Bắc Quang phát triển bền vững vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Bởi vậy, cấp ủy, chính quyền huyện Bắc Quang đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, huy động nguồn lực, ban hành nhiều chính sách hỗ trợ, thực hiện đồng bộ các giải pháp đầu tư phát triển bền vững vùng đồng bào DTTS. Qua đó, thực hiện hài hòa mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế gắn liền với giải quyết các vấn đề xã hội trên nguyên tắc công bằng và tiến bộ xã hội.

Nhiều nông sản trở thành hàng hóa giúp đồng bào dân tộc thiểu số thôn Hùng Tâm, xã Hùng An nâng cao thu nhập.

Bắc Quang là huyện cửa ngõ phía Nam của tỉnh, có 19 dân tộc cùng sinh sống; trong đó, đồng bào DTTS chiếm 73,9% dân số toàn huyện, dân tộc Tày chiếm tỷ lệ 45%, Dao 15%, Nùng 5,9%, Mông 4,5%, còn lại là các dân tộc khác. Hiện toàn huyện có 5 xã thuộc khu vực III – đặc biệt khó khăn, 4 xã khu vực II, 14 xã, thị trấn khu vực I, có 45/236 thôn đặc biệt khó khăn.

Trưởng phòng Dân tộc huyện Bắc Quang Nguyễn Văn Mạch cho biết: Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2030, giai đoạn 1 từ năm 2021 – 2025 của Chính phủ, huyện Bắc Quang được giao tổng nguồn vốn hơn 144 tỷ đồng để thực hiện 10 dự án thành phần hướng tới mục tiêu phát triển toàn diện, bền vững vùng đồng bào DTTS.

Điển hình trong đó, nhằm giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho hộ đồng bào DTTS nghèo tại các xã, thôn đặc biệt khó khăn, huyện đã triển khai hỗ trợ 139 hộ chuyển đổi nghề phù hợp với nhu cầu bản thân; hỗ trợ 140 hộ xây dựng nhà ở đảm bảo 3 cứng ( cứng nền, cứng khung – tường, cứng mái), đến nay đã có 75 hộ khởi công xây dựng nhà ở, số hộ còn lại đang tập kết vật liệu chuẩn bị xây dựng.

Đồng thời, hỗ trợ 450 hộ xây dựng công trình nước sạch với tiến độ giải ngân đạt 100% (tương đương hơn 1,7 tỷ đồng); hoàn thành sửa chữa 1 công trình nước sinh hoạt tập trung tại xã Đức Xuân với tổng kinh phí 528 triệu đồng, giúp các hộ dân được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh.

Để tạo đà phát triển bền vững vùng đồng bào DTTS, huyện Bắc Quang còn triển khai nhiều tiểu dự án hỗ trợ phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp nhằm khai thác tiềm năng, thế mạnh từng vùng để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị như: Phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp bền vững gắn với bảo vệ rừng và nâng cao thu nhập cho người dân; hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị vùng trồng dược liệu quý; thúc đẩy khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp và thu hút đầu tư vùng đồng bào DTTS; hỗ trợ đa dạng hóa sinh kế cộng đồng, tập trung vào nhóm DTTS còn nhiều khó khăn, có khó khăn đặc thù.

Đến nay, huyện Bắc Quang đã mở các lớp tập huấn nâng cao kiến thức cho gần 500 hộ dân tại các thôn khó khăn, đặc biệt khó khăn; xây dựng 3 mô hình tổ hợp tác liên kết theo chuỗi sản xuất, tiêu thụ sản phẩm chăn nuôi; triển khai hỗ trợ sinh kế cộng đồng cho 236 hộ đồng bào DTTS. Điển hình như xã Tân Lập hiện đang triển khai dự án: Phát triển sản xuất đa dạng hóa sinh kế cộng đồng chăn nuôi lợn đen bản địa theo hướng hàng hóa tại 2 thôn Chu Hạ, Khá Hạ, giai đoạn 2023 – 2025. Chủ tịch UBND xã Tân Lập, Tống Xuân Ngự cho biết: Dự án trên có quy mô 250 con lợn đen, thu hút 11 hộ nghèo và 13 hộ cận nghèo là đồng bào Dao tham gia.

Các hộ dân được hỗ trợ trực tiếp 95% chi phí mua con giống, vắc xin tiêm phòng (vắc xin dịch tả), tiền công tiêm phòng với tổng kinh phí trên 315 triệu đồng; trong đó, ngân sách nhà nước hỗ trợ 300 triệu đồng, còn lại là kinh phí đối ứng của các hộ tham gia. Sau khi kết thúc dự án (tháng 7.2025), UBND xã Tân Lập sẽ thu hồi 30% số kinh phí đã hỗ trợ trực tiếp cho các hộ dân để quay vòng vốn tiếp tục hỗ trợ phát triển sản xuất cộng đồng.

Không chỉ hỗ trợ phát triển sản xuất, huyện Bắc Quang còn tập trung hỗ trợ cơ sở vật chất, trang thiết bị văn hóa để nâng cao mức thụ hưởng về văn hóa cho đồng bào DTTS. Đồng thời, thực hiện nhiều giải pháp bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc gắn với phát triển du lịch cộng đồng.

Nổi bật trong đó, toàn huyện đã mở 6 lớp thêu, dệt thổ cẩm (dân tộc Dao), học Nhảy lửa (dân tộc Pà Thẻn); tổ chức biểu diễn, tái hiện lễ cúng thổ công, Tổ tiên của dân tộc Cờ Lao. Ngoài ra, để thúc đẩy phát triển bền vững vùng đồng bào DTTS, huyện Bắc Quang đã quyết liệt triển khai các dự án chăm sóc sức khỏe nhân dân, nâng cao thể trạng, tầm vóc người DTTS, phòng, chống suy dinh dưỡng trẻ em; thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ, trẻ em.

Trong đó, Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện thành lập mới 20 tổ truyền thông cộng đồng; củng cố, nâng cao chất lượng và thành lập mới 13 địa chỉ tin cậy cộng đồng để hỗ trợ, bảo vệ phụ nữ, trẻ em là nạn nhân bạo lực gia đình. Riêng Phòng Dân tộc huyện Bắc Quang phối hợp với Học viện Dân tộc (Ủy ban Dân tộc) mở 3 lớp tuyên truyền về phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào DTTS, thu hút hơn 300 người tham gia và thành lập 2 mô hình “Nói không với tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống”. Qua đó, không chỉ nâng cao nhận thức của đồng bào DTTS về cải thiện sức khỏe (thể chất, tinh thần, tầm vóc, tuổi thọ) mà còn góp phần hướng tới mục tiêu xóa bỏ hủ tục, phong tục tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh trong đồng bào DTTS...

Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và các chính sách dân tộc đang được đầu tư, triển khai thực hiện trên địa bàn huyện Bắc Quang đã tạo “đòn bẩy” khai thác tiềm năng, lợi thế của từng địa phương trong vùng đồng bào DTTS; thúc đẩy đổi mới sáng tạo, đẩy mạnh phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội. Từ đó, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân, thu hẹp dần khoảng cách về mức sống, thu nhập của đồng bào DTTS, tiến tới mục tiêu xây dựng huyện Bắc Quang giàu đẹp, văn minh.