Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ vừa gửi Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội về tình hình giải ngân vốn đầu tư công 7 tháng đầu năm 2021 và các giải pháp đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, tổng số vốn ngân sách Nhà nước (NSNN) các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương đã phân bổ, giao kế hoạch chi tiết cho các dự án đủ điều kiện giải ngân là 398.616,466 tỷ đồng, đạt 86,4% kế hoạch được Thủ tướng Chính phủ giao, trong đó vốn trong nước đạt 86,05% kế hoạch, vốn nước ngoài đạt 89,27% kế hoạch. Số vốn các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương chưa phân bổ chi tiết cho các dự án còn lại là 62.683,534 tỷ đồng, bằng 13,6% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.
Dự kiến giải ngân vốn đầu tư công đến ngày 31/7/2021 là 169.335,05 tỷ đồng, đạt 36,71% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, giảm so với cùng kỳ năm 2020 (40,67%), trong đó vốn trong nước đạt 40,38%, vốn nước ngoài đạt 7,52%. Tuy nhiên, nếu không tính những khoản vốn chưa được phân bổ, giao kế hoạch và giải ngân theo quy định của Luật Đầu tư công và Nghị quyết số 129/2020/QH14 của Quốc hội về phân bổ ngân sách Trung ương năm 2021 nêu trên thì tỷ lệ giải ngân đạt 42,48%, tăng nhẹ so với cùng kỳ năm trước.
Trong đó, 10 bộ và 32 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt trên mức trung bình của cả nước (36,71%); 7 bộ, cơ quan Trung ương chưa giải ngân kế hoạch vốn và 2 bộ, cơ quan Trung ương đã giải ngân nhưng tỷ lệ giải ngân dưới 1%.
Thời gian quan, dịch COVID-19 bùng phát mạnh tại hầu hết các địa phương đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ thực hiện và giải ngân các dự án. Bên cạnh đó, một số nguyên nhân khác dẫn đến giải ngân chậm là: Công tác phân bổ, giao chi tiết kế hoạch đầu tư công vốn NSNN tại các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương năm 2021 chậm; chưa áp dụng quyết liệt trong việc áp dụng chế tài xử lý đối với các cơ quan, đơn vị phân bổ ngân sách muộn; vướng mắc về giải phòng mặt bằng, tái định cư tại một số dự án; một số dự án ODA vẫn đang trong quá trình hoàn thiện thủ tục gia hạn, hồ sơ thiết kế, thẩm định…
Trước bối cảnh đại dịch COVID-19 bùng phát rất phức tạp, ảnh hưởng đến việc thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2021, giải ngân vốn đầu tư công có vai trò, ý nghĩa rất quan trọng, góp phần tạo năng lực sản xuất mới, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2021. Do đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhận định, việc hoàn thành mục tiêu về giải ngân vốn đầu tư công không hề đơn giản, bởi với các trình tự, thủ tục như hiện nay, việc đưa các dự án chính thức đi vào khởi công vẫn cần nhiều tháng. Vấn đề lớn nhất là “nút thắt” thể chế cho đầu tư công.