Những điều chưa biết về sự nguy hiểm của bệnh Lyme

(CL&CS) - Bệnh Lyme - một chứng nhiễm trùng do vi khuẩn thuộc chi Borrelia gây ra, dấu hiệu phổ biến nhất là một vùng da bị mẩn đỏ, được gọi là quầng ban đỏ, bắt đầu ở chỗ vết cắn khoảng một tuần sau khi bị cắn.

Vết ban thường không ngứa hoặc đau. Khoảng 25-50% người bị bệnh không phát ban. Các triệu chứng sớm khác có thể bao gồm sốt, mệt mỏi và đau đầu.

Loại ký sinh nào gây ra bệnh Lyme?

Bệnh Lyme được lây truyền sang người do vết cắn của loại ve ký sinh Ixodes. Thông thường, con ve phải cắn trong thời gian từ 36 - 48 giờ trước khi vi khuẩn có thể lây lan. Tại Bắc Mỹ, loài vi khuẩn Borrelia burgdorferi sensu stricto và Borrelia mayonii là thủ phạm lây bệnh.

Ở 2 châu Âu và Á, 2 loại vi khuẩn này cũng là thủ phạm lây bệnh Lyme. Bệnh dường như không lây truyền giữa người, động vật khác, hoặc qua thực phẩm. Chẩn đoán được dựa trên sự kết hợp của các triệu chứng, tiền sử lộ da có thể bị ve cắn và có thể xét nghiệm các kháng thể đặc hiệu trong máu. Xét nghiệm máu thường âm tính ở giai đoạn đầu của bệnh.

Loài ve ký sinh Ixodes cắn vào cơ thể người gây ra bệnh Lyme nguy hiểm (Ảnh: Reuters)

Dự đoán bệnh Lyme mỗi năm ảnh hưởng 300.000 người tại Mỹ và 65.000 người tại châu Âu. Nhiễm trùng phổ biến nhất vào mùa Xuân và đầu mùa Hè. Bệnh Lyme được chẩn đoán là một tình trạng riêng biệt lần đầu tiên vào năm 1975 tại Old Lyme, Connecticut (Mỹ).

Ban đầu nó bị nhầm lẫn với viêm khớp dạng thấp chưa thành niên. Các triệu chứng mãn tính cũng được mô tả và được gọi là Hội chứng bệnh Lyme sau điều trị, mặc dù nó thường được gọi là bệnh Lyme mãn tính.

Ngăn ngừa và chữa trị bệnh Lyme như thế nào?

Ngăn ngừa bao gồm các nỗ lực để ngăn chặn vết cắn bằng cách mặc quần dài. Sử dụng thuốc chống côn trùng để giảm số vết cắn cũng có thể hiệu quả. Có thể dùng nhíp để gỡ các vết cắn. Nếu vết cắn đầy máu sau khi đã bị gỡ ra, một liều Doxycycline duy nhất có thể được sử dụng để ngăn ngừa sự phát triển của nhiễm trùng.

Nếu nhiễm trùng xảy ra, có thể dùng một số kháng sinh như Cefuroxime, Doxycycline và Amoxicillin. Việc chữa bệnh thường kéo dài 2 đến 3 tuần. Trong 2 ngày đầu điều trị, một số người bị sốt, đau cơ và khớp. Ở những người đau dai dẳng, liệu pháp kháng sinh lâu dài không được coi là hữu ích.

Nếu không chữa kịp thời, các triệu chứng nặng có thể gồm méo một bên hoặc cả hai bên miệng, đau khớp xương, đau đầu nghiêm trọng đi kèm với cứng cổ, tim đập nhanh. Nhiều tháng hoặc nhiều năm sau đó, có thể xảy ra các cơn đau khớp và sưng tấy lặp lại.

Thỉnh thoảng, bệnh nhân thường bị đau nhói hoặc ngứa ran ở tay và chân. Mặc dù được điều trị thích hợp, khoảng 10 - 20% bệnh nhân bị đau khớp, gặp các vấn đề về trí nhớ, và mệt mỏi trong 6 tháng.

Vaccine cho bệnh Lyme trước đây nay không còn nữa. Hiện các nhà dịch tễ học đang nghiên cứu để bào chế vaccine mới.

Gia đình Bella Hadid và nhiều ngôi sao mắc bệnh Lyme

Người mẫu nổi tiếng Hadid đang khốn khổ vì mắc bệnh Lyme (Ảnh: Reuters)

Người mẫu nổi tiếng Hadid, 24 tuổi, kể mình mắc bệnh Lyme với biểu hiện là nhịp tim không đều, mất ngủ, khó thở, đau khớp, đổ mồ hôi, buồn nôn, đau đầu, rối loạn tâm trạng, lo lắng, lú lẫn...

Cô bộc bạch: "Tôi bị tất cả triệu chứng này mỗi ngày và không hề thuyên giảm kể từ năm 14 tuổi (năm 2012). Nhưng từ năm 18 tuổi tới nay, tôi đã thấy ổn hơn. Lúc mới nhiễm bệnh, trí nhớ kém hẳn đi, có lần đột nhiên không nhớ cách lái xe từ nhà ở Malibu đến Santa Monica (Mỹ), ốm nặng, đến nỗi phải bán con ngựa yêu quý vì không còn khả năng chăm sóc".

Không chỉ Bella, mẹ và em trai cô cũng đang chiến đấu với bệnh Lyme, tham gia chương trình “The Dr. Oz”, nhờ tới 106 bác sĩ để chữa trị bằng phương pháp cấy tế bào gốc và nhiều liệu pháp tiên tiến khác, từng có thời gian sức khỏe tốt lên nhưng sau đó bệnh tái phát.

Justin Bieber cũng đau khổ vì mắc bệnh Lyme (Ảnh: Getty)

Ngoài gia đình Hadid, những ngôi sao khác cũng đang chiến đấu với chứng bệnh này như Ben Stiller, Justin Bieber, Shania Twain, Alec Baldwin, Kelly Osbourne...

Lê Miên Tường

(Theo AFP, Reuters)

Nên đọc