Năng suất giảm mạnh
Một số diện tích lúa đông xuân sớm tại các tỉnh Hậu Giang, Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang người dân đang bước vào thu hoạch. Tuy nhiên, năng suất lúa giảm mạnh do trước đó, trà lúa này trổ bông đúng vào dịp trời mưa lại chịu thiệt hại do bị bệnh đạo ôn.
Tại tỉnh Hậu Giang, nông dân cho biết, sản lượng lúa giảm mạnh, trung bình chỉ đạt 4 - 5 tấn/ha, năng suất này được xem là thấp nhất trong nhiều năm qua đối với trà lúa chính vụ trong năm.
Một số hộ đã thu hoạch cho biết 1 công (1.300 m2) thu hoạch chỉ 11-15 bao lúa, trong khi các năm trước phải trên 22 bao lúa. Tương đương 600 - 750 kg, giảm 500 kg so với các năm trước. Một nông dân tại huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang chia sẻ: “Đây là lần tiên vụ lúa đông xuân có năng suất thấp kỷ lục, chỉ 500 kg/công, một số hộ có 400 kg/công, chứ vụ đông xuân vừa rồi, cũng cùng giống lúa IR 50404 nhưng năng suất đạt 1,1 tấn/công”.
| Nông dân cần phải thường xuyên thăm đồng, kịp thời phòng trừ dịch bệnh dù đang đón Tết. |
Theo nhiều nông dân đang thu hoạch lúa đông xuân 2016-2017, nguyên nhân do điều kiện thời tiết không mấy thuận lợi, nhất là ở giai đoạn lúa trổ đến chín thường xuyên có mưa nên bông lúa trên cây đều bị lem lép hạt. Bên cạnh đó, lúa còn bị bệnh bạc lá, đạo ôn cổ bông, chuột cắn phá và rầy nâu tấn công mạnh, mặc dù bà con phun thuốc bảo vệ thực vật phòng trị rất nhiều nhưng hiệu quả rất thấp.
Tình trạng này cũng xảy ra tại các tỉnh Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang. Không những vậy, chi phí năm nay theo người trồng lúa tăng hơn so với mọi năm do phải chi thêm tiền mua xăng, dầu bơm nước ở giai đoạn đầu vụ, vì gặp mưa dầm sau sạ. Ngoài ra, nông dân còn tốn thêm tiền mua lúa giống sạ lại, cũng như tiền phân, thuốc bảo vệ thực vật do dịch bệnh nhiều.
Tăng cường ứng phó trong những ngày xuân
Trước tình trạng thời tiết không mấy thuận lợi cộng với sự xuất hiện của dịch bệnh như: rầy nâu, bệnh đạo ôn, bạc lá được dự báo là sẽ tiếp tục phát triển và gây hại trên lúa đông xuân 2016-2017 trong thời gian tới, nên ngành chuyên môn của các tỉnh đã triển khai thực hiện kế hoạch bảo vệ trước, trong và sau Tết. Tại Hậu Giang còn hơn 70.000 ha lúa đông xuân.
Ông Trần Ngọc Thể, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Hậu Giang khuyến cáo: “Chúng tôi đã thông báo về việc tăng cường kiểm tra và hướng dẫn nông dân phòng trừ bệnh đạo ôn và bạc lá trên cây lúa. Bà con nông dân cần theo dõi và phòng trừ dịch hại trên cây lúa, nhất là rầy nâu có khả năng phát triển mạnh trong thời điểm trước, trong và sau Tết Nguyên đán”.
Trong khi đó tại Đồng Tháp, tình trạng dịch bệnh cũng có khả năng hoành hành trong những ngày Tết đến, xuân về. Anh Võ Thành Tuấn, xã Tân Hội Trung, huyện Cao Lãnh cũng không mấy khả quan, nhưng nhờ canh tác trên đất nhà và chịu khó “lấy công làm lời”, chi phí sản xuất thấp nên dù năng suất lúa giảm nhiều nhưng anh Tuấn vẫn còn xoay sở được. Anh Võ Thành Tuấn cho biết: “Hơn chục năm qua, lúa đông xuân chỉ bị mất mùa 2 lần, lần đầu là năm lúa bị dịch vàng lùn, lùn xoắn lá và lần thứ 2 là năm nay. Cả cánh đồng, ruộng nào cũng mất mùa, khó khăn nhất là mấy ruộng làm giống lúa IR 50404, ngoài việc bị ảnh hưởng từ thời tiết thì năm nay các ruộng lúa này còn bị rầy nâu tấn công dữ dội, một số ruộng năng suất chỉ khoảng hơn 10 giạ/công”.
Huyện Tháp Mười là một trong những vùng sản xuất lúa trọng điểm của tỉnh Đồng Tháp và cũng là vùng trồng lúa cho năng suất rất cao. Thế nhưng vụ lúa đông xuân này lại cho năng suất thấp kỷ lục, ước tính chỉ khoảng 5,4 tấn/ha, giảm từ 2 - 3 tấn/ha so với cùng kỳ các năm trước, trong khi giá bán ở mức trung bình. Lúa IR 50404 giá từ 4.300 - 4.500 đồng/kg, lúa thơm dao động từ 5.000 - 5.200 đồng/kg, nếp thì giữ mức 5.900 đồng. Mặc dù giá lúa năm nay được đánh giá là ổn định so với những năm trước, song với việc giảm năng suất quá lớn khiến cho nhiều nông dân lâm vào hoàn cảnh khó khăn.
Theo nhiều nông dân, sở dĩ năm nay lúa thất mùa là do thời tiết quá thất thường. Mưa kéo dài từ lúc lúa mới xuống giống, rồi đến giai đoạn lúa trổ bông làm lúa không thể vô hạt, ảnh hưởng tới năng suất. Vào giai đoạn chuẩn bị thu hoạch mưa liên tục khiến lúa đổ ngã, nhiều diện tích lúa bị sập lâu ngày, bông lúa đã lên mọng làm giảm chất lượng hạt. Ngoài ra, việc suy giảm chất dinh dưỡng trong đất do thiếu hụt phù sa cũng là một trong những nguyên nhân khiến năng suất lúa giảm mạnh.
Ngành nông nghiệp Đồng Tháp cũng khuyến cáo nông dân không nên lơ là trong dịp Tết trước tình trạng rầy nâu, đạo ôn, đạo ôn cổ bông có nguy cơ bùng phát ở trà lúa chưa thu hoạch.
Hoàng Huy