Trường THPT Chuyên Hạ Long, tọa lạc tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh, được thành lập theo quyết định số 115/QĐ-UB, ngày 20 tháng 3 năm 1990 của UBND tỉnh Quảng Ninh, bắt đầu đi vào hoạt động năm 1990 - 1991. Sự ra đời của trường THPT Chuyên Hạ Long đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong công tác đào tạo học sinh giỏi, tạo nguồn nhân lực chất lượng cao của tỉnh Quảng Ninh.
Ngày đầu thành lập, trường có 6 lớp, 75 học sinh với 3 môn chuyên là Toán, Vật lý, Văn học. Đến năm học 2010 - 2011 trường đã có quy mô 27 lớp, gần 1000 học sinh với 9 môn chuyên là Toán học, Vật lý, Hoá học, Sinh học, Tin học, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý, Anh văn. Đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên của trường là 91 người, giáo viên 100% đạt chuẩn và trên chuẩn, 26 Thạc sĩ.
Hai ba mươi qua nhà trường đã có những bước tiến đáng kể khẳng định được vị thế của mình đối với ngành giáo dục và đào tạo tỉnh Quảng Ninh, thực sự là nơi phát hiện và bồi dưỡng nhân tài, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho tỉnh, cho đất nước, tạo được niềm tin đối với học sinh và nhân dân trong tỉnh về chất lượng giáo dục và đào tạo.
Nhà trường đã đào tạo ra hàng chục ngàn học sinh giỏi các cấp, trong đó có nhiều học sinh đạt giải quốc gia và quốc tế. Nhiều học sinh tốt nghiệp THPT Chuyên Hạ Long theo học tại các trường đại học danh tiếng trong nước và quốc tế. Học sinh của nhà trường đã trở thành những kỹ sư, bác sĩ, nhà khoa học, doanh nhân tài năng, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Trường THPT Chuyên Hạ Long là một trong những trường có số lượng học sinh tham gia và đạt giải cao trong các kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia nhiều nhất khu vực phía Bắc. Trong năm học 2022 - 2023, nhà trường có 57/60 học sinh đạt giải tại Kỳ thi chọn học sinh giỏi lớp 10, lớp 11 các trường THPT chuyên khu vực duyên hải và đồng bằng Bắc Bộ, với 4 huy chương Vàng, 17 huy chương Bạc, 19 Huy chương Đồng và 17 giải Khuyến khích.
Bên cạnh đó, học sinh của trường còn xuất sắc dành được nhiều giải thưởng danh giá khác như HCV cuộc thi Khoa học và sáng chế quốc tế tại Indonesia. HCV cuộc thi Sáng tạo khoa học quốc tế tại Indonesia (I2SPO 2023). Các thế hệ học sinh trưởng thành từ Chuyên Hạ Long đều có cơ hội được học tại những trường đại học danh giá trên cả nước và học tập tại các trường đại học top đầu thế giới.
Với những thành tích đã đạt được, nhà trường được Bộ Giáo dục và Đào tạo tặng Bằng khen về thành tích xuất sắc trong công tác giáo dục và đào tạo nhiều năm liền. Bên cạnh đó, THPT Chuyên Hạ Long còn được UBND tỉnh Quảng Ninh tặng Cờ Vàng về thành tích xuất sắc trong công tác giáo dục và đào tạo. Đội ngũ giáo viên của nhà trường được Bộ Giáo dục và Đào tặng nhiều danh hiệu cao quý.
Năm 2024, Trường THPT Chuyên Hạ Long tuyển sinh 12 lớp chuyên ở các môn: Toán, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Tin học, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý, tiếng Anh (2 lớp), tiếng Trung Quốc, tiếng Pháp. Mỗi lớp không quá 35 học sinh. Lớp chuyên Tin học có thể lựa chọn thi môn chuyên là môn Tin học chuyên hoặc môn Toán chuyên.
Theo thông tin từ Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ninh, năm học 2024-2025, Trường THPT Chuyên Hạ Long có 420 chỉ tiêu tuyển sinh lớp 10 và có 1.038 thí sinh đăng ký dự thi vào trường, như vậy tỷ lệ chọi chung vào lớp 10 Trường THPT Chuyên Hạ Long là 1/2,5.
Trong đó lớp chuyên Ngữ văn với 169 thí sinh đăng ký dự thi là có tỷ lệ chọi cao nhất 1/4,8. Tiếp đó là 2 lớp chuyên tiếng Anh với 218 thí sinh đăng ký dự thi, tỷ lệ chọi 1/3,1... Riêng lớp chuyên tiếng Pháp mới mở năm nay có 59 thí sinh đăng ký dự thi, tỷ lệ chọi 1/1,7.
Với những kết quả ấn tượng đã đạt được cùng chất lượng đào tạo không ngừng được nâng cao và đội ngũ giáo viên giàu kinh nghiệm, THPT Chuyên Hạ Long thực sự là ước mơ của các thế hệ học sinh THCS trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh và nhiều học sinh khác tại các địa phương lân cận.