Khói hương cũng có thể gây hại cho sức khỏe
Việc thắp hương trên bàn thờ gia tiên đã trở thành một tập quán lâu đời của người Việt, mang theo ý nghĩa bày tỏ sự thành kính đối với tổ tiên. Tuy nhiên, nhiều người không biết rằng khói hương cũng có thể gây hại cho sức khỏe.
Nhóm nghiên cứu từ Đại học Công nghệ Nam Trung Quốc đã chia sẻ rằng mọi người cần phải tìm hiểu về những rủi ro sức khỏe liên quan đến việc đốt hương trong môi trường trong nhà. Các chuyên gia đã thử nghiệm hương thơm từ trầm hương và gỗ đàn hương, hai thành phần phổ biến thường được sử dụng để sản xuất sản phẩm này. Kết quả thử nghiệm trên động vật đã chỉ ra rằng khói hương chứa các đặc tính hóa học có khả năng thay đổi vật liệu di truyền như DNA và do đó gây đột biến. Ngoài ra, khói hương còn có thể gây độc tế bào, với mức độ độc hại vượt xa so với thuốc lá.
Các chất gây đột biến, độc tố gen và tế bào này thường liên quan đến sự phát triển của bệnh ung thư. Tổng cộng, các nhà nghiên cứu đã xác định rằng những mẫu khói hương nghiên cứu chứa tới 64 hợp chất. Mặc dù một số loại hương chỉ chứa các chất gây kích ứng hoặc có hại nhẹ, nhưng có tới 2 mẫu hương được nghiên cứu chứa độc tính cao. Nghiên cứu này đã được công bố trên tạp chí của Springer.
Đáp lại về mức độ nguy hiểm của khói hương thông qua phương tiện truyền thông, bác sĩ Hoàng Xuân Đại, chuyên gia cao cấp của Bộ Y tế, chia sẻ rằng hiện tại, có rất ít công trình nghiên cứu về ảnh hưởng của khói hương đối với sức khỏe con người nhưng thực tế cho thấy nó có những tác động nhất định. Nhiều người đã báo cáo cảm thấy cay mắt, choáng váng, khó thở và nhức đầu khi tiếp xúc với khói hương. Nếu tiếp xúc liên tục, có thể gây tổn thương cho da, hệ hô hấp và hệ thần kinh.
Theo bác sĩ, mặc dù khói hương không chứa nicotine như thuốc lá nhưng nó lại chứa một chất độc hại là carbon dioxide. Đáng chú ý, carbon dioxide khi kết hợp với chất hương liệu hóa chất tẩm ướp hương, như benzen, có khả năng tạo ra một số chất có thể gây ung thư khi tiếp xúc thời gian dài.
Độc tố từ khói hương trở nên nghiêm trọng hơn nếu đó là loại hương được tẩm hóa chất mà nguồn gốc không rõ. Theo bác sĩ Đại, những loại hương sử dụng nguyên liệu từ gỗ trầm, quế và các thành phần tự nhiên khác thì sẽ ít gây hại cho sức khỏe. Tuy nhiên, hiện nay, do khan hiếm nguyên liệu, các cơ sở sản xuất thường phải sử dụng hóa chất để tạo mùi hương, điều này gây nguy hiểm cho cơ thể.
Tại Trung tâm Dị ứng miễn dịch lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai, đã có trường hợp bệnh nhân bị hen dị ứng, có các dấu hiệu như khó thở, chóng mặt, buồn nôn do tiếp xúc thời gian dài với khói hương.
Ngày Tết nên thắp hương thế nào để không gây hại cho sức khỏe?
Theo giới chuyên gia, PGS.TS Trần Hồng Côn (khoa Hóa, Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN), mặc dù có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng khói hương có thể gây độc tố, tuy nhiên mức độ độc hại không đến mức nghiêm trọng. Nếu sử dụng những sản phẩm hương chất lượng tốt, làm từ các nguyên liệu như gỗ trầm, quế, hương bài, long não... thì theo quan điểm của Đông y, chúng có thể mang lại cảm giác thư thái và không gây hại. Điều quan trọng là người tiêu dùng nên lựa chọn mua hương từ những cơ sở uy tín.
Đối với việc đốt hương, nếu có bất kỳ dấu hiệu nào như ho, sặc, khó thở, cay mắt, người sử dụng nên thoát khỏi khu vực đó ngay lập tức. Trong quá trình thắp hương, việc mở cửa để tạo thoáng không khí giúp ngăn khói tích tụ tại một điểm.
Lưu ý rằng không nên đặt nơi đốt hương gần nơi có người đang ngủ hoặc nghỉ ngơi. Nên hạn chế thắp hương trong phạm vi 1-3 cây mỗi ngày.
Đối với trẻ em và những người có vấn đề về hô hấp hoặc cơ địa dị ứng, việc tránh tiếp xúc với khói hương là điều cần thiết.