Thời gian vừa qua, việc xuất hiện nhiều thông tin xấu độc cùng các video clip “tự phát” phát tán tràn lan trên không gian mạng làm giảm niềm tin của người dân vào công tác phòng chống, dịch bệnh, gây hoang mang, bức xúc.
Thế nên, qua thực tiễn công tác chỉ đạo, quản lý và giám sát thông tin trên không mạng thời gian qua, Bộ Thông tin và Truyền thông nhận thấy tình trạng phát tán tin giả, tin sai sự thật về tình hình dịch bệnh và công tác phòng, chống dịch COVID-19 có dấu hiệu gia tăng.
Tin sai sự thật làm ảnh hưởng công tác chống dịch
Trong Công văn số 2765/BTTTT-PTTH&TTĐT ngày 23/07/2021 về việc thực hiện Nghị quyết số 78/NQ-CP của Chính phủ và tăng cường xử lý tin giả, tin sai sự thật về Covid-19 trên mạng, nội dung tập trung chủ yếu vào việc kích động vùng miền, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc; Tung tin sai sự thật về hiệu quả của các loại vaccine COVID-19; Xuyên tạc chính sách phân bổ, cung cấp vaccine của Chính phủ, việc sử dụng quỹ vaccine phòng, chống COVID-19; Diễn biến dịch bệnh tại các điểm nóng như thành phố Hồ Chí Minh và các tình miền Nam; Xuyên tạc về các biện pháp phòng, chống dịch bệnh của Chính phủ và các địa phương... Đáng chú ý là nhiều thông tin có nguồn từ các video clip của những người cách ly, người dân trong khu vực bị giãn cách, phong tỏa.
Việc xuất hiện nhiều thông tin xấu độc cùng số lượng lớn các video clip “tự phát” được phát tán tràn lan trên không gian mạng đã làm giảm niềm tin của người dân vào công tác phòng chống, dịch bệnh, gây hoang mang, bức xúc trong dư luận xã hội.
Thực hiện nghiêm quy định phát ngôn và cung cấp thông tin
Chính vì vậy, Bộ Thông tin và Truyền thông đã đề nghị các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan trực thuộc Chính phủ, Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố thực hiện nghiêm túc quy định về phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí; Cử người phát ngôn, chủ động cung cấp thông tin, trong mọi tình huống bảo đàm thông tin được cung cấp nhanh nhất, không bị động, bất ngờ; Tuân thủ kỷ luật phát ngôn, thống nhất đầu mối phát ngôn, tránh tình trạng cùng một sự việc nhưng các ngành, địa phương lại phát ngôn không thống nhất dẫn tới việc bị suy diễn xuyên tạc.
Trong trường hợp bộ, ngành, địa phương phát sinh việc đột xuất, sự cố bất thường thì chậm nhất sau 2 giờ, kể từ khi phát sinh sự việc nên cung cấp thông tin ban đầu cho báo chí, trong đó nêu rõ quan điểm chỉ đạo và giải pháp xử lý bước đầu sự việc (nếu có); thường xuyên theo dõi, nắm bắt thông tin, nhất là thông tin trên không gian mạng vê công tác phòng chống dịch tại Bộ, ngành, địa phương để xử lý, giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc, bức xúc của người dân, doanh nghiệp.
Các Bộ ngành, địa phương cũng tăng cường rà quét, phát hiện kịp thời tin giả, tin sai sự thật về tình hình dịch bệnh và công tác phòng, chống dịch tại bộ, ngành, địa phương.
Khi phát hiện tin giả, tin sai sự thật, cần chỉ đạo lực lượng công an, các lực lượng có liên quan kịp thời xác minh đối tượng phát tán tin giả, phối hợp với đơn vị chức năng của Bộ Thông tin và Truyền thông để thẩm định nguồn tin, công bố, cảnh báo tin giả, tin sai sự thật; chủ động xử lý nghiêm các đối tượng phát tán thông tin vi phạm pháp luật trên địa bàn.
Trong trường hợp không xác định được danh tính, nhân thân của đối tượng vi phạm, các Bộ, ngành địa phương cần phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công an để có biện pháp ngăn chặn nội dung vi phạm trên không gian mạng.
Kịp thời phản bác đấu tranh với luận điệu sai trái, xử lý nghiêm các vi phạm
Các Bộ ngành, các tỉnh, thành cũng chỉ đạo lực lượng báo chí, truyền thông trực thuộc bám sát chỉ đạo, định hướng tuyên truyền, làm nổi bật mục tiêu bảo vệ, chăm sóc sức khỏe, tính mạng của nhân dân là trên hết. Đồng thời nắm bắt dư luận truyền thông nước ngoài để phối hợp với đơn vị chức năng của Bộ Thông tin và Truyền thông, lực lượng báo chí cả nước kịp thời phản bác luận điệu xuyên tạc, chủ động cung cấp thông tin cho người dân.
Các tỉnh thành, chỉ đạo các Sở Thông tin và Truyền thông căn cứ thẩm quyền được giao xử lý nghiêm các cơ quan báo chí, trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội đăng tải, phát tán tin giả, tin sai sự thật, gây hoang mang, hiểu lầm về tình hình dịch bệnh và công tác phòng, chống dịch tại địa phương; Chỉ đạo các lực lượng trực thuộc tham gia phòng chống dịch thực hiện nghiêm và đúng các quy định của cấp có thẩm quyền, có thái độ đúng mực với người dân, tránh gây bức xúc, bất bình, làm nóng vấn đề, phát tán cảc thông tin bất lợi lên mạng xã hội, ảnh hưởng đến quá trình thực thi các biện pháp phòng chổng dịch.
Về phía người dùng Internet nên lựa chọn và tìm đọc các nguồn tin chính thống để đảm bảo thông tin được chính xác. Cùng với đó, người dùng Internet nên thường xuyên cập nhật thông tin trên website của Trung tâm xử lý tin giả Việt Nam thuộc Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ Thông tin và Truyền thông) có tên miền https://tingia.gov.vn/ để nhanh chóng phát hiện và phân biệt được giữa nguồn tin giả và tin chính thống.