Vẫn là kênh đầu tư vua
Theo số liệu của Batdongsan.com.vn, 9 năm qua (2015 - 2023), đầu tư đất nền có tỷ suất lợi nhuận 166%. Con số này thấp hơn các kênh chứng khoán (203%), vàng (195%) và chung cư (203%). Mặc dù vậy, phân khúc đất nền vẫn có tỷ suất lợi nhuận cao hơn một số kênh đầu tư khác, như kênh gửi tiết kiệm (138%) và ngoại tệ (111%).
Chỉ số về tâm lý người tiêu dùng bất động sản (CSS) của Batdongsan.com.vn nửa đầu năm 2024 cho thấy, trong 1.000 người tham gia khảo sát, có 65% số người cho biết sẽ tiếp tục mua bất động sản trong năm 2024. Trong số 65% này, khoảng 1/3 số người quan tâm tới đất nền.
Có thể thấy, dù thị trường bất động sản chưa sôi động trở lại nhưng đất nền vẫn là “miếng bánh hấp dẫn” đối với nhà đầu tư. Bởi, phân khúc này có đặc tính dễ đầu tư, tiềm năng sinh lời cao.
Ông Lê Bảo Long, Giám đốc chiến lược Batdongsan.com.vn cho biết, do tư duy “tấc đất tấc vàng” nên nhu cầu sở hữu nhà đất, nhu cầu tích sản của người Việt rất lớn. Bởi vậy cũng không khó hiểu khi đất nền nhận được sự quan tâm nhiều nhất của người tiêu dùng trong năm 2024.
Trước khi ghi nhận những tín hiệu vui thì phân khúc này đã trải qua một năm tương đối khó khăn. Theo báo cáo thị trường của Batdongsan.com.vn, thị trường đất nền ghi nhận sụt giảm nhu cầu tìm kiếm mạnh trong năm 2023. Theo đó, lượng tìm mua đất nền năm 2023 giảm 45% so với năm 2022. Giảm ở hầu hết loại đất và mạnh nhất là đất nền dự án.
Nguyên nhân được chỉ ra đó là sự khó khăn trong việc tiếp cận dòng vốn và niềm tin vào chủ đầu tư là những rào cản nhất định trong quyết định sở hữu bất động sản của khách hàng. Mặt bằng giá sơ cấp ghi nhận mức giảm 10% – 13% so với năm 2022, giá bán thứ cấp ghi nhận mức giảm 15 – 30%, mức giảm ở nhóm khách hàng sử dụng vốn vay, dự án có quy mô lớn chưa hoàn thiện hạ tầng – pháp lý.
Báo cáo thị trường bất động sản năm 2023 của Viện Kinh tế xây dựng thuộc Bộ Xây dựng cũng chỉ ra những khó khăn của thị trường đất nền trong năm vừa qua. Trong đó, nguồn cung thứ cấp đã có sự sụt giảm mạnh so với năm trước. Cụ thể tại thị trường Hà Nội giảm khoảng 46,4%, TP HCM giảm 56,3%, Đà Nẵng giảm 44,5%, Bình Dương giảm khoảng 45,3%, Hải Phòng giảm khoảng 58,6%,…
Trong khi đó, lượng giao dịch cũng không khá hơn, với sự sụt giảm ghi nhận tại Hà Nội là khoảng 45,4%, TP HCM giảm khoảng 60,1%, Đà Nẵng giảm 49,4%, Bình Dương giảm 48,1%, Hải Phòng giảm 30,3%, Đồng Nai giảm 59,4%,… Giá giao dịch tại thị trường thứ cấp cũng có xu hướng giảm khoảng 10-15% so với năm 2022.
Đồng thời, cáo thị trường bất động sản mới đây của Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cho thấy, thị trường đất nền không còn tình trạng "sốt nóng" như thời kỳ trước. Các sản phẩm đất nền trải qua nhiều nhịp giảm giá, cắt lỗ đến 30-40% nhưng vẫn khó thanh khoản. Tuy nhiên, mức giảm này được hiểu là so với đỉnh sốt, vẫn chưa thực sự tiệm cận sát với giá trị thực.
Có thể thấy, đất nền đã và đang giảm sức nóng đáng kể so với thời đỉnh sốt. Tuy nhiên, theo chuyên gia và các nhà đầu tư nhiều kinh nghiệm, đất nền chỉ giảm nhiệt so với chính nó, còn so với đa số các loại hình khác thì vẫn là phân khúc giàu sức hút bậc nhất với những tay to có nhu cầu trú ngụ dòng tiền dài hạn.
Khó diễn ra “cơn sốt” ngay
Mặc dù những tín hiệu tích cực từ phân khúc “vua” này là không thể phủ nhận, tuy nhiên trong ngắn hạn, phân khúc này khó có thể phục hồi hay diễn ra các “cơn sốt đất” ngay được.
Dự báo về sự phát triển của loại hình đất nền trong năm 2024, Viện Kinh tế xây dựng nhận định tình hình giao dịch dự báo vẫn chưa thể sôi động. Khả năng thanh khoản thấp trong năm 2023 và tâm lý của nhà đầu tư vẫn cẩn trọng trong việc đưa ra quyết định đầu tư khiến cho thị trường đất nền 2024 vẫn cần thêm thời gian để hồi phục.
“Luật Đất đai sửa đổi hiện vẫn chưa được Quốc hội thông qua trong khi Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản tới ngày 1/1/2025 mới chính thức có hiệu lực nên những chính sách mới của hai luật này vẫn chưa thể áp dụng ngay trong năm 2024”, Viện Kinh tế xây dựng nhận định.
Tuy nhiên quy định siết chặt hoạt động phân lô bán nền của Luật Kinh doanh bất động sản mới có thể tác động tới nguồn cung, tâm lý người mua và giá cả của phân khúc này trong thời gian tới. Nhu cầu mua và giá giao dịch đối với các lô đất có diện tích lớn dự báo tiếp tục giảm. Ngược lại, đối với các lô đất có diện tích nhỏ tính thanh khoản sẽ cải thiện hơn và giá giao dịch thứ cấp có thể tăng nhẹ so với năm 2023.
Ông Đinh Minh Tuấn, Giám đốc Batdongsan.com.vn khu vực miền Nam đánh giá, trong thời gian tới, thị trường đất nền sẽ tiếp tục gặp khó khăn. Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) hiệu lực từ đầu 2025 siết chặt hoạt động phân lô bán nền, có thể sẽ khiến mức độ quan tâm đối với đất nền tiếp tục sụt giảm. Mặt bằng giá đất nền cũng sẽ được điều chỉnh giảm, nhất là đối với những lô đất to.
“Tuy nhiên, trong dài hạn, giá đất có thể tiếp tục tăng lên và giao dịch sẽ trở lại. Do giá bất động sản phụ thuộc vào yếu tố khác như việc triển khai hạ tầng, tăng trưởng kinh tế, thu nhập người dân. Trong khi đó, đất nền là loại hình mà bất kỳ thành viên nào của thị trường cũng có thể đầu tư do sự đa dạng về diện tích, mức giá, khu vực. Với các địa phương có tốc độ phát triển kinh tế, những khu đất ở nơi này vẫn sẽ tăng trưởng bền vững”, ông Tuấn cho hay.
Trong khi đó, ông Võ Hồng Thắng - Giám đốc Mảng dịch vụ tư vấn và Phát triển dự án DKRA Group đánh giá, đất nền vẫn là kênh đầu tư bền vững. Sức hút của đất nền đối với các nhà đầu tư sẽ rất khó suy giảm. Bởi, tâm lý nhà đầu tư Việt ưa chuộng nhà gắn liền với đất, và đất nền được xem như kênh tích lũy tài sản an toàn, khả năng sinh lợi nhuận cao. Cùng với đó, so với các phân khúc khác thì tính pháp lý của đất nền vẫn ổn định, minh bạch hơn.
Vị chuyên gia cho biết, theo nghiên cứu của đơn vị, dựa trên cơ sở kéo dài chu kỳ lặp lại, giai đoạn nửa đầu năm 2024 có thể xem như bước khởi đầu của một chu kỳ phục hồi và tăng trưởng tiếp theo của thị trường bất động sản. Theo đó, cơn sốt đất có thể quay lại vào giai đoạn 2025-2026.