Dự án cao tốc Bắc - Nam đoạn Mai Sơn - QL45 có tổng chiều dài 63,37km (đi qua tỉnh Ninh Bình 14,35km; qua tỉnh Thanh Hóa 49,02km) có tổng mức đầu tư hơn 12.000 tỷ đồng. Cao tốc Mai Sơn - QL45 giai đoạn hoàn chỉnh được xây dựng theo quy mô 6 làn xe, nền đường 32,25m, đạt vận tốc thiết kế 120km/h; giai đoạn phân kỳ đầu tư xây dựng 4 làn xe hạn chế, nền đường 17m, đạt vận tốc thiết kế 80km/h.
Từ trên cao nhìn xuống, một "dải lụa" cao tốc Mai Sơn - QL45 uốn lượn quanh qua đồi, núi trùng điệp tạo nên một khung cảnh nên thơ.
Điểm đầu dự án tại Km274+111,86 tại nút giao Mai Sơn (trùng với điểm cuối dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Cao Bồ - Mai Sơn), thuộc địa phận huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình. Điểm cuối dự án tại Km337+478,11 (trùng với điểm đầu dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn QL45 - Nghi Sơn), thuộc địa phận huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa.
Tuyến cao tốc Bắc - Nam đi qua địa phận tỉnh Thanh Hóa đoạn Mai Sơn - QL45 có tổng 5 nút giao (lối ra vào cao tốc) được khởi công từ tháng 9/2020 với 5 gói thầu xây lắp. Dự án đi qua địa phận các huyện Yên Mô, Hoa Lư, TP Tam Điệp (Ninh Bình) và các huyện Hà Trung, Vĩnh Lộc, Yên Định, Thiệu Hóa, Đông Sơn, Triệu Sơn, Nông Cống, TP Thanh Hóa (Thanh Hóa).
Trong đó, Ninh Bình nổi tiếng với những cánh đồng trồng dứa rộng ngút ngàn, khi vào mùa, các thửa ruộng hiện lên với nhiều mảng màu đẹp mắt, đặc biệt khi nhìn từ trên cao. Nơi đây được xem là "thánh địa" sống ảo của giới trẻ.
Điểm nhấn thứ 2 phải nói đên là hầm Tam Điệp, thuộc gói thầu XL10, có chiều dài 245m. Đường chính hai bên đầu hầm có dải dừng xe khẩn cấp với bề rộng 2m, dài 30m (không kể chiều dài đoạn chuyển làn) bố trí không liên tục, so le nhau khoảng cách 4-5km/điểm.
Để không phải “nắn” đường cao tốc khi chạy đến khu vực giáp ranh giữa Ninh Bình và Thanh Hoá, dự án có hạng mục thi công khoan núi để làm 2 đường hầm trên cả hai chiều xe chạy. Vị trí thực hiện khoan hầm qua núi ở cửa phía Bắc là địa phận thành phố Tam Điệp, tỉnh Ninh Bình, cửa phía Nam là huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa.
Từ đoạn tiếp giáp với hầm Tam Điệp, đi về phía Nam bạn sẽ bắt gặp hình ảnh mấp mô của những quả đồi phủ màu xanh lơ. Đoạn tuyến cao tốc kéo dài đến địa phận xã Hà Long, huyện Hà Trung là đồng lúa mênh mông nằm hai bên gợi lên vẻ đẹp làng quê yên bình.
Tiếp đến là khu vực hầm Thung Thi thuộc gói thầu 12 của dự án, tổng vốn đầu tư hơn 1.340 tỷ đồng. Gói thầu gồm 5,7km đường, 680m hầm, điểm đầu tại xã Hà Tiến, điểm cuối tại xã Hà Lĩnh, huyện Hà Trung. Là công trình vĩnh cửu, hầm gồm 2 ống hầm, quy mô 3 làn xe cơ giới mỗi ống.
Hầm nằm ở vị trí rất "đắc địa", khi mà xung quanh hun hút cảnh quang đồi núi trùng điệp, hồ nước bao quanh chưa kể đến những dải xanh - vàng của đồng lúa. Tất cả tạo nên một bức tranh hoàn mỹ, cuốn hút.
Vượt qua hầm Thung Thi sẽ đến nút giao thứ 2 trên đoạn tuyến cao tốc Mai Sơn - QL45 qua Thanh Hoá. Đó là nút giao 217 hình cánh chim én "lạc" giữa những cánh đồng lúa.
Dự án còn đi qua chùa Cao (xã Hà Lĩnh, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa). Đây là một ngôi chùa có lịch sử lâu đời, lại nằm trong một không gian văn hóa cổ Đa Bút. Trong những năm gần đây nhân dân làng Tiên Hòa cùng thập phương tín thí đã cùng nhau góp công góp của tôn tạo lại ngôi chùa nhỏ trên khuôn viên chùa cũ để làm nơi sinh hoạt văn hóa, tâm linh – tín ngưỡng. Phía đối diện chùa là diện tích để dừng chân ngắm cảnh.
Một điểm có phong cảnh hữu tình nữa đó là cầu Núi Đọ có chiều dài hơn 1,6km bắc qua sông Chu. Đây được xem là cây cầu lớn và dài nhất trên tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Thanh Hoá.
Gần cuối dự án là công trình cầu Vĩnh An. Cây cầu có chiều dài gần 476m vượt sông Mã (nối hai huyện Vĩnh Lộc và Yên Định). Giá trị thi công công trình tại gói thầu khoảng 220 tỷ đồng. Cầu được thiết kế xây dựng một đơn nguyên với bề rộng 23,5m gồm 4 làn xe cao tốc có dải phân cách giữa; có làn dành cho dân sinh, quy mô 2 làn xe phục vụ nhu cầu đi lại của người dân hai bên đầu cầu.
Cao tốc Mai Sơn - QL45 đã được thông xe dịp lễ 30/4 - 1/5 vừa qua. Việc thông xe dự án và kết nối cao tốc Cao Bồ - Mai Sơn trước đó đã giúp phương tiện tránh được những cung đường ùn tắc từ Hà Nội - Thanh Hóa - Nghệ An và rút ngắn thời gian từ khoảng 5,5 giờ, xuống còn khoảng 4 giờ, riêng cung đường Hà Nội - Thanh Hóa rút ngắn từ 2,5 giờ, xuống còn gần 2 giờ. Đồng thời, tạo điều kiện đẩy mạnh cơ hội đầu tư ở cả miền Bắc và miền Trung, giảm thiểu tai nạn trên QL1A, giải quyết nhu cầu vận tải hai đầu Bắc Nam, thúc đẩy nhanh việc phát triển các khu công nghiệp, du lịch dọc tuyến, tạo đà lớn để phát triển kinh tế địa phương.