Ngọn núi sở hữu quần thể di tích rộng hơn 24km2 cao nhất Nam Bộ, có nhà ga cáp treo lớn nhất thế giới, được mệnh danh "non linh đất phước trổ hoa thần"

Là một trong số các ngọn núi thiêng nhất tại Việt Nam, núi Bà Đen (Tây Ninh) trở thành biểu tượng tâm linh của người dân Nam Bộ với một hệ thống 6 chùa, ngôi chùa cổ có lịch sử 300 năm tuổi. Trên đỉnh núi là hệ thống công trình tâm linh độc đáo với bức tượng Phật Bà Tây Bổ Đà Sơn bằng đồng cao kỷ lục châu Á và một khu triển lãm Phật giáo lớn ngay dưới chân tượng Phật Bà. 

Một trong ba huyệt đạo thiêng nhất cả nước

Núi Bà Đen từ lâu đã là một danh thắng nổi tiếng và được coi là biểu tượng của vùng đất Tây Ninh, miền Đông Nam Bộ. Nằm cách Trung tâm thành phố Tây Ninh 11km, quần thể di tích núi Bà Ðen trải rộng trên diện tích hơn 24km2 gồm 3 ngọn Núi Bà, núi Phụng và núi Heo, trong đó núi Bà cao nhất với độ cao 986 mét so với mặt biển.

Nữ sĩ Sương Nguyệt Anh, ái nữ của nhà thơ yêu nước Nguyễn Đình Chiểu trong một lần về Bà Đen viếng núi và thưởng thức hoa mai trắng bên sườn núi đã ứng tác bài thơ Nôm “Vịnh bạch mai trên núi Bà”, với những câu thơ đầy ước lệ:

“Non linh đất phước trổ hoa thần,

Riêng chiếm vườn hồng một cảnh xuân.

Tuyết đượm nhành tiên in sắc trắng,

Sương pha bóng nguyệt ánh màu ngân”.

Cho đến nay, bài thơ vẫn là niềm tự hào của người dân Tây Ninh khi vẻ đẹp hùng vĩ và thơ mộng của ngọn núi cao nhất Nam Bộ được thơ hoá đầy rung động.

Cảnh thiên nhiên hùng vĩ, nền rừng xanh bạt ngàn, tiếng suốt róc rách lưng chừng núi, những mái chùa cổ kính, đại tượng Phật Bà uy nghi, tiếng đại hồng chung ngân vang giữa mây trắng bảng lảng… Đó là vẻ đẹp của núi Bà Đen mà không nơi đâu có được, khiến ngọn núi trở thành niềm tự hào của không chỉ người dân Tây Ninh, mà còn là biểu tượng của cả vùng đồng bằng Nam Bộ hút hàng triệu du khách mỗi năm.

Núi Bà Đen không chỉ đẹp, đây còn là ngọn núi linh thiêng, nơi con người gửi gắm niềm hi vọng về phước lành. Nói như nữ sĩ Sương Nguyệt Anh, núi Bà Đen chính là “non linh” và cũng là “đất phước”.

Gọi là “non linh”, bởi đây không chỉ là ngọn núi gắn liền với huyền tích về Linh Sơn Thánh Mẫu đã lưu truyền qua nhiều thế hệ người Nam Bộ từ 300 năm trước, mà còn là một trong số các huyệt đạo thiêng nhất nước Nam.

Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, núi Bà Đen là ngọn núi có vị thế đặc biệt về mặt phong thuỷ khi nằm trong dòng long mạch chạy từ dãy Himalaya dọc về dãy Trường Sơn từ Bắc vào Nam. Trong dòng long mạch này, núi Bà Đen cùng với Fansipan và núi Nưa (Thanh Hoá) được xem là các huyệt đạo thiêng nhất cả nước. Đặc biệt, núi Bà Đen còn là vùng địa linh khí bởi là ngọn núi duy nhất nổi lên một cách kỳ lạ giữa vùng đồng bằng mênh mông trù phú của miền Nam.

Vì lẽ đó, rất nhiều người mỗi năm đều đến núi Bà Đen ít nhất một lần để mong hấp thụ linh khí đất trời. Khi thì mang về nắm đất, lúc uống chút nước từ khe suối trên núi, khi ngồi thiền định dưới đại hồng chung để mong giải thoát phiền não và tìm sự thanh tịnh trong tâm hồn. Núi Bà Đen vì thế, có thể coi là ngọn núi linh thiêng nhất khu vực miền Nam.

Khám phá quần thể tâm linh tại vùng "đất phước"

Khu vực núi Bà Đen có suối chảy róc rách từ trên đỉnh núi xuống chân núi và hàng trăm hang, động, chùa chiền, đền miếu. Các hang động trong khu vực núi Bà Ðen qua hàng trăm năm đã được xây dựng, cải biến thành những nơi linh thiêng thờ thần, thờ Phật như Hang Gió, chùa Hang, động Thanh Long, động Ông Hổ, Ông Tà, Ba Cô, Thiên Thai...

Lên lưng chừng núi khoảng 350 mét, du khách có thể vào viếng và tham quan Linh Sơn Thiên Thạch động (Ðiện Bà). Nơi đây có “tiếng lành đồn xa” về sự linh thiêng của Bà Đen (trong tâm thức của người dân nơi đây luôn tin rằng bà thường linh hiển phù hộ, giúp đỡ dân chúng trong vùng những lúc mất mùa đói kém hoặc gặp chuyện oan ức). Chùa được xây dựng từ thế kỷ 18, trải qua nhiều lần trùng tu, lần mới đây nhất là khánh thành vào năm 1997. Chùa vẫn giữ lại 2 cột đá xanh được tạc thời Tổ Tâm Hòa (1919) ở tiền đường, mỗi cột cao 5,4m đường kính 0,45m. Đây là ngôi chùa có kiến trúc hài hòa mang nhiều nét đẹp đặc trưng của kiến trúc đền chùa Việt Nam.

Ðiện Bà là nơi thờ phụng chính gắn liền với Lễ hội núi Bà Ðen cùng các chùa Hạ và chùa Trung. Gần đó, ở độ cao hơn về phía đỉnh núi là miếu Sơn Thần, từ đây du khách được ngắm nhìn toàn cảnh hồ nước Dầu Tiếng, một công trình thủy lợi đẹp và lớn ở Việt Nam hiện nay.

Trong quần thể núi Bà Ðen có khu vực suối Vàng - còn gọi là "Ma Thiên Lãnh" nằm phía Tây núi Phụng với hồ Chằm, đền thờ Ông Lớn Trà Vong, tạo thành khu di tích mang đậm nét tâm linh.

Ðể lên núi, du khách đi theo con đường quanh co, uốn lượn qua những dốc cao và ven triền núi, thấp thoáng ẩn hiện trong màn sương mù, trải dài qua các địa danh gắn liền những sự tích, truyền thuyết huyền bí.

Du khách cũng sử dụng cáp treo hay hệ thống máng trượt. Quá trình hành hương cũng tạo cho du khách nhiều cảm xúc khi được ngắm nhìn quang cảnh núi Bà Đen hùng vĩ với màu xanh ngút mắt, điểm xuyết những khóm hoa kiểng nên thơ giữa núi rừng xanh biếc.

Tùy theo thời tiết, thời gian, du khách sẽ có những trải nghiệm khác biệt: trôi lơ lửng trên ngọn cây cao, trong những đám mây lởn vởn; lạc trong sắc vàng mùa cây thay lá, thỏa sức ngắm nhìn mùa hoa dông đỏ rực hay ngắm những vạt hoa bướm, hướng dương, hoa hồng, hoa giấy rực rỡ đủ sắc màu theo mùa…

Trải nghiệm hệ thống cáp treo cũng mang đến cảm giác lý thú cho du khách. Hệ thống này có tổng chiều dài 2 tuyến cáp là 3.057 mét với tổng số 191 cabin. Ga cáp treo Bà Đen lớn nhất thế giới với diện tích lên đến 10.959m2. Ga Chùa Hang được thiết kế độc đáo như một ngôi chùa cổ, lấy cảm hứng từ kiến trúc chùa Bà Đen và chùa Hang; điểm nhấn tượng Phật Thích ca Mâu ni ngồi thiền được thiết kế ẩn hình dọc theo hai bên tường. Ga Vân Sơn là “thế giới cổ tích Bắc Âu” thu nhỏ; cột và các mảng tường bên trong là những bức tranh lập thể đa sắc lấy cảm hứng từ kiến trúc Tòa Thánh Tây Ninh.

Ga cáp treo Bà Đen lớn nhất thế giới với diện tích lên đến 10.959m2.

Từ trên núi nhìn xuống, cả một vùng đồng bằng mênh mông vùng ngoại ô thành phố Tây Ninh với những cánh đồng lúa trải rộng thẳng tắp, vùng chuyên canh mãng cầu, từng thửa rau xanh mỡ màng như làm nền để tôn lên ngọn núi Bà Đen vốn là “nóc nhà Nam Bộ” với độ cao 986 mét.

Nhìn từ xa, núi Bà Đen lúc nổi bật giữa nền trời xanh, lúc ẩn hiện dưới từng gợn mây bảng lảng lẫn trong sương. Ngọn núi như mê hoặc du khách, gợi những truyền thuyết tâm linh, ẩn chứa nhiều nét đặc trưng văn hóa của một vùng đất Tây Ninh đầy nắng, gió…

Hơn thế, đỉnh núi cao nhất Nam Bộ này thường có mây bao phủ, còn là điểm săn mây lý tưởng cho các tay máy chuyên và không chuyên. Có lẽ cũng bởi vậy mà đỉnh núi này còn có tên là Vân Sơn.