Sáng 18/7, lãnh đạo Bộ Công Thương và Bộ NN&PTNT đã đồng tổ chức cuộc họp trực tuyến với các Sở, Ngành của 19 tỉnh, thành phố phía Nam để bàn các giải pháp, phương án về nguồn hàng, phương thức cung ứng hàng hóa thiết yếu.
Cuộc họp đươc triển khai ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ có Công văn số 969/TTg – KGVX ngày 17/7/2021 đồng ý về việc thực hiện giãn cách xã hội phòng chống dịch tại một số địa phương…
Nguồn cung không thiếu- “nghẽn” lưu thông
Tại cuộc họp, từ các điểm cầu địa phương, đại diện Lãnh đạo Sở Công Thương, Sở NN&PTNT, Cục Quản lý thị trường (QLTT) tại một số địa phương như TP. Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu, Vĩnh Long, Bến Tre, Đồng Tháp, Hậu Giang, Bình Dương, An Giang, Tiền Giang… đã báo cáo cụ thể tình hình thị trường của địa phương. Các vướng mắc cụ thể liên quan đến thu hoạch nông sản, lưu thông, vận chuyển và phân phối hàng hoá đã được Bộ trưởng hai Bộ trao đổi, phản hồi ngay tại buổi làm việc.
Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan đề nghị các địa phương làm rõ đang vướng ở khâu thu hoạch, vận chuyển hay phân phối. “Khâu thu hoạch khó ở đâu trong lúc giãn cách thế này, nếu khó có thể đề nghị Bộ Quốc phòng tham gia hoặc đưa các địa phương hỗ trợ lẫn nhau. Ở khâu vận chuyển có khó khăn gì, phân phối có khó khăn gì, chúng ta cần làm rõ để tháo gỡ vướng mắc một cách khoa học, cụ thể…” - Bộ trưởng đề nghị.
Giám đốc Sở NN&PTNT Kiên Giang, ông Nguyễn Văn Dũng, cho biết, ngành nông nghiệp Kiên Giang đã lên kế hoạch thống kê sản lượng các mặt hàng nông sản thiết yếu hiện có trên địa bàn. Theo đó, Kiên Giang có nguồn lúa gạo lớn, thủy hải sản, nhất là các mặt hàng nuôi trồng như: tôm, cua biển… sẵn sàng cung ứng cho các địa phương trong vùng khi cần thiết.
Đại diện Sở Công Thương Bình Dương, Hậu Giang, An Giang đều cho rằng, hiện khâu vận chuyển hàng hóa hiện đang bị “nghẽn”. Sở Công Thương các tỉnh kiến nghị ngành Y tế tháo gỡ các khó khăn trong việc kiểm soát cũng như kiến nghị Chính phủ phân bổ vacxin để tháo gỡ vướng mắc trong việc đứt gãy lao động thương mại.
Theo ông Bùi Tá Hoàng Vũ - Giám đốc Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh, hàng hóa qua chợ đầu mối 70% không dùng cho TP. Hồ Chí Minh mà dùng cho các tỉnh thành trong vùng nên các chợ đầu mối có giá trị liên vùng. Năng lực chợ truyền thống chỉ đáp ứng 50-60% sức mua hàng tươi sống của TP, còn lại là các cửa hàng tiện ích, tiện lợi.
“Chúng tôi rất cần các vùng sản xuất được bảo vệ, không thể để tình trạng cấm nông dân ra khỏi nhà, gây khó khăn cho nguồn cung. Điều này dẫn đến việc giá cả gia tăng, như tại Tiền Giang, giá bầu đã lên 35.000đồng/kg”- lãnh đạo Sở Công Thương TP thông tin, đồng thời kiến nghị các địa phương làm đúng công tác phòng, chống dịch nhưng không ảnh hưởng đến nguồn cung hàng hóa.
Địa phương này cũng đề nghị Bộ NN&PTNT cung cấp thông tin về nguồn hàng để Bộ Công Thương có thể làm việc với các chợ đầu mối, từ đó phân phối hàng hóa hợp lý
Tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan đã đề nghị TP. Hồ Chí Minh cần nắm bắt rõ nhu cầu tiêu thụ của địa phương, nghiên cứu mở lại một phần hệ thống phân phối các mặt hàng thiết yếu; Có thể thành lập các bộ phận thống kê, hàng ngày gửi thông tin về hai Bộ là Công Thương và NN&PTNT để cùng nhau tháo gỡ.
"Các địa phương cần có trách nhiệm với TP. Hồ Chí Minh về việc cung ứng lương thực nhưng TP cũng phải làm rõ nhu cầu của mình, vì có thể DN có nhu cầu cung ứng chưa xác định được nhu cầu của từng địa điểm”, Bộ trưởng chia sẻ.
Ngoài ra, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cũng đã nêu một số giải pháp tháo gỡ tình hình khó khăn hiện tại về việc cung ứng hàng hóa cho nhân dân. Theo đó, Bộ trưởng đề nghị các địa phương cập nhật thông tin nhanh nhất có thể, Sở Công Thương phối hợp với Sở NN&PTNT khảo sát trực tiếp các vùng nguyên liệu để nắm thông tin.
Mở chợ truyền thống- Phải đảm bảo đủ điều kiện!
Thông tin tại cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, sau 7 ngày thực hiện áp dụng biện pháp giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 tại TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai, việc cung ứng hàng hóa đã bị đứt gãy, lưu chuyển hàng hóa giữa các tỉnh, các vùng và ba miền gặp nhiều khó khăn. “Do vậy, chúng ta cần có biện pháp mạnh hơn nữa để đảm bảo đời sống cho người dân”- Bộ trưởng đề nghị.
Vẫn trên quan điểm cần mở lại chợ truyền thống, vì nếu chỉ trông chờ vào hệ thống siêu thị sẽ không đảm bảo đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh vào 3 điều kiện để chợ hoạt động trong bối cảnh dịch bệnh: “Chỉ bán hàng hoá thiết yếu bao gồm rau củ quả, hàng hoá tươi sống và thuốc men phục vụ đời sống hàng ngày của người dân; Thực hiện nghiêm biện pháp phòng dịch để đảm bảo an toàn như thực hiện 5k, phát phiếu luân phiên, đảm bảo giãn cách giữa các gian hàng... và thực hiện tiêm vắcxin cho tiểu thương tại các chợ truyền thống”.
Từ khi thực hiện Chỉ thị 16, Cục QLTT TP. Hồ Chí Minh đã tăng cường 100% lực lượng để nắm bắt tình hình, phối hợp với lực lượng chức năng để bắt buôn lậu và các trường hợp găm hàng hóa. Thời gian đầu, một số bà con ở chợ truyền thống nâng giá hàng, một số trường hợp mua hàng ở siêu thị để bán bên ngoài, Cục đã kịp thời nhắc nhở, tuyên truyền cho bà con. Đến nay, hoạt động nâng giá ở các siêu thị không còn. Hiện tại, rau củ quả ở siêu thị vẫn đảm bảo nguồn cung, giá cả không tăng so với ngày thường.
Bên cạnh đó, Cục QLTT TP cũng làm việc với các chợ truyền thống, các siêu thị, các cửa hàng để vận động cam kết không tăng giá, tạo mọi điều kiện cung ứng hàng hóa cho người dân.
Đồng quan điểm với TP. Hồ Chí Minh, đại diện Cục QLTT Đồng Nai cho biết, Cục cũng đã yêu cầu các siêu thị, cửa hàng cam kết bán đúng giá, niêm yết giá công khai, bán với số lượng đủ ăn trong 1-3 ngày, tránh tình trạng đầu cơ.
Tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan cho rằng, hiện nay cùng lúc phải tiến hành nhiều trạng thái, có thể chuẩn bị cho chuyển trạng thái từ thị trường tự điều tiết có vai trò của nhà nước đến nhà nước tham gia vào vai trò điều phối thị trường nếu kịch bản cung ứng hàng hóa khó khăn hơn nữa.
Bộ trưởng Bộ Công Thương cũng đồng tình khi dự báo tình hình sẽ chuyển biến nhanh trong vài ngày tới, có thể phức tạp hơn, thậm chí nghiêm trọng nên việc cung ứng hàng hóa cho đời sống người dân TP Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành phía Nam là vấn đề hết sức khó khăn.
“Lần cách ly này tính chất khác, tình hình diễn biến phức tạp hơn, có thể đứt gãy chuỗi cung ứng các mặt hàng khi mỗi địa phương dựng lên một hàng rào sẽ cản trở việc lưu thông hàng hóa. Trong mọi tình huống 2 ngành sẽ chịu trách nhiệm trước nhân dân, Chính phủ không để đứt gãy chuỗi cung ứng các mặt hàng thiết yếu. Xây dựng kịch bản trong tình huống cao hơn, phức tạp hơn thì có thể xuất hiện vai trò của nhà nước trong việc cung ứng vô điều kiện những nhu cầu hàng hóa thiết yếu cho người dân” - Bộ trưởng Diên nhấn mạnh.
| 3 nhiệm vụ, giải pháp cần tập trung thực hiện Phát biểu kết luận cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nêu rõ, các ý kiến phát biểu đều thống nhất đánh giá tình hình dịch biện diễn biến phức tạp, đòi hỏi các công tác chỉ đạo điều hành cũng cần nhanh, mạnh, do vậy, nhiệm vụ giải pháp cần tập trung thực hiện trong thời gian tới sẽ gồm: Thứ nhất, diễn biến dịch tại TP Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam hiện đang rất phức tạp và nghiêm trọng. Dự báo trong những ngày tới còn phức tạp hơn nên việc cung ứng bảo đảm đời sống cho nhân dân TP. Hồ Chí Minh và 19 tỉnh phía Nam với khoảng 40 triệu người là nhiệm vụ hết sức khó khăn. Nhưng, khó, chúng ta vẫn phải chung tay, đồng sức đồng lòng để làm, đảm bảo việc cung ứng hàng hóa, bởi thiếu thốn,người dân sẽ không đủ sức chống dịch. Do vậy, trước mắt lương thực thực phẩm hàng tươi sống là không thể thiếu. Thứ hai, cách ly xã hội lần này, áp dụng với 19 tỉnh thành phố có tính chất khác hoàn toàn với lần trước đây, đòi hỏi yêu cầu cao về ý thức trách nhiệm, và các giải pháp mà thực tiễn đặt ra. Bối cảnh hiện nay cần được xem như thời chiến để chúng ta phải tập trung rất cao lực lượng vừa chống dịch vừa đảm bảo điều kiện, đời sống cho lực lượng chống dịch cũng như người dân ở vùng giãn cách. Thứ ba, chúng ta cần giải quyết được câu chuyện lưu thông hàng hóa giữa các địa phương. Nếu mỗi tỉnh thành, mỗi địa phương dựng lên một hàng rào thì việc vận chuyển hàng hóa thiết yếu gặp khó khăn, lương thực thực phẩm, hàng hóa thiết yếu sẽ khó đến được với người dân. Do vậy, cần hết sức lưu ý ở khâu này, lưu thông cản trở, còn ảnh hưởng đến việc tiêu thụ nông sản ở nhiều địa phương đang vào mùa thu hoạch, dẫn đến việc nơi thiếu hàng, nơi lại thừa nhiều. |
| Nhiều siêu thị cam kết giữ giá bình ổn Theo ông Trần Duy Đông - Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) nhìn chung, thời gian qua, giá hàng hóa tại hệ thống siêu thị, trung tâm thương mại tại các địa phương được niêm yết công khai, thống nhất trên toàn hệ thống. Nhiều siêu thị cam kết giữ giá bình ổn như Central Group, Saigon Coop... Tại hệ thống chợ, giá hàng hóa thiết yếu thường cao hơn giá tại hệ thống siêu thị từ 5% trở lên, tùy mặt hàng và tùy từng địa phương. Theo phản ánh của một số DN phân phối, việc tăng giá hàng hóa là không mong muốn nhưng vẫn phải điều chỉnh tăng giá cả một số mặt hàng do một số nguyên nhân như: Thời gian vận chuyển từ vùng trồng về các cửa hàng/điểm bán tăng đáng kể khi qua các chốt kiểm soát liên tỉnh và tình trạng ùn ứ kéo dài trên các quốc lộ dẫn đến chi phí vận chuyển tăng (cộng thêm giá xăng tăng) và tỷ lệ hư hao hàng tươi sống tăng cao; Chi phí nhân công tăng; nhiều nhân viên phải đi cách ly, hoặc trong vùng phong tỏa không thể tiếp tục công việc; Chi phí để lấy giấy xét nghiệm chỉ có giá trị 3 ngày cho nhân viên (tài xế giao hàng, nhân viên kho, nhân viên đi làm ở từ 2 tỉnh lân cận nhau trở lên...); Chi phí thuê chỗ ở cho nhân viên ở gần kho và cửa hàng để hạn chế di chuyển giữa 2 tỉnh lân cận hoặc giảm thiểu nguy cơ nhân viên bị cấm di chuyển do sinh sống ở vùng phong tỏa; Hàng hóa tăng giá từ phía nhà cung cấp do tăng chi phí vận chuyển, phí nhân công, tài xế, hư hỏng do kéo dài thời gian lưu thông... |