Chuyển đổi số không chỉ là yêu cầu, mà là sự sống còn đối với báo chí

Theo đó, phát biểu tại Diễn đàn Tổng Biên tập 2025 với chủ đề “Nghị quyết 57 về đổi mới sáng tạo: Thời cơ vàng cho báo chí phát triển đột phá” do Hội Nhà báo Việt Nam chủ trì giao Báo Nhà báo và Công luận tổ chức vào chiều 22/8 tại TP Hải Phòng, bà Đặng Thị Phương Thảo - Phó Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã chia sẻ với lãnh đạo các cơ quan báo chí liên quan đến Nghị quyết 57 về chuyển đổi số và công nghệ trong phát triển báo chí.

Bà Đặng Thị Phương Thảo - Phó Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch phát biểu tại diễn đàn.

Bà Đặng Thị Phương Thảo cho biết, bà là người thường xuyên tham dự Diễn đàn Tổng Biên tập do Báo Nhà báo và Công luận tổ chức, mỗi năm, Diễn đàn lại mang đến những ý kiến tâm huyết, đặc biệt năm nay với chủ đề Nghị quyết 57 về chuyển đổi số và công nghệ trong phát triển báo chí.

Về phía Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch – kế thừa công việc từ Bộ Thông tin và Truyền thông, bà Đặng Thị Phương Thảo cho biết, đến thời điểm này, chuyển đổi số không còn là chuyện “nói cho vui”. "Nếu bất kỳ cơ quan báo chí nào, từ Ban Biên tập đến Tổng Biên tập, không xác định con đường và phương thức chuyển đổi số cho tờ báo của mình thì sẽ rất khó tồn tại, khó theo kịp xu hướng phát triển báo chí hiện nay", bà Thảo nêu rõ.

Theo Phó Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, qua phát biểu của các đại biểu, bà nhận thấy có hai vấn đề lớn:

Thứ nhất, chính sách báo chí chưa theo kịp sự phát triển của công nghệ và xu hướng truyền thông. Bà Thảo nêu ví dụ, nhiều tòa soạn đã có kênh YouTube, Facebook để tiếp cận độc giả, nhưng lại vướng ở chế độ nhuận bút, thù lao cho phóng viên sản xuất sản phẩm trên nền tảng này – hiện chưa có quy định rõ ràng. "Đây là trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước trong việc tham mưu chính sách phù hợp", bà Thảo nói.

Các đại biểu dự Diễn đàn.

Thứ hai, báo chí chính thống đang chịu sự cạnh tranh mạnh mẽ từ mạng xã hội. Theo Phó Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, các kênh mạng xã hội thường thể hiện sự kiện sinh động, cảm xúc, lan tỏa nhanh hơn trong khi báo chí chính thống dù có điều kiện tốt hơn vẫn còn an toàn, thiếu bứt phá. Điều này khiến sức ảnh hưởng giảm sút, và cũng là thách thức lớn đối với các cơ quan báo chí.

Xây dựng chỉ thị của Chính phủ để nâng cao trách nhiệm các bộ, ngành trong việc hỗ trợ báo chí

Bà Đặng Thị Phương Thảo cho biết, về phía Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã thực hiện, có giải pháp để xử lý một số vấn đề là thách thức của báo chí.

Trong đó, về bản quyền, Cục Báo chí, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch cho biết đang triển khai ứng dụng Hub Media để đo quét vi phạm bản quyền trên không gian mạng, hỗ trợ cơ quan báo chí bảo vệ sản phẩm và nội dung của mình.

Cục Báo chí, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch cho biết đang triển khai ứng dụng Hub Media để đo quét vi phạm bản quyền trên không gian mạng.

Tiếp đó, về chia sẻ lợi ích với nhà mạng, theo bà Thảo, vấn đề đã được kiến nghị nhiều năm, tuy nhiên còn vướng quy định luật cạnh tranh và giá. Các nhà mạng sẵn sàng hỗ trợ, nhưng chủ yếu mới tập trung vào cơ quan báo chí lớn, có độ lan tỏa.

Về hỗ trợ báo chí từ Chính phủ, theo bà Đặng Thị Phương Thảo cho biết, sau chỉ đạo của Thủ tướng ngày 21/6, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã tham mưu xây dựng chỉ thị để nâng cao trách nhiệm các bộ, ngành trong việc hỗ trợ báo chí. Văn bản hiện đang ở dạng dự thảo.

Về Bộ chỉ số đánh giá mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí, theo bà Thảo cho biết, trong năm nay tiếp tục triển khai, tuy nhiên sự quan tâm từ các cơ quan báo chí chưa cao. "Chỉ khi người đứng đầu thực sự coi đây là “sự sống còn” thì chuyển đổi số mới đạt hiệu quả", bà Thảo nói.

Về Luật Báo chí (sửa đổi), theo Phó Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch cho biết, dự kiến sẽ thông qua vào tháng 10 tới. Theo đó, Luật mới mở rộng cơ chế liên kết giữa báo chí với doanh nghiệp truyền thông, nhưng trách nhiệm nội dung vẫn thuộc về cơ quan báo chí.

Quang cảnh diễn đàn.

Về nhân sự báo chí, theo bà Thảo, quá trình sắp xếp, hợp nhất đã tác động tới khoảng 18.000 nhân sự. "Chúng ta đang thừa nhân lực không phù hợp, nhưng lại thiếu đội ngũ có kỹ năng chuyển đổi số. Đây là thách thức lớn", bà Thảo nói.

Về công cụ đo đếm độc giả, Phó Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch cho biết, Bộ đang thử nghiệm giải pháp Made in Vietnam, có thể đo hành vi đọc tin, từ đó giúp tòa soạn tối ưu nội dung và hình thức trình bày.

Theo bà Đặng Thị Phương Thảo, từ các vấn đề trên có thể thấy, chuyển đổi số không chỉ là yêu cầu, mà là sự sống còn đối với báo chí hiện nay. Từ đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cùng Cục Báo chí, sẽ tiếp tục tham mưu, hỗ trợ để các cơ quan báo chí hòa nhập sâu hơn vào công cuộc chuyển đổi số, tiếp cận độc giả một cách hiệu quả hơn.