Quả mướp đắng hay khổ qua, thuộc họ Cucurbitaceae, được trồng phổ biến ở các khu vực châu Á, châu Phi, khu vực Caribe và Nam Mỹ. Tùy thuộc vào loại giống và điều kiện môi trường, hình dáng và màu sắc của quả có thể có những sự khác biệt nhỏ. Mặc dù vậy, đặc điểm chung của mướp đắng là vị đắng khi ăn, mặc dù mức độ đắng có thể thay đổi tùy thuộc vào giống, điều kiện trồng và cách chế biến.
Mướp đắng là nguồn dinh dưỡng rất phong phú, bao gồm vitamin, chất xơ, tinh bột, khoáng chất và các hợp chất thực vật có lợi cho sức khỏe. Khoáng chất như canxi, kali, sắt, kẽm, magie cùng các loại vitamin nhóm B (B1, B2, B3, B5, B6), vitamin C, vitamin A, vitamin K cũng được tìm thấy trong mướp đắng. Đặc biệt, loại quả này cung cấp các chất chống oxy hóa như catechin, axit gallic, epicatechin và axit chlorogenic, cũng như các hợp chất tốt cho sức khỏe như folate, beta-carotene, lutein zeaxanthin, alpha-carotene.
Vì lẽ đó, từ thời xa xưa, mướp đắng không chỉ được xem là một thực phẩm ngon miệng và dinh dưỡng mà còn là một phương pháp truyền thống để phòng và chữa nhiều bệnh tật. Mặc dù không phải ai cũng ưa thích vị đắng của mướp đắng, nhưng những người thường xuyên sử dụng nó sẽ nhận được “trái ngọt” cho sức khỏe và làn da.
Những lợi ích của mướp đắng đối với sức khỏe, làm đẹp
Mướp đắng đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và làm đẹp, nhưng không phải ai cũng tận dụng được điều này.
Tăng cường miễn dịch
Chất chống oxy hóa và dinh dưỡng có trong mướp đắng giúp củng cố hệ thống miễn dịch. Hệ thống miễn dịch mạnh khỏe rất quan trọng để chống lại nhiễm trùng và loại bỏ chất có hại.
Thanh lọc cơ thể
Mướp đắng chứa chất chống oxy hóa và các hợp chất sinh học hoạt động có thể hỗ trợ quá trình giải độc tự nhiên của cơ thể. Những hợp chất này giúp trung hòa các gốc tự do có hại và kích thích quá trình loại bỏ độc tố từ cơ thể.
Chống lại ung thư
Một trong những lợi ích bất ngờ của mướp đắng là khả năng chống lại ung thư. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng mướp đắng có thể làm gián đoạn quá trình sản xuất glucose và ức chế sự phát triển của tế bào ung thư tuyến tụy. Loại quả này cũng có thể giảm nguy cơ và ngăn chặn sự phát triển của khối u gan, ruột kết, vú và tuyến tiền liệt.
Giảm mỡ máu, tốt cho tim mạch
Chất xơ, chất chống oxy hóa và polyphenol cùng với khoáng chất như kali, canxi, magie trong mướp đắng giúp giảm mỡ máu và hỗ trợ tan huyết khối. Điều này không chỉ hỗ trợ quá trình thải độc, mà còn giúp điều hòa tim mạch, giảm nguy cơ đau tim, bệnh tim và đột quỵ.
Phòng và điều trị tiểu đường
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiêu thụ mướp đắng có thể giúp giảm đường trong máu. Loại quả này cải thiện cách sử dụng đường trong các mô của cơ thể và kích thích tiết insulin, giúp kiểm soát lượng đường trong máu. Do đó, mướp đắng thường được sử dụng trong chế độ ăn uống của những người mắc bệnh tiểu đường.
Tốt cho hệ tiêu hóa
Lượng chất xơ trong quả mướp đắng rất cao, đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích quá trình tiêu. Chất xơ giúp duy trì sự linh hoạt của ruột, ngăn chặn táo bón và hỗ trợ loại bỏ chất thải và độc tố từ đường tiêu hóa.
Bồi bổ và thải độc gan
Mướp đắng đã được chứng minh là có ảnh hưởng tích cực đối với sức khỏe gan. Được biết đến với khả năng cải thiện chức năng gan và hỗ trợ quá trình giải độc, mướp đắng giảm tích nước và chứa hợp chất momordica charantia - có tác dụng chống suy giảm chức năng gan bằng cách tăng cường hoạt động chống oxy hóa của các enzym gan.
Điều trị sỏi thận:
Mướp đắng có khả năng phá vỡ viên sỏi và đào thải chúng qua đường nước tiểu. Đồng thời, chúng cũng làm giảm nồng độ acid trong nước tiểu, giúp giảm cơn đau từ sỏi thận.
Tốt cho xương và mắt
Mướp đắng được coi là "mỏ" vitamin K và cũng cung cấp canxi, hai thành phần quan trọng giúp duy trì sức khỏe của xương và ngăn ngừa bệnh loãng xương. Ngoài ra, với hàm lượng cao vitamin C, chất chống oxy hóa và khả năng chống viêm, mướp đắng còn hỗ trợ quá trình phục hồi vết thương nhanh chóng. Đặc biệt, mướp đắng cung cấp vitamin A và chất lutein zeaxanthin tốt cho mắt.
Lợi ích làm đẹp
Lợi ích về làm đẹp của mướp đắng tập trung chủ yếu vào làn da và việc hỗ trợ duy trì vóc dáng. Mướp đắng có lượng calo thấp nhưng chất xơ cao, giúp duy trì cảm giác no lâu và hỗ trợ quá trình giảm cân. Đặc biệt, nó đã được chứng minh là hiệu quả trong việc điều chỉnh insulin, kiềm chế cảm giác thèm ăn, ngăn chặn tích tụ mỡ thừa, và giảm béo bụng một cách hiệu quả. Chức năng thúc đẩy tiêu hóa và thải độc của mướp đắng cũng góp phần đáng kể vào quá trình giảm cân.
Đối với làn da, mướp đắng mang lại hiệu quả tốt trong việc dưỡng ẩm và làm trắng da. Nhờ vào tính chất kháng khuẩn và chống viêm, mướp đắng được sử dụng làm liệu pháp trị mụn và thậm chí cả vảy nến. Vitamin C và E trong mướp đắng không chỉ giúp làm sáng da mà còn giảm thâm nám và thâm sau mụn. Khả năng chống oxy hóa của nó cũng đóng vai trò quan trọng trong việc chậm lại quá trình lão hóa da, giúp da trở nên hồng hào và mịn màng hơn. Kết hợp việc ăn mướp đắng với việc sử dụng mặt nạ cũng là một cách hiệu quả để tăng cường lợi ích làm đẹp cho làn da.
Một số lưu ý khi ăn mướp đắng
Mặc dù mướp đắng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và làm đẹp, nhưng không phải ai cũng nên tiêu thụ loại quả này. Đặc biệt là đối với những nhóm người sau đây:
- Người huyết áp thấp
- Người đang có bệnh đường tiêu hóa
- Phụ nữ mang thai và đang cho con bú
- Bệnh nhân trước và sau phẫu thuật
- Những người thiếu canxi nặng
- Trẻ em không nên ăn quá nhiều
Ngoài ra, bạn nên tránh uống trà ngay sau khi ăn mướp đắng để tránh ảnh hưởng đến dạ dày. Cũng không nên kết hợp mướp đắng với các loại hải sản như tôm, cua vì mướp đắng chứa vitamin C kết hợp với asen trong hải sản có thể gây khó chịu, thậm chí ngộ độc.
Nguồn: Sohu, Eat This, Healthline