Mặc dù lực lượng Công an và các cơ quan chức năng đã nhiều lần cảnh báo về nguy cơ lừa đảo, chiếm đoạt tài sản qua mạng xã hội và tội phạm công nghệ cao, nhưng thực tế cho thấy một số người dân vẫn thiếu cảnh giác trước các thủ đoạn tinh vi của kẻ gian. Những chiêu trò tinh vi đã khiến không ít người chủ quan, từ đó đã tạo cơ hội cho kẻ gian thực hiện hành vi lừa đảo.
Cách thức “cướp” quyền kiểm soát tài khoản
Nhiều người dùng gần đây đã nhận được tin nhắn từ tài khoản của người thân hoặc bạn bè, mời tham gia bình chọn cho một cuộc thi hoa hậu trên Zalo. Kẻ lừa đảo yêu cầu người dùng quét mã QR để "like" và chia sẻ bình chọn. Do không cảnh giác, nhiều người đã làm theo hướng dẫn của "người bạn" (thực chất là kẻ lừa đảo đã chiếm quyền kiểm soát tài khoản). Sau khi quét mã QR, tài khoản Zalo của họ bị chiếm đoạt, kẻ gian sau đó mạo danh chủ tài khoản để nhắn tin vay tiền từ người thân, bạn bè của nạn nhân.
Kẻ gian thường tạo ra các trang web giả mạo rồi gửi kèm đường link hoặc mã QR cho các tài khoản Zalo. Những đường link hoặc mã QR này thường được ngụy trang dưới dạng lời mời tham gia bình chọn trong các cuộc thi ảnh, video hoặc món ăn ngon trên Zalo. Khi người dùng nhấp vào đường link hoặc quét mã QR và cung cấp thông tin cá nhân như số điện thoại, tên đăng nhập, mật khẩu,… tất cả thông tin sẽ được chuyển đến kẻ gian, giúp chúng chiếm đoạt tài khoản Zalo của nạn nhân.
Sau khi kiểm soát được tài khoản, kẻ lừa đảo nhanh chóng thay đổi mật khẩu, xóa thông tin xác thực và nghiên cứu các tin nhắn từ bạn bè, người thân. Đặc biệt, chúng còn tạo lập các tài khoản ngân hàng trùng tên với nạn nhân để gửi tin nhắn vay tiền, nhờ chuyển tiền hoặc mua thẻ điện thoại nhằm chiếm đoạt tài sản. Thủ đoạn này đặc biệt nguy hiểm vì lợi dụng xu hướng tổ chức các cuộc thi bình chọn trực tuyến đang rất phổ biến hiện nay.
Công an khuyến cáo cảnh giác trước chiêu trò lừa đảo tinh vi trên mạng xã hội
Thượng tá Trương Đức Hưởng, Trưởng Phòng An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an Hà Nam, cho biết: Các đối tượng lừa đảo qua mạng thường có trình độ cao và am hiểu sâu về công nghệ thông tin. Chúng sử dụng các phần mềm và thiết bị chuyên dụng để tấn công vào các tài khoản mạng xã hội như Zalo, chiếm quyền sử dụng nhằm tiếp cận danh sách bạn bè của nạn nhân. Sau đó, chúng nhắn tin với những lý do khẩn cấp như vay tiền hoặc nhờ chuyển tiền để lừa đảo và chiếm đoạt tài sản. Những tài khoản bị đánh cắp thường có mật khẩu đơn giản, dễ đoán. Sau khi chiếm được quyền sử dụng, các đối tượng lừa đảo thường nghiên cứu kỹ thông tin cá nhân, sở thích, lịch sử trò chuyện và cách giao tiếp của nạn nhân với bạn bè, người thân. Từ đó, chúng mạo danh nạn nhân để thực hiện các hành vi lừa đảo.
Trước tình hình tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng xã hội ngày càng phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi, Công an Hà Nam khuyến cáo người dân cần nâng cao cảnh giác khi tham gia hoạt động trên không gian mạng, đặc biệt là mạng xã hội Zalo. Người dùng nên thận trọng và không nhập thông tin cá nhân vào các website không đáng tin cậy.
Ngoài ra, cần tăng cường bảo mật tài khoản Zalo bằng cách thiết lập xác thực hai lớp qua số điện thoại và sử dụng mật khẩu ít nhất 8 ký tự bao gồm chữ, số và ký tự đặc biệt. Khi có người đề nghị vay tiền hoặc chuyển tiền, cần gọi điện thoại trực tiếp để kiểm tra và xác minh thông tin.
Đồng thời, khi sử dụng mạng xã hội, người dân cần tuyệt đối không chia sẻ mật khẩu và các thông tin cá nhân như nghề nghiệp, ngày sinh hoặc địa chỉ check-in; không kết bạn với những tài khoản lạ, tài khoản từ người nước ngoài hoặc tài khoản chủ động mời kết bạn; không cung cấp thông tin cá nhân hay chuyển tiền khi chưa kiểm tra, xác minh chính xác thông tin của người nhận, đặc biệt là trong các giao dịch trực tuyến.
Đối với những người có nhu cầu tìm việc làm hoặc đi xuất khẩu lao động, cần xác minh kỹ nhân thân, lai lịch và thông tin mà đối tượng cung cấp để tránh những hậu quả đáng tiếc. Khi phát hiện dấu hiệu bị lừa đảo, cần nhanh chóng trình báo cơ quan Công an để được hỗ trợ kịp thời và xử lý vụ việc.