vùng khó khăn (trồng lại niệu quản, tạo hình bể thận niệu quản).

Trao đổi vấn đề này, PGS TS BS Nguyễn Trường Sơn - Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy nhận định, việc ứng dụng mạnh mẽ các thành tựu của công nghệ cao vào y học đã góp phần mang lại nhiều thành quả vượt bậc cho ngành y tế nói chung và ngoại khoa nói riêng. Sự kiện khánh thành “Triển khai phẫu thuật robot tại Bệnh viện Chợ Rẫy” sẽ góp phần mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh có cơ hội được chăm sóc sức khỏe với nhiều kỹ thuật hiện đại trong y khoa. Bước đầu, Bệnh viện Chợ Rẫy sẽ triển khai phẫu thuật nội soi bằng robot trong điều trị ung thư tuyến tiền liệt…

Trong tương lai, sẽ triển khai đồng bộ ở các khoa ngoại như Chấn thương chỉnh hình, Phẫu thuật tim… Ưu điểm của phẫu thuật bằng robot là vùng phẫu thuật được thu hẹp tối đa với xâm lấn tối thiểu nên bệnh nhân lành bệnh mau, hồi phục thể trạng nhanh hơn. Khi được phẫu thuật bằng robot, bệnh nhân có thể xuất viện trong thời gian ngắn, cũng như tiết giảm được chi phí nằm viện…

Cắt băng khánh thành triển khai phẫu thuật bằng robot tại Bệnh viện Chợ Rẫy.

 Bài & ảnh: Cao Tuấn

Nên đọc

Giáo sư gốc Việt Charles Cường Nguyễn: đưa robot Mỹ vào không gian

Robot - loại hình trí tuệ nhân tạo có thể làm hại con người?

Ngày hội Robothon thành phố Hà Nội 2015

Robot YuMi 2 cánh tay đầu tiên trên thế giới đến Việt Nam