Chuyển đổi số: Nhanh hơn - hiệu quả hơn - gần dân hơn

Sáng 21/10, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức chương trình chào mừng Ngày chuyển đổi số Quốc gia năm 2025. Sự kiện được tổ chức trực tiếp tại Hà Nội và trực tuyến tới 34 điểm cầu trên cả nước.

Chương trình đã điểm lại chặng đường chuyển đổi số quốc gia được khởi động từ năm 2020 đến nay – hành trình 5 năm với nhiều dấu mốc đáng nhớ. Từ khâu nhận thức, xây dựng thể chế, phát triển hạ tầng số đến hình thành Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số, Việt Nam đã bước đầu tạo dựng nền móng vững chắc cho kỷ nguyên số.

Theo Thứ trưởng thường trực Bộ Khoa học và Công nghệ Vũ Hải Quân, chủ đề của Ngày Chuyển đổi số năm 2025 là: “Chuyển đổi số toàn dân, toàn diện, toàn trình để tăng tốc, bứt phá phát triển kinh tế số".

Ông nhấn mạnh, sau 5 năm triển khai, Việt Nam đã đi qua giai đoạn khởi động và bước vào thời kỳ tăng tốc với nhiều kết quả nổi bật.

Đến nay, hạ tầng số của Việt Nam phát triển mạnh mẽ, mạng viễn thông băng rộng đã phủ tới 99,3% thôn bản; tốc độ Internet di động đạt trung bình 146,64 Mb/giây, xếp thứ 20 thế giới; mạng 5G đã bắt đầu được triển khai, phủ sóng tại 26% khu vực dân cư. Những con số này cho thấy nền tảng hạ tầng của Việt Nam đã sẵn sàng cho giai đoạn bùng nổ dịch vụ số.

Thứ trưởng thường trực Bộ Khoa học và Công nghệ Vũ Hải Quân phát biểu tại Chương trình Chào mừng Ngày Chuyển đổi số Quốc gia năm 2025 - Ảnh: VGP

Chính phủ số có bước tiến rõ rệt, tỷ lệ hồ sơ giải quyết trực tuyến toàn trình đạt gần 40%, tăng gấp 9 lần so với năm 2019. Xếp hạng Chính phủ điện tử của Việt Nam theo Liên Hợp Quốc cũng đã tăng 15 bậc so với kỳ công bố năm 2022 – minh chứng cho hiệu quả thực tiễn của các nỗ lực cải cách, số hóa hoạt động công vụ.

Kinh tế số tiếp tục đóng góp ngày càng lớn. Năm 2024, doanh thu ngành công nghiệp CNTT đạt khoảng 2,772 triệu tỷ đồng (tương đương 118 tỷ USD), tăng 24% so với năm trước. Xuất khẩu phần cứng – điện tử tăng 29%. Khu vực số đã và đang trở thành động lực tăng trưởng chủ đạo của nền kinh tế.

Nhiều nền tảng số quốc gia đã đi vào vận hành, từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cổng Dịch vụ công quốc gia đến hạ tầng định danh và xác thực điện tử, tạo nền tảng cho người dân và doanh nghiệp tham gia giao dịch điện tử an toàn, thuận tiện.

Đặc biệt, thể chế và chính sách về chuyển đổi số ngày càng hoàn thiện – từ Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị đến các chương trình, kế hoạch hành động của Chính phủ, bộ, ngành, địa phương, tạo hành lang pháp lý đồng bộ cho quá trình số hóa toàn diện.

Bước vào giai đoạn 2026 – 2030, chuyển đổi số Việt Nam sẽ hướng tới chiều sâu và hiệu quả thực chất, tập trung chuyển hóa các thành tựu số hóa thành tăng trưởng kinh tế, năng suất và năng lực cạnh tranh quốc gia.

Theo Thứ trưởng thường trực Vũ Hải Quân, thế giới số đang chuyển động từng giây. “Nếu chúng ta chậm, chúng ta sẽ tụt hậu”. Vì vậy, chuyển đổi số cần phải nhanh hơn – nhanh trong hoàn thiện thể chế, trong triển khai chiến lược, trong ứng dụng công nghệ và đặc biệt là trong thay đổi tư duy, cách làm.

Cùng với tốc độ, chuyển đổi số phải hiệu quả hơn – đo bằng kết quả cụ thể và giá trị mang lại cho người dân, doanh nghiệp và nền kinh tế…

Tại chương trình, Bộ KH&CN công bố kết quả Chỉ số Chuyển đổi số (DTI) năm 2024 – căn cứ quan trọng phản ánh mức độ sẵn sàng và hiệu quả chuyển đổi số của các địa phương.

Theo Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số quốc gia (Bộ Khoa học và Công nghệ) Nguyễn Phú Tiến, kể từ năm 2020, Bộ Khoa học và Công nghệ (trước đây là Bộ Thông tin và Truyền thông) đã ban hành và triển khai Bộ chỉ số DTI để đánh giá mức độ chuyển đổi số ở ba cấp: Bộ, tỉnh và quốc gia. DTI là công cụ quan trọng nhằm theo dõi tiến độ, đánh giá hiệu quả và định hướng chính sách thúc đẩy chuyển đổi số trên phạm vi toàn quốc.

DTI cấp quốc gia gồm 12 chỉ số chia thành 3 trụ cột chính: Chính phủ số (400 điểm), Kinh tế số (300 điểm) và Xã hội số (300 điểm), với tổng điểm 1.000.

10 địa phương dẫn đầu cả nước về mức độ chuyển đổi số năm 2024

DTI cấp tỉnh được cấu trúc theo 3 trụ cột tương tự: Chính quyền số, Kinh tế số và Xã hội số, gồm 8 chỉ số chính với 47 chỉ số thành phần. Trong đó, nhóm chỉ số nền tảng chung (nhận thức số, thể chế số, hạ tầng số, nhân lực số và an toàn thông tin mạng) chiếm phần lớn, bên cạnh nhóm chỉ số hoạt động (chính quyền số, kinh tế số, xã hội số).

DTI cấp Bộ gồm 6 chỉ số chính, 31 chỉ số thành phần với tổng điểm 1.000, phản ánh đặc thù từng bộ, ngành trong triển khai chuyển đổi số.

Các chỉ số được thu thập và đánh giá hoàn toàn trực tuyến qua hệ thống dti.gov.vn, kết hợp giữa dữ liệu đo lường tự động và báo cáo thống kê có kiểm chứng. Cụ thể, DTI quốc gia có 33% chỉ số được đo lường tự động; DTI cấp bộ và cấp tỉnh có lần lượt 22,6% và 20% chỉ số đo lường tự động. Việc ứng dụng hệ thống đánh giá trực tuyến giúp đảm bảo tính minh bạch, khách quan và liên tục cập nhật trong toàn bộ quá trình.

Theo công bố của Bộ Khoa học và Công nghệ, DTI quốc gia năm 2024 đạt 0,7955, tăng 8,6% so với năm 2023 (0,7326) - mức tăng trưởng nhanh hơn so với năm trước đó.

Đáng chú ý, trong năm 2024, Việt Nam đã tăng 15 bậc trong bảng xếp hạng Chính phủ điện tử của Liên Hợp Quốc, đứng thứ 71/193 quốc gia – một bước tiến rõ nét trong tiến trình xây dựng Chính phủ số.

Đối với cấp tỉnh, giá trị DTI năm 2024 đạt 0,6961, tăng 2,6% so với năm trước. Cả ba trụ cột đều ghi nhận sự cải thiện đáng kể: Chính quyền số đạt 0,7582, tăng 4,7%; Kinh tế số đạt 0,7723, tăng 13,3%; Xã hội số đạt 0,7692, tăng 13,4%.

Kết quả này phản ánh rõ hiệu quả của việc các địa phương chủ động ứng dụng công nghệ số vào hoạt động quản lý, phát triển kinh tế – xã hội, đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số trong từng ngành, lĩnh vực cụ thể.