Phát huy vai trò của báo chí trong hệ thống Liên hiệp Hội Việt Nam

Phát biểu khai mạc, PGS.TS. Phạm Ngọc Linh, Phó Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam nhấn mạnh, báo chí từ lâu đã là kênh truyền thông chiến lược, đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc đưa chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về khoa học và công nghệ đến với đội ngũ trí thức và nhân dân. Báo chí cũng là diễn đàn rộng mở, nơi giới khoa học trao đổi học thuật, phản biện chính sách và chia sẻ tri thức một cách công khai, minh bạch. Ông cho biết thêm, hệ thống báo chí của Liên hiệp Hội Việt Nam hiện gồm 68 báo và tạp chí khoa học. Dù theo đề án sắp xếp mới (chưa được phê duyệt) hệ thống sẽ chỉ còn 18 đơn vị, nhưng yêu cầu nâng cao chất lượng, chuyên nghiệp hóa nội dung vẫn luôn là nhiệm vụ trung tâm.

PGS.TS. Phạm Ngọc Linh, Phó Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam

Tại hội thảo, nhiều ý kiến đã làm rõ hơn vai trò của báo chí đối với sự phát triển của Liên hiệp Hội Việt Nam trong nhiều phương diện: Từ truyền thông chính sách, lan tỏa tri thức khoa học, thúc đẩy hoạt động tư vấn - phản biện, đến xây dựng niềm tin xã hội đối với đội ngũ trí thức….

Theo TS Lê Công Lương, Phó Tổng Thư ký kiêm Trưởng Ban Khoa học và Hợp tác quốc tế Liên hiệp Hội Việt Nam, báo chí thực hiện đồng thời ba chức năng: Thông tin, giám sát xã hội và định hướng dư luận. Khi phản ánh kịp thời các dự thảo luật, các hoạt động tham vấn, cũng như những bất cập từ thực tiễn, báo chí góp phần làm cho phản biện chính sách của Liên hiệp Hội Việt Nam trở nên sâu sắc, có sức thuyết phục và lan tỏa hơn. Báo chí cũng là kênh giúp kiến nghị khoa học thực sự đến với cơ quan quản lý và người dân, từ đó nâng cao hiệu quả quản trị công.

TS Lê Công Lương, Phó Tổng Thư ký kiêm Trưởng Ban Khoa học và Hợp tác quốc tế Liên hiệp Hội Việt Nam

Bên cạnh những kết quả đạt được, ông Lương cũng chỉ ra một số hạn chế cần khắc phục như: Thiếu cơ chế phối hợp thường xuyên, thiếu chiến lược truyền thông cấp địa phương và sự e dè của nhiều hội ngành khi làm việc với báo chí. Để khắc phục, ông Lương đề xuất thiết lập đầu mối truyền thông rõ ràng; đào tạo kỹ năng truyền thông chính sách cho chuyên gia; xây dựng kho dữ liệu mở; phát triển tuyến bài chuyên sâu giữa Liên hiệp Hội Việt Nam và các tòa soạn; tổ chức diễn đàn định kỳ (Báo chí - Trí thức - Đổi mới sáng tạo) và đưa truyền thông vào từng nhiệm vụ phản biện…

Theo PGS.TS. Nhà Xã hội học Phạm Bích San, trước hết, báo chí tạo công ăn việc làm cho rất nhiều chuyên gia khoa học và công nghệ trong lúc giao thời giữa bao cấp và kinh tế thị trường, hàng trăm tờ báo, bản tin của Liên hiệp Hội Việt Nam đã là nguồn sống cho nhiều cán bộ khoa học và công nghệ nói chung và Liên hiệp Hội Việt Nam nói riêng. Sự hỗ trợ về kinh tế này đã đem lại uy tín và tiếng tăm lớn cho Liên hiệp Hội Việt Nam nói chung và báo chí Liên hiệp Hội nói riêng.

PGS.TS. Nhà Xã hội học Phạm Bích San

Thứ hai, việc quảng bá thông tin và, một phần, các kết quả khoa học qua các báo, chí Liên hiệp hội giúp Liên hiệp Hội Việt Nam khẳng định vai trò của mình là một tổ chức khoa học với những nét đặc thù riêng góp phần bổ sung vào các hoạt động khoa học và công nghệ nước nhà cùng với hai Viện hàn lâm và các trường đại học. Nếu không có hoạt động này vai trò và vị trí của Liên hiệp Hội Việt Nam khó được khẳng định trong cộng đồng khoa học Việt Nam, vốn tồn tại một mặc định không chính xác rằng Liên hiệp Hội Việt Nam không làm khoa học.

Cuối cùng, báo chí Liên hiệp Hội Việt Nam giúp cho giới khoa học biết được ai là ai, điều kiện tối cần thiết để mỗi người trí thức quyết định có tham gia vào tổ chức LHHVN hay không. Xin được lưu ý rằng giới khoa học thật thường không khá giả gì, và sự hy sinh lợi ích kinh tế của họ cần được bù đắp bằng những lợi ích phi vật chất qua hệ thống báo chí - Nhà Xã hội học Phạm Bích San bảy tỏ.

Chia sẻ tại Hội thảo, Luật gia, Nhà báo Đặng Đình Chấn - Phó Tổng Biên tập Tạp chí Việt Nam hội nhập, Phó Chủ tịch Viện Chính sách, Pháp luật và Quản lý đã nhấn mạnh: Trong bối cảnh chuyển đổi số, kinh tế tri thức và cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ, vai trò của đội ngũ trí thức khoa học - công nghệ ngày càng quan trọng. Liên hiệp Hội Việt Nam là tổ chức tập hợp, đoàn kết trí thức rộng lớn nhất cả nước, góp phần tư vấn - phản biện - giám định xã hội, phổ biến tri thức khoa học và thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Để thực hiện tốt sứ mệnh đó, báo chí, với vai trò là cầu nối thông tin, diễn đàn của trí thức và kênh truyền thông chính sách cần được phát huy mạnh mẽ hơn nữa để tham gia tích cực vào tiến trình phát triển Liên hiệp Hội Việt Nam.

Luật gia, Nhà báo Đặng Đình Chấn - Phó Tổng Biên tập Tạp chí Việt Nam hội nhập, Phó Chủ tịch Viện Chính sách, Pháp luật và Quản lý

Cũng tại hội thảo, nhiều ý kiến của các nhà báo, chuyên gia, nhà quản lý báo chí đã trao đổi, thảo luận về vai trò, sự đóng góp của báo chí đối với sự phát triển của Liên hiệp Hội Việt Nam cũng như những kiến nghị, đề xuất để thời gian tới báo chí đóng góp nhiều hơn nữa trong việc xây dựng, phát triển Liên hiệp Hội Việt Nam.

Toàn cảnh hội thảo

Trước những yêu cầu mới, Liên hiệp Hội Việt Nam và báo chí cần bước vào giai đoạn hợp tác sâu rộng, bài bản, chuyên nghiệp hơn. Khi thông điệp khoa học được truyền tải rõ ràng, khi phản biện chính sách dựa trên tri thức đến được với toàn xã hội, Liên hiệp Hội Việt Nam sẽ có thêm nền tảng vững chắc để thực hiện tốt sứ mệnh tập hợp, đoàn kết trí thức và đóng góp thiết thực vào sự phát triển của đất nước.