Đưa Lễ hội cầu ngư Vạn đầm Xương Lý vào phát triển du lịch

Thứ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao & Du lịch (VHTT&DL) Hoàng Đạo Cương vừa ký Quyết định số 1417/QĐ-BVHTTDL, phê duyệt Dự án Bảo tồn và phát huy giá trị Lễ hội cầu ngư Vạn đầm Xương Lý (xã Nhơn Lý, thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định) phục vụ phát triển du lịch gắn với xây dựng nông thôn mới.

Theo quyết định, Bộ VHTT&DL giao Cục Di sản văn hóa chủ trì, phối hợp với Sở VHTT&DL tỉnh Bình Định và các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức triển khai, thực hiện việc bảo tồn và phát huy giá trị lễ hội.

Nghi lễ Nghinh thần Nam Hải nhập điện trong Lễ hội cầu ngư vạn đầm Xương Lý. Ảnh: Báo Bình Định

Lễ hội cầu ngư Vạn đầm Xương Lý ra đời cùng với sự hình thành Trường Lăng - lăng Ông đầu tiên của người Việt tại thành phố Quy Nhơn vào đầu triều Nguyễn, thuộc địa phận thôn Lý Hòa, xã Nhơn Lý ngày nay.

Lễ hội này gắn liền với đời sống tinh thần và tín ngưỡng của cư dân vùng biển địa phương tôn thờ cá voi (cá Ông, thần Nam Hải - vị thần hộ mệnh của ngư dân). Lễ hội không chỉ mang ý nghĩa cầu mong mưa thuận gió hòa, ngư dân đánh bắt được nhiều tôm cá mà còn thể hiện tinh thần đoàn kết, gắn kết cộng đồng qua nhiều thế hệ. Hằng năm, lễ hội diễn ra trong ba ngày, từ mùng 9 - 11 tháng Giêng.

Với bề dày lịch sử hơn 200 năm, lễ hội này đã chứng kiến và đồng hành cùng những thăng trầm của vùng đất Nhơn Lý và chính thức được tổ chức tại vũng Nồm (đầm Xương Lý) vào năm 1839.

Đến năm 2014, Lễ hội cầu ngư Vạn đầm Xương Lý được phục dựng đầy đủ, trở thành nét đẹp văn hóa đặc trưng của địa phương.

Theo nghi thức cổ truyền, Lễ hội cầu ngư Vạn đầm Xương Lý gồm: Lễ nghinh thần Nam Hải, lễ tỉnh sinh, tế cầu quốc thái dân an, ngư dân ra khơi bình an, đánh bắt hải sản được mùa...

Ngoài phần lễ, phần hội được tổ chức với nhiều hoạt động như: biểu diễn bả trạo, hát bội, chèo thuyền, bơi thúng, đánh bài chòi và các trò chơi dân gian khác. Hiện nay, lễ hội này được kéo dài nhiều ngày để tổ chức các hoạt động dân gian và biểu diễn nghệ thuật.

Với những giá trị văn hóa đặc sắc, Lễ hội cầu ngư Vạn đầm Xương Lý đã được Bộ VHTT&DL ghi danh vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể quốc gia hồi tháng 12/2024.