Loại lá quý xuất ngoại thu về đến 2 triệu đô ở Việt Nam

Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, kim ngạch xuất khẩu các loại lá của Việt Nam trong tháng 10/2023 đạt 544 nghìn USD, tăng nhẹ 0,8% so với tháng 10/2022. Tuy nhiên, nhìn chung 10 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu lá giảm 24,2% so với cùng kỳ năm 2022, chỉ đạt 5,7 triệu USD.

Mặt hàng lá tre tiếp tục giữ vị trí dẫn đầu về giá trị xuất khẩu trong nhóm mặt hàng lá. Trong 10 tháng đầu năm 2023, Việt Nam thu về 1,31 triệu USD từ xuất khẩu lá tre, giảm 22,1% so với cùng kỳ năm 2022. Tuy nhiên, tỷ trọng của lá tre trong tổng kim ngạch xuất khẩu lá lại tăng nhẹ 0,6 điểm phần trăm, đạt 22,9%. Đáng chú ý, trong năm 2022, lá tre cũng là mặt hàng có giá trị xuất khẩu cao nhất với 2 triệu USD.

Tre là một trong những loại cây phát triển nhanh nhất trong tự nhiên, có thể phát triển thành rừng sau chỉ 4 đến 6 năm, sau khi trồng có thể sử dụng bền vững. Tre cũng là loại cây chủ lực mang về kim ngạch xuất khẩu lớn cho Việt Nam. Nước ta có diện tích tre lên đến 1.592.205ha, phân bố ở hầu hết các tỉnh trên cả nước, trong đó có 37/63 tỉnh có diện tích trên 10.000ha.

Trước đây, lá tre ở Việt Nam thường bị xem là phụ phẩm. Ở một số vùng, lá tre được đem phơi khô để đun bếp. Số ít người sử dụng lá tre để kết hợp với các loại lá thơm khác như sả, hương nhu, khuynh diệp để tạo thành bài thuốc xông hơi trị cảm mạo hiệu quả.

Tuy nhiên, ngày nay, loại lá này đã trở thành một mặt hàng xuất khẩu đem lại thu nhập đáng kể cho người dân. Lá tre được thu gom và xuất khẩu sang nhiều quốc gia khác nhau, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân, đặc biệt là những vùng trồng tre.

Lá tre bát độ, hay còn gọi là lá tre bương, là loại lá cây đang được ưa chuộng tại thị trường nước ngoài và có tiềm năng xuất khẩu cao. Khác biệt với lá tre thường, lá tre bát độ có kích thước to bản hơn hẳn, thường được sử dụng để gói thực phẩm, làm bánh hoặc xông hơi trị cảm mạo.

Loại cây tre này mọc hoang ở nhiều nơi tại Việt Nam, từ vùng cao đến đồng bằng, mang đến nguồn nguyên liệu dồi dào cho việc xuất khẩu. Việc thu mua lá tre bát độ không chỉ góp phần giải quyết bài toán luân canh cho bà con nông dân mà còn tạo thêm thu nhập cho họ.

Tuy nhiên, hiện nay diện tích trồng tre bát độ còn nhỏ lẻ, chủ yếu xen canh chứ chưa có vùng tập trung. Điều này gây khó khăn cho doanh nghiệp trong việc thu mua và phát triển thị trường xuất khẩu.

Hiện nay, thị trường xuất khẩu lá tre tiềm năng nhất là Nhật Bản, Hàn Quốc với số lượng nhập khẩu lớn và giá thu mua cao. Vận chuyển bằng đường biển nên khá thuận lợi, thị trường châu Âu có thu mua nhưng vì đi đường máy bay, phải đảm bảo nhiều tiêu chí về an toàn vệ sinh thực phẩm nên sản lượng xuất khẩu không được nhiều.

Hiện ở Yên Bái, Bắc Giang, Thanh Hóa, Sóc Sơn (Hà Nội) có rất nhiều người dân trồng tre bát độ để xuất khẩu. Lá tre sẽ được người dân thu hái sau đó bán cho các cơ sở thu mua. Trung bình lá tre tươi được thu mua với giá 7.000 đồng/kg, thời gian thu hái lá tre vào khoảng từ tháng 5 đến tháng 11.

Để đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu, lá tre cần đảm bảo chất lượng: to, dài, không rách, màu xanh đều. Lá càng to, dài và màu sắc đẹp càng có giá trị cao. Sau khi thu hoạch, lá tre được làm sạch hoàn toàn bằng phương pháp tự nhiên, đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.

Lá tre Việt Nam được ưa chuộng bởi mùi thơm đặc trưng và khả năng bảo quản lâu. Giá bán lá tre dao động từ 10.000 đồng/kg (lá tươi) đến 40.000 đồng/kg (lá khô), cạnh tranh so với các nước xuất khẩu khác như Ấn Độ. Trên thị trường thương mại điện tử quốc tế, giá lá tre Việt Nam thậm chí còn cao hơn nhiều. Giá sỉ dao động từ 3-5 USD/kg (khoảng 73.000 - 122.000 đồng/kg), giá lẻ lên tới 7-10 USD/kg (hơn 170.000 - 240.000 đồng/kg).