Cây vối thuộc loại thực vật có hoa, thân mộc vừa phải, có thể cao đến 12-15m, lá hình xoan, đối xứng, mũi ngắn, có độ dày và cuống lá ngắn. Hoa của cây màu trắng lục, không có cuống riêng, mọc thành 3-5 cụm gần gũi với nách lá đã rụng, quả của cây có hình cầu hoặc hình trứng, thường chín vào mùa hè từ tháng 5 đến tháng 7. Cây lá vối thường mọc tự nhiên rộng rãi ở nhiều quốc gia châu Á như Việt Nam, Trung Quốc,...
Bên cạnh việc tạo ra bóng mát, lá và hoa của cây vối từ lâu đã được người Việt đã được sử dụng để đun nước uống giải khát và dùng trong y học dân gian để điều trị bệnh. Trong lá và hoa vối chứa các thành phần như tanin, khoáng chất, vitamin và tinh dầu. Các chất kháng sinh tự nhiên có trong lá vối giúp chống lại sự phát triển của vi khuẩn có hại.
Một số công dụng của lá và hoa vối có thể kể đến như:
Hỗ trợ điều trị tiểu đường
Vối chứa nhiều hợp chất flavonoid, đặc biệt là trong nụ vối, có hiệu quả trong phòng và điều trị cho người mắc bệnh tiểu đường. Việc sử dụng thường xuyên chè nụ vối được khuyến khích đối với những người đái tháo đường, vì giúp ổn định đường huyết, giảm mỡ máu, chống lại sự oxy hóa tế bào, bảo vệ tế bào beta của tuyến tụy, ngăn chặn việc phát triển đục thủy tinh thể và tăng cường quá trình chuyển hóa.
Hỗ trợ điều trị gout
Nhờ vào khả năng hỗ trợ tiêu hóa thức ăn, đặc biệt là thức ăn giàu chất béo, lá vối được xem là một lựa chọn quan trọng cho những người mắc bệnh gout, giúp giảm cân, kích thích tiểu tiện và loại bỏ độc tố.
Giảm mỡ máu
Trong nước lá vối chứa một số loại muối khoáng và vitamin cần thiết cho cơ thể, đồng thời giúp giảm mỡ máu. Dưới đây là công thức đun nước lá vối để giảm mỡ máu: Chuẩn bị 15-20g nụ vối, hãm để lấy nước uống thay trà trong cả ngày hoặc nấu thành nước đặc, chia thành 3 lần uống trong ngày. Để đạt hiệu quả tốt, người bệnh cần duy trì việc uống thường xuyên.
Chữa lở ngứa, chốc đầu
Cả lá vối tươi và lá vối khô, khi được sắc đặc đều có thể sử dụng như một loại thuốc sát khuẩn để điều trị nhiều bệnh ngoài da như ghẻ lở, mụn nhọt. Trong y học dân gian, cách chữa chốc lở được truyền tai nhau là vò nát lá vối tươi, sau đó nấu với nước sôi để lấy nước đặc, được sử dụng để gội đầu hoặc tắm rửa, mang lại hiệu quả cao.
Chữa đau bụng, viêm đại tràng mãn tính
Lá vối cũng có tác dụng hỗ trợ quá trình tiêu hóa, từ đó làm cho việc ăn uống trở nên ngon miệng hơn. Thông thường, sau khi ăn nhiều thức ăn giàu đạm hoặc dầu mỡ, người ta thường sử dụng nước đun từ lá vối để kích thích sự tiết dịch tiêu hóa trong dạ dày, giúp cải thiện quá trình tiêu hóa thức ăn, ngăn chặn cảm giác đầy bụng và khó tiêu. Ngoài ra, lá vối cũng chứa tanin, giúp bảo vệ niêm mạc ruột, cùng với tinh dầu có khả năng kháng khuẩn, hỗ trợ trong việc giảm đau bụng và ngăn chặn tình trạng tiêu chảy.
Những lưu ý khi sử dụng lá vối
Tuy có nhiều tác dụng đối với sức khoẻ nhưng dưới đây là những điều cần lưu ý khi uống nước lá vối:
- Nên dùng lá vối khô thay vì lá vối tươi bởi lá tươi chứa nhiều chất kháng khuẩn, kháng viêm, có thể gián tiếp tiêu diệt vi khuẩn có lợi.
- Không nên uống quá nhiều nước vối, mỗi ngày chỉ nên uống một ấm trà hoặc một ly. Không nên thay thế nước lọc bằng các thức uống khác, vì điều này có thể gây ra rối loạn trong hệ thống tiết niệu.
- Tránh uống nước lá vối khi đói và không nên uống quá đặc. Nước lá vối có thể kích thích sự hoạt động của hệ thống tiêu hóa, làm tăng sự nhu động của ruột, do đó, việc sử dụng nước lá vối nồng đặc có thể gây ra cảm giác mệt mỏi, mất sức hoặc chóng mặt.
- Nước lá vối hoặc nước cốt vối có thể có lợi cho việc làm sạch cơ thể và mang lại một số cải thiện về sức khỏe. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tốt nhất, nên kết hợp với chế độ dinh dưỡng cân đối và lịch trình tập luyện hợp lý. Hãy thảo luận với bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo rằng việc tiêu thụ phù hợp với tình trạng sức khỏe cụ thể và liều lượng được điều chỉnh đúng cách.
- Trẻ em không nên uống nước lá vối.
Tổng hợp: Sohu, Sina, Baidu