Kết quả hoạt động Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam nhiệm kỳ IV (1999-2004)

 Đại hội thông qua các văn kiện của Hội đồng Trung ương khóa III và Điều lệ (bổ sung, sửa đổi). Đại hội bầu ra Hội đồng Trung ương khóa IV gồm 133 ủy viên. Hội nghị Hội đồng Trung ương lần thứ Nhất bầu ra Đoàn Chủ tịch gồm 17 ủy viên do Giáo sư, Viện sĩ Vũ Tuyên Hoàng làm Chủ tịch, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Hồ Uy Liêm làm Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký, Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Nguyễn Hữu Tăng và Giáo sư, Tiến sĩ Trần Ngọc Hiên làm Phó Chủ tịch, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Tô Bá Trọng làm Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra.

Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình trao tặng Huân chương Độc lập hạng Nhất cho đại diện Liên hiệp Hội Việt Nam

Trong nhiệm kỳ IV (1999-2004), Liên hiệp Hội Việt Nam đã có bước phát triển nhanh về xây dựng tổ chức với nhiều loại hình tập hợp trí thức khoa học và công nghệ. Liên hiệp hội có 92 hội thành viên (tăng thêm 28 thành viên so với nhiệm kỳ trước), trong đó có 56 hội ngành Trung ương và 36 Liên hiệp hội địa phương. Trong tổ chức của hội thành viên có các hội chuyên ngành. Mạng lưới tổ chức của nhiều hội đã phát triển sâu rộng trong các thành phần kinh tế, khoảng 43% số hội có chi hội trong các doanh nghiệp nhà nước, 15% có chi hội trong các doanh nghiệp khác. Liên hiệp Hội Việt Nam tập hợp trong hàng ngũ của mình hơn 40 vạn trí thức KH&CN. Ngoài ra, Hội Làm vườn Việt Nam và Hội Nuôi ong Việt Nam thu hút thêm khoảng 40 vạn hội viên là nông dân.

Phạm vi hoạt động của các hội đã bao quát hầu hết các lĩnh vực KH&CN. Một số Liên hiệp hội địa phương phát triển đến cấp huyện, cấp phường. Các hội Địa chất, Xây dựng được Nhà nước cho phép chuyển thành Tổng hội do có số lượng hội viên tập thể lớn. Trên thực tế vẫn còn 28 tỉnh, thành trực thuộc Trung ương (chiếm 45% số tỉnh, thành trrong cả nước) chưa có Liên hiệp hội trong đó phần lớn thuộc các tỉnh phía Bắc (15 tỉnh) và phía Nam (13 tỉnh).

Thủ tướng Phan Văn Khải phát biểu tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam

Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu phát biểu tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam

Tư vấn, phản biện và giám định xã hội là hoạt động mà Liên hiệp hội đã kiên trì phấn đấu thực hiện trong suốt thời gian 5 năm (1999-2004) và đã đạt được những kết quả đáng khích lệ. Trong nhiệm kỳ IV, Đoàn Chủ tịch Liên hiệp hội đã phối hợp với các Hội ngành trung ương và Liên hiệp hội địa phương tổ chức cho các nhà khoa học tham gia đóng góp ý kiến, tư vấn, phản biện đối với hàng chục đề án phát triển kinh tế- xã hội, giáo dục và đào tạo, KH&CN, bảo vệ môi trường và các vấn đề khác mà xã hội, dư luận quan tâm. Thực hiện Quyết định số 22/2002/QĐ-TTg ngày 30/01/2002 của Thủ tướng Chính phủ về "hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam", Đoàn Chủ tịch đã chỉ đạo toàn Liên hiệp hội phối hợp với UBND các tỉnh, thành tổ chức 4 hội thảo khoa học trong toàn quốc và xây dựng Chương trình hành động triển khai Quyết định này trong 2 năm (2003-2004). Trên cơ sở chương trình hành động chung, các hội thành viên chủ động xây dựng chương trình hành động riêng.

Liên hiệp hội đã tổ chức tư vấn, phản biện và thẩm định hồ sơ của nhiều dự án đầu tư phát triển quan trọng, trong đó lớn nhất là dự án khả thi xây dựng thủy điện Sơn La trên sông Đà, dự án xây dựng đường Hồ Chí Minh đoạn qua vườn Quốc gia Cúc Phương, dự án làm sạch nước Hồ Tây. Kết quả tư vấn cho các dự án lớn nhất này đã được Thủ tướng chấp nhận và được Chủ tịch Hội đồng thẩm định Nhà nước Dự án thủy điện Sơn La ra quyết định khen thưởng.

Hoạt động phổ biến kiến thức về khoa học, kỹ thuật được thực hiện dưới nhiều hình thức (báo, tạp chí, tập san, chuyên san, bản tin, sách chuyên đề, tài liệu hướng dẫn, câu lạc bộ, triển lãm, hội thảo, nói chuyện chuyên đề...). Các hội thành viên đều có ấn phẩm riêng. Các phương tiện phát thanh, truyền hình được sử dụng để mở các chuyên mục hỏi-đáp khoa học kỹ thuật, khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư... Công tác thông tin được đẩy mạnh theo Chỉ thị 14/2000/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Năm 2002, Liên hiệp hội đã xây dựng mạng nội bộ cơ quan (LAN), thiết kế các phần mềm cơ sở dữ liệu, xuất bản "Tin hoạt động các hội khoa học và kỹ thuật" (1 kì/tháng), thiết kế trang Web gồm tiếng Việt và tiếng Anh thường xuyên cập nhật thông tin lên mạng.

Các hoạt động nghiên cứu khoa học của Liên hiệp hội tập trung chủ yếu vào nghiên cứu phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn. Hàng trăm đề tài nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, dự án điều tra cơ bản và môi trường được triển khai. Nhiều kết quả nghiên cứu đã được đánh giá cao, được triển khai ra diện rộng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, góp phần xóa đói giảm nghèo.

Trong suốt nhiệm kì, Liên hiệp hội đặc biệt quan tâm tham gia xã hội hóa giáo dục, nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, xã hội hóa hoạt động chăm sóc sức khỏe nhân dân. Liên hiệp hội bảo trợ cho các trường đại học, cao đẳng và phổ thông dân lập. Trên 4,5 vạn sinh viên được đào tạo tại các trường đại học dân lập và các khoa đào tạo dài hạn do các hội ngành trung ương và Liên hiệp hội một số tỉnh, thành phố tổ chức hoặc bảo trợ. Liên hiệp hội ở trung ương và địa phương, các hội ngành đã phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tiến hành các hoạt động phát hiện và bồi dưỡng nhân tài thông qua việc tổ chức giải thưởng sinh viên nghiên cứu khoa học, tuyển chọn và tặng thưởng cho các đồ án tốt nghiệp xuất sắc. Nhiều hội ngành Trung ương và Liên hiệp hội địa phương đã giới thiệu các tài năng trẻ đi dự các hội nghị quốc tế và đi du học ở nước ngoài... Liên hiệp hội tiếp tục duy trì các hoạt động hợp tác quốc tế cùng nhiều hoạt động khác.

Qua thực tiễn 5 năm, Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam ngày càng khẳng định vai trò một tổ chức đầu mối đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng trí thức KH&CN Việt Nam.

 Ban Mai Xanh 

Nên đọc

Liên hiệp Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Yên Bái: Một nhiệm kỳ nhìn lại (2010 -2015)

Tiếp tục củng cố và phát triển Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam

Khoa học chứng minh râu chứa nhiều phân hơn bồn cầu

“Hiệp sỹ” truyền lửa đam mê khoa học