Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Công điện số 11/CĐ-TTg ngày 30/1 về việc bảo đảm nếp sống văn minh, an toàn, tiết kiệm trong các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn và Lễ hội xuân 2024.
Trong dịp này sẽ diễn ra nhiều hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo, nhất là ở các cơ sở tín ngưỡng, cơ sở tôn giáo và các lễ hội truyền thống, lễ hội tín ngưỡng, lễ hội tôn giáo thu hút đông đảo chức sắc, tín đồ và nhân dân tham dự.
Trước tình hình đó, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành bảo đảm tổ chức các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo trong dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn và Lễ hội xuân 2024 theo đúng quy định của pháp luật, văn minh, an toàn, lành mạnh, tiết kiệm, nghĩa tình, phù hợp với truyền thống văn hóa dân tộc; không để diễn ra việc lợi dụng lễ hội tín ngưỡng, tôn giáo để trục lợi, tuyên truyền, thực hiện các hoạt động mê tín dị đoan, trái thuần phong mỹ tục, ảnh hưởng đến văn hóa, xã hội và an ninh, trật tự.
Đặc biệt, Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch các tỉnh, thành phố không để xảy ra các hoạt động mê tín dị đoan, dâng sao giải hạn, gọi hồn, cúng vong, trục vong, cúng oan gia trái chủ, phản văn hóa, trục lợi tại các cơ sở tín ngưỡng, cơ sở tôn giáo; bài trừ các tệ nạn xã hội, hủ tục lạc hậu, trục lợi, mê tín dị đoan trong lễ hội. Những hoạt động tín ngưỡng biến tướng, lệch chuẩn, trục lợi phải bị xử lý.
Người đứng đầu Chính phủ cũng giao Bộ Nội vụ, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch cùng lãnh đạo các địa phương kêu gọi người dân không đốt đồ mã, vàng mã tràn lan gây tốn kém, lãng phí hoặc không đúng nơi quy định; tuyên truyền để người dân hiểu về nguồn gốc lễ hội, di tích, nhân vật được thờ phụng, tôn vinh.
"Không tổ chức lễ hội tràn lan gây tốn kém, lãng phí thời gian, tiền bạc của nhân dân, xã hội và nhà nước", Thủ tướng lưu ý.
Nhiều năm qua, dịp đầu năm mới, rất nhiều chùa ở miền Bắc tổ chức dâng sao giải hạn cho người dân và Phật tử, trong đó chùa Phúc Khánh (Hà Nội) luôn trong tình trạng quá tải. Có đêm, hàng nghìn người ngồi kín quãng đường dài trước cửa chùa để thực hiện nghi lễ này.
Từ năm 2019, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã kiến nghị Giáo hội Phật giáo Việt Nam lên tiếng cảnh tỉnh người dân, nghiêm cấm các cơ sở thờ tự tổ chức dâng sao giải hạn. Bộ cho rằng, các chùa cúng sao giải hạn "là biến tướng, lợi dụng nhu cầu của người dân để trục lợi".
Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam cũng khẳng định nghi lễ dâng sao giải hạn không phải là nghi lễ của Phật giáo, không để xã hội hiểu sai về Phật giáo. Nhưng trong nhiều năm qua, hoạt động này đã bị biến tướng lợi dụng nhu cầu của người dân để trục lợi.