Ngân hàng luôn ưu tiên, xác định nông nghiệp là lĩnh vực tập trung vốn đầu tư

Ngày 4-4, tại TP Cần Thơ, Hội thảo "Định vị hạt gạo Việt Nam trong kỷ nguyên mới” do Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) phối hợp với Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ và Trang Việt Nam Đầu Tư tổ chức đã thu hút sự tham gia của nhiều đại diện các bộ, ngành, doanh nghiệp và hàng trăm chuyên gia trong lĩnh vực lúa gạo.

Phát biểu tại hội thảo, ông Trần Quốc Hà, Quyền Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Khu vực 14 (gồm Cần Thơ, Sóc Trăng, Hậu Giang, Bạc Liêu và Vĩnh Long) khẳng định, lúa gạo là mặt hàng nông sản của vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) có sản lượng và giá trị xuất khẩu cao, mang nguồn thu ngoại tệ lớn về cho đất nước.

Lẽ đó, Ngân hàng Nhà nước luôn xác định nông nghiệp, nông thôn trong đó có lĩnh vực lúa gạo là lĩnh vực được ưu tiên và tập trung vốn để đầu tư.

Nhờ vậy, tín dụng đối với ngành hàng lúa gạo tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long luôn có mức tăng trưởng cao, đến cuối tháng 12/2024 đạt 121.595 tỷ đồng, tăng khoảng 16% so với cuối năm 2023, chiếm khoảng 55% dư nợ tín dụng lúa, gạo toàn quốc.

Ngoài ra, ông Hà cho biết thêm, Ngân hàng Nhà nước cũng đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng triển khai và nâng quy mô Chương trình tín dụng đối với lĩnh vực lâm sản, thủy sản lên khoảng 100.000 tỷ đồng và mở rộng phạm vi Chương trình đối với lĩnh vực nông, lâm, thủy sản (thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị 05/CT-TTg ngày 1/3/2025 về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, bảo đảm mục tiêu tăng trưởng cả nước năm 2025 đạt 8% trở lên).

Kết quả, tín dụng đối với ngành hàng lúa gạo tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long luôn có mức tăng trưởng cao, đến cuối tháng 12/2024 đạt 121.595 tỷ đồng, tăng khoảng 16% so với cuối năm 2023, chiếm khoảng 55% dư nợ tín dụng lúa, gạo toàn quốc. Trong đó, dư nợ tín dụng phục vụ mục đích trồng trọt chiếm khoảng 18%, phục vụ mục đích thu mua, tiêu thụ chiếm khoảng 70%, phục vụ mục đích chế biến, bảo quản chiếm khoảng 12%.

Trong thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước luôn ưu tiên, xác định nông nghiệp là lĩnh vực tập trung vốn đầu tư, đã triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp phát triển sản xuất và đã có nhiều văn bản chỉ đạo tập trung nguồn vốn đáp ứng nhu cầu sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và người dân.

Tuy nhiên, ông Hà cũng cho rằng đầu tư tín dụng cho ngành hàng lúa gạo trên địa bàn còn nhiều khó khăn thách thức, như: rủi ro do biến đổi khí hậu; 95% doanh nghiệp ở ĐBSCL là doanh nghiệp vừa và nhỏ nên thông tin tài chính thiếu minh bạch, ảnh hưởng tới việc cho vay….

Thứ nhất, mặt hàng lúa gạo là thế mạnh của các tỉnh trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long, đặc biệt trong việc xuất khẩu, tuy nhiên bên cạnh ảnh hưởng của rủi ro do biến đối khí hậu, mặt hàng lúa gạo những tháng đầu năm 2025 đang bị áp lực giảm giá khi đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ xuất khẩu khác và nguồn cung gạo thế giới đang tăng mạnh, nhu cầu nhập khẩu từ các quốc gia giảm.

Thứ hai, chương trình cho vay liên kết, chế biến và tiêu thụ sản phẩm lúa gạo chất lượng cao và phát thải thấp vùng đồng bằng sông Cửu Long theo Quyết định 1490/QĐ-TTg chưa phát sinh kết quả cho vay do Bộ NN&PTNT chưa công bố vùng chung, vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp, các chuỗi liên kết lúa gạo để các tổ chức tín dụng có đầy đủ cơ sở xem xét, quyết định cho vay.

Thứ ba, vấn đề xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu, chính sách về liên kết vùng, sản xuất theo chuỗi giá trị, mô hình liên kết còn ít, gây khó khăn cho các tổ chức tín dụng trong việc kiểm soát dòng tiền khi cho vay chuỗi. Việc khuyến khích hợp tác công - tư, chính sách phát triển doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, được triển khai song chưa đạt như kỳ vọng, làm giảm sức cạnh tranh của sản phẩm Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Thứ tư, nhiều doanh nghiệp trong ngành có quy mô sản xuất nhỏ, năng lực tài chính, năng lực quản trị còn hạn chế, thông tin tài chính thiếu minh bạch dẫn đến không đáp ứng đủ những điều kiện vay vốn tín dụng.

Quyền Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Khu vực 14 cũng cho biết, ngành Ngân hàng sẽ tích cực triển khai các chương trình tín dụng, chỉ đạo sát sao việc triển khai công tác tín dụng, nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng mà hội thảo hôm nay là một trong những giải pháp đó, không để khách hàng nào đủ điều kiện tiếp cận vay vốn mà không được vay vốn.

“Chúng tôi hy vọng kết quả mang lại là hạt gạo Việt Nam khẳng định được thương hiệu, phát triển đúng vị thế của mình”, ông Hà khẳng định.