Những ngày qua, việc xuất khẩu thanh long qua Trung Quốc gặp nhiều khó khăn do dịch bệnh virus corona hoành hành khiến cho giá bán rớt liên tục, ảnh hưởng nặng nề đến người trồng.
Tại huyện Châu Thành (tỉnh Long An), sau khi thông tin về virus corona đang gây hoang mang thì nhiều vựa thanh long trên địa bàn huyện và huyện Chợ Gạo (tỉnh Tiền Giang) đã ra thông báo dừng thu mua mặc dù trước tết giá thanh long từng được thương lái đặt cọc lên đến 37.000 đồng/kg loại 1. Khi bước sang năm mới, nhiều thương lái thông báo chỉ còn có thể thu mua với giá 5.000 đồng/kg, thậm chí một số thương lái đã đặt cọc trước đó giờ "lặn" sâu khiến người trồng thanh long càng thêm lo lắng, phập phồng.
| Nhiều nhà vườn đang điêu đứng vì thương lái không thu mua thanh long. |
Theo ông Võ Trọng Nghĩa, người trồng thanh long tại xã Đăng Hưng Phước, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang, ông trồng 3 công thanh long và ước thu hoạch từ 4-5 tấn. Trước tết, thương lái đã vô tận vườn đặt cọc 60 triệu đồng với giá thỏa thuận là 30.000đ/kg, dự kiến đến rằm tháng Giêng sẽ thu hoạch và trả hết phần tiền còn lại. Thế nhưng mới đây, thay vì trả thêm từ 60 triệu đồng nữa thì thương lái đã đến vườn xin chỉ trả thêm 20 triệu đồng (tổng cộng 80 triệu đồng) để mua thu hoạch thanh long với lý do thị trường Trung Quốc bị đóng băng bởi tác động của virus corona, chưa tìm được đầu ra tiêu thụ.
Còn nông dân Trần Thắng, người trồng thanh long tại xã Tân Bình Thạnh (Chợ Gạo) chia sẻ, ông trồng 4 công thanh long, dự kiến khoảng một tháng nữa sẽ thu hoạch, nhưng mấy ngày nay chạy khắp các vựa thanh long trong vùng tìm người mua nhưng ai cũng lắc đầu. Giờ bỏ thì tiếc, còn đeo theo chăm sóc thì không biết đến khi đó giá còn rớt bao nhiêu nữa.
Cũng theo ông Thắng, không riêng gì ông mà nhiều nhà vườn khác trên địa bàn xã cũng rơi vào cảnh “bỏ thì thương, vương thì tội” với vườn thanh long của mình. Nếu biên giới đóng cửa thì có khả năng nhiều nhà vườn phải bỏ chăm sóc luôn, chờ đợt sau, chứ chăm sóc rồi không bán được thì càng tốn kém.
Tương tự, tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, người trồng thanh long cũng đang đứng ngồi không yên khi mức giá thanh long đột ngột giảm sâu, thậm chí có nhiều thương lái “bỏ của chạy lấy người”.
Thời điểm này, nhiều vựa thanh long trên địa bàn 2 xã Bông Trang và Bưng Riềng (huyện Xuyên Mộc) đã không thu mua thanh long hoặc mua với giá rất thấp do đối tác nhập khẩu phía Trung Quốc từ chối nhận đơn hàng.
Bà Nguyễn Thị Lý, ở ấp 2, xã Bưng Riềng cho biết, bà đăng ký với kho giá mua là giá từ 35.000 - 45.000 đồng/kg thanh long ruột đỏ loại 1, loại 2. Thế nhưng, các chủ kho báo lại mức giá đã lao dốc chỉ còn khoảng 5.000 đồng/kg.
Ông Nguyễn Văn Phúc, ấp 2, xã Bưng Riềng cho biết, với gần 1ha thanh long ruột đỏ, ước gần 3 tấn trái sắp đến ngày thu hoạch. Nếu như không có dịch Corona thì thương lái đến đặt cọc tiền trước cho gia đình ông, tuy nhiên thời điểm này vẫn không có thương lái nào đến hỏi mua.
Theo các nhà vườn trồng thanh long, vụ thanh long này là vụ chong đèn, nên chi phí đầu tư từ lúc chong đèn cho đến khi thu hoạch đối với mỗi kg thanh long phải hơn 10.000 đồng. Trong khi, giá bán hiện chỉ khoảng 5.000 đồng/kg đối với thanh long ruột đỏ và chỉ khoảng 2.000 - 3.000 đồng/kg đối với thanh long ruột trắng. Trong khi đó, giá bán thấp, thậm chí nhiều vườn còn không có người đến thu mua.
Ước tính, toàn huyện Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu có khoảng 900ha trồng thanh long, tập trung chủ yếu tại xã Bông Trang và Bưng Riềng, sản lượng hàng năm khoảng 1.800 tấn. Trung Quốc là thị trường xuất khẩu chính của loại nông sản này.
Trước diễn biến phức tạp của dịch viêm đường hô hấp cấp (Virus Corona) khiến thanh long đang gặp khó trong việc tiêu thụ, ông Nguyễn Quốc Trịnh, Chủ tịch Hiệp hội thanh long Long An cho biết, tại Long An, trừ một nhà kho chuyên thu mua và xuất khẩu trực tiếp thanh long sang vùng Vũ Hán, Trung Quốc hiện không thể xuất hàng phải dừng mua bởi kho đã đầy hàng trữ. Còn lại những nhà kho trong hiệp hội đã thống nhất sẽ cố gắng tiếp tục thu mua thanh long với mức giá giảm 10.000 đồng/kg.
"Đây đều là các nhà kho đã có hợp đồng bao tiêu với nhà vườn. Do tình hình tiêu thụ khó khăn, nên hiện tại phải giảm giá. Nếu như trước tết lên đến 37.000 đồng/kg loại I thì hiện sẽ thu mua của bà con với giá 27.000 đồng/kg. Đồng thời tiếp tục chờ xem các diễn biến tiếp theo bởi các nhà kho thanh long khi ứng tiền mua thanh long từ nhà vườn, thường đến cửa khẩu mới thanh toán với các mối mua từ Trung Quốc, nên hiện vẫn phải thận trọng" - ông Trịnh nói.
Đồng hành cùng bà con nông dân, bà Lê Thị Trang Đài, Chủ tịch UBND huyện Xuyên Mộc cho biết, trước mắt UBND huyện sẽ phối hợp với các địa phương phát động “giải cứu” thanh long để người dân 2 xã Bông Trang và Bưng Riềng giảm bớt phần nào khó khăn, thiệt hại do giá rớt xuống thấp, thương lái không thu mua. Đồng thời, bà kiến nghị ngành nông nghiệp nên sớm triển khai mạnh mẽ tới người dân về bảo hiểm nông nghiệp để người dân giảm bớt rủi ro trong sản xuất trồng trọt. Cùng với đó, hướng dẫn, khuyến khích người trồng thanh long tìm kiếm đầu ra ở các thị trường khác trên thế giới để không phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc.
Chi Lê