Hội thảo nhằm đánh giá tình hình các Hội ngành toàn quốc tham gia xã hội hóa các dịch vụ công trong những năm qua. Cụ thể, thực trạng mô hình dịch vụ công ở các Hội ngành toàn quốc, những thuận lợi và hạn chế, bất cập từ chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Những điểm nghẽn trong quá trình chuyển giao, tiếp nhận và tổ chức thực hiện dịch vụ công ở các Hội ngành toàn quốc. Từ đó, đề xuất các giải pháp cụ thể để trong hệ thống Liên hiệp Hội Việt Nam sẽ có nhiều Hội ngành toàn quốc tham gia một cách trực tiếp và hiệu quả cung ứng dịch vụ công theo ngành, lĩnh vực xã hội; đóng góp thiết thực vào sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.
Phát biểu khai mạc hội thảo, Tổng Thư ký Liên hiệp Hội Việt Nam Nguyễn Quyết Chiến khẳng định, dịch vụ công trước đây thường gắn với trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước nhằm cung cấp các hàng hóa, dịch vụ công cộng thiết yếu cho người dân, cho xã hội, đảm bảo sự công bằng và ổn định xã hội.
Tổng Thư ký Liên hiệp Hội Việt Nam Nguyễn Quyết Chiến
Ngày nay, do nhu cầu phát triển của xã hội, các quy luật cung cầu của thị trường, yêu cầu lãnh đạo, quản trị quốc gia và cải cách hành chính, các dịch vụ này không chỉ do các cơ quan Nhà nước thực hiện mà có sự tham gia cung ứng dịch vụ công của nhiều thành phần khác như các tổ chức xã hội, nghề nghiệp, các doanh nghiệp và khu vực tư nhân được Nhà nước ủy quyền. Ở nước ta còn có tên gọi khác là xã hội hóa dịch vụ công.
Ông Nguyễn Quyết Chiến nhấn mạnh, xã hội hóa dịch vụ công mang đến “lợi ích kép” cho cả khu vực Nhà nước và tư nhân. Nhà nước giảm được gánh nặng, tập trung hơn vào công tác quản lý vĩ mô, từ đó tạo điều kiện để tổ chức Hội nghề nghiệp, các doanh nghiệp và khu vực tư nhân đầu tư nguồn lực, tham gia giải quyết một số nhiệm vụ của Nhà nước. Khi có nhà cung ứng dịch vụ công, sẽ tạo ra sự cạnh tranh về chất lượng, dịch vụ. Mặt khác, bộ máy nhà nước cũng trở nên gọn nhẹ và tiết kiệm hơn, nhưng không làm giảm vai trò, trách nhiệm của Nhà nước trong việc bảo đảm các dịch vụ công cơ bản cho người dân.
Chủ tịch Hội KHKT An toàn và Vệ sinh lao động Việt Nam Lê Vân Trình cho rằng, dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng đến mục tiêu công bằng, văn minh và mang tính cộng đồng. Đồng thời, nâng cao chất lượng cuộc sống và tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế, xã hội.
Hiện nay, Việt Nam có 3 loại hình dịch vụ công cơ bản: dịch vụ công trong lĩnh vực sự nghiệp, dịch vụ công trong lĩnh vực công ích và dịch vụ hành chính công. Các loại hình dịch vụ công này đều có tầm quan trọng trong việc đem lại lợi ích chung, bình đẳng trong xã hội.
Chủ tịch Hội KHKT An toàn và Vệ sinh lao động Việt Nam Lê Vân Trình
Ông Lê Vân Trình cho hay, để giảm gánh nặng tài chính của Nhà nước, xã hội hóa dịch vụ công là một trong những nội dung quan trọng nhất trong mô hình quản lý công mới ở các nước phát triển. Xã hội hóa dịch vụ công đồng nghĩa với việc giảm thiểu trách nhiệm của nhà nước trong cung cấp các dịch vụ, Nhà nước đóng vai trò điều tiết bảo đảm sự có mặt của dịch vụ công đó thay vì trực tiếp cung cấp các dịch vụ công. Việc cung ứng dịch vụ được giao cho các thành phần kinh tế tư nhân, cá nhân thực hiện.
Sự phát triển của dịch vụ công phụ thuộc vào nhiều khía cạnh từ sự phát triển kinh tế, chính trị, văn hóa của mỗi quốc gia. Vì thế, mỗi nước, tùy thuộc vào thể chế và văn hóa của mình mà có những loại hình dịch vụ công khác nhau.
Ngoài ra, ông Lê Vân Trình cho rằng, Nhà nước cần ban hành các cơ chế, chính sách và quy định những tiêu chuẩn, định mức, chất lượng, giá cả và dịch vụ hợp lý, đáp ứng nhu cầu của xã hội. Đồng thời, khuyến khích các tổ chức xã hội, tư nhân cùng với các chính sách đầu tư có hiệu quả cho các loại hình dịch vụ công lập Nhà nước cần phải có cơ chế để đảm bảo được chất lượng dịch vụ công, đồng thời mở rộng chuyển giao việc cung ứng dịch vụ công cho các tổ chức xã hội một cách mạnh mẽ hơn.
Tại hội thảo, nguyên Phó Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam Phạm Văn Tân đã kiến nghị các giải pháp hoàn thiện cơ chế, chính sách thúc đẩy chuyển giao dịch vụ công cho các tổ chức hội nghề nghiệp, tổ chức ngoài công lập.
Ông Phạm Văn Tân, Nguyên Phó Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam
Một là, xây dựng hành lang pháp lý. Để hoàn thiện chính sách cung ứng dịch vụ công, cần sớm xây dựng luật về cung ứng dịch vụ công. Hai là, ban hành danh mục dịch vụ công. Mỗi lĩnh vực, ngành, địa phương cần phải ban hành danh mục dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách Nhà nước và không sử dụng ngân sách. Nâng cao nhận thức trong xã hội về quyền và trách nhiệm của toàn xã hội trong việc thực hiện các dịch vụ công vì cộng đồng, vì xã hội.
Đồng thời, thực hiện các chương trình khuyến khích xã hội hóa các hoạt động dịch vụ sự nghiệp công. Đẩy mạnh việc chuyển đổi các đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực kinh tế, khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, y tế, văn hóa… Tạo điều kiện về cơ chế, chính sách liên quan đến ổn định cơ sở vật chất, kỹ thuật để các tổ chức xã hội thực hiện dịch vụ công hoạt động…