Theo báo cáo của UBND tỉnh Sơn La, năm 2021, toàn tỉnh có khoảng 19.026 ha diện tích trồng xoài, sẽ cho sản lượng thu hoạch khoảng 65.223 tấn (thời gian thu hoạch từ tháng 5-8/2021) và 19.224 ha diện tích trồng nhãn với sản lượng ước đạt 98.500 tấn (thời điểm thu hoạch từ tháng 7-9/2021).
Sản phẩm xoài, nhãn của Sơn La đã vào được chuỗi phân phối của các siêu thị lớn như: Vinmart, Big C, Lotte... và được tiêu thụ tại nhiều tỉnh như Lạng Sơn, Quảng Ninh, Hải Phòng, Thanh Hóa… Đặc biệt, xoài, nhãn Sơn La cũng đã có mặt tại thị trường Trung Quốc, Mỹ, Australia…
Giới thiệu về tiềm năng xuất khẩu trái cây của Sơn La, ông Nguyễn Thành Công, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La chia sẻ, đến nay, tỉnh đã được Cục Bảo vệ thực vật cấp 181 mã số vùng trồng với tổng diện tích 4.701,84 ha cây ăn quả phục vụ xuất khẩu và có 37 cơ sở đóng gói phục vụ xuất khẩu. Trong đó, 130 mã số vùng trồng cây ăn quả xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc và 51 mã số vùng trồng cây ăn quả được cấp để xuất khẩu sang Australia, Mỹ…
Nhiều sản phẩm nông sản có thế mạnh của tỉnh Sơn La đã được đăng ký nhãn hiệu, những sản phẩm đã gây dựng được thương hiệu trên thị trường cả nước gồm: Na Mai Sơn, Xoài tròn Yên Châu, Cà phê Sơn La, Nhãn Sông Mã…
Cùng với việc tiêu thụ trong nước, nông sản của Sơn La cũng từng bước xây dựng được chỗ đứng tại thị trường nước ngoài. Trong 4 tháng đầu năm 2021, kim ngạch xuất khẩu hàng nông sản, thực phẩm của tỉnh ước đạt 41,39 triệu USD, chiếm tới 93,45% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của toàn tỉnh.
Ông Nguyễn Thành Công cho rằng, có được kết quả trên, một phần là nhờ sự quan tâm của các bộ, ngành và sự hỗ trợ cũng như sự phối hợp, tạo điều kiện của các tỉnh, thành phố, các doanh nghiệp, siêu thị, hệ thống phân phối lớn... đã góp phần quan trọng giúp tỉnh Sơn La thực hiện thành công kế hoạch sản xuất, chế biến, tiêu thụ, xuất khẩu nông sản.
Cần kế hoạch xúc tiến thương mại theo chuỗi
Đóng góp ý kiến tại hội nghị, ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (XTTM) cho rằng Sơn La cần tiếp tục nghiên cứu, có kế hoạch thực hiện XTTM theo chuỗi từ phát triển sản phẩm, xây dựng thương hiệu đến phát triển thị trường.
Bên cạnh đó, tỉnh cần tăng cường đầu tư hơn nữa, nghiên cứu hoàn thiện quy trình và quản lý sản xuất, phát triển vùng nguyên liệu nông sản đảm bảo tiêu chuẩn, chất lượng đủ điều kiện tiêu thụ, xuất khẩu, có giải pháp đảm bảo an toàn phòng dịch trong khâu thu hoạch, vận chuyển tiêu thụ.
Phía các doanh nghiệp, hợp tác xã Sơn La nên đầu tư thêm vào việc nghiên cứu phát triển sản phẩm, đa dạng hóa sản phẩm từ quả xoài, nhãn. Cùng với đó, thiết kế bao bì và cách thức đóng gói sản phẩm cần phù hợp với xu hướng, đặc tính người tiêu dùng, đặc điểm của từng kênh phân phối nhằm thu hút các nhà phân phối cũng như người tiêu dùng trực tiếp. Đặc biệt, doanh nghiệp, hợp tác xã cần xây dựng chiến lược quảng bá sản phẩm và thương hiệu bài bản mang tính lâu dài.
Ông Vũ Bá Phú chia sẻ, năm 2020, Cục XTTM đã phối hợp với Sở Công Thương tỉnh Sơn La hỗ trợ xây dựng bộ nhận diện thương hiệu cà phê Sơn La và xây dựng chiến lược quảng bá chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm cà phê của tỉnh. Theo đó, tỉnh Sơn La có thể tham khảo mô hình này để thực hiện cho những sản phẩm khác.
“Cục XTTM có thể hỗ trợ trong công tác đào tạo nâng cao nhận thức của doanh nghiệp về thiết kế mẫu mã bao bì sản phẩm, giới thiệu các chuyên gia tư vấn trong nước và quốc tế tư vấn trực tiếp cho doanh nghiệp trong phát triển thiết kế, xây dựng và phát triển thương hiệu”, ông Vũ Bá Phú khẳng định.
Theo ông Vũ Bá Phú, Sơn La nên tính đến việc xây dựng các thương hiệu riêng cho các sản phẩm tiêu biểu của tỉnh và đề nghị tỉnh xây dựng các clip quảng bá ngắn gọn, ấn tượng cho từng dòng sản phẩm. Cục XTTM sẽ phối hợp với hệ thống các Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài, các tổ chức XTTM nước ngoài đẩy mạnh quảng bá thương hiệu xoài, nhãn Sơn La ra nước ngoài, ông Phú cho biết.
Linh động ứng dụng thương mại điện tử
Chia sẻ về công tác XTTM trong bối cảnh dịch Covid-19 hoành hành trên toàn cầu, ông Vũ Bá Phú cho biết, thời gian qua, Cục đã tập trung triển khai các hoạt động tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, nâng cao năng lực về các phương thức bán hàng và XTTM trên các nền tảng số… Đáng chú ý, Cục XTTM đã hỗ trợ các doanh nghiệp xúc tiến tiêu thụ sản phẩm qua các sàn TMĐT trong nước (Lazada, Tiki, Shopee, Sendo) và các sàn TMĐT quốc tế lớn trên thế giới (Amazon, Alibaba…). Trong đó, Cục XTTM đã tiến hành thiết lập các gian hàng trên sàn Lazada, Tiki, Shopee, Sendo, trong khuôn khổ Chương trình cấp quốc gia về XTTM. Đây là những gian hàng chung, hỗ trợ đầu ra cho các sản phẩm tiềm năng từ các địa phương.
Với tỉnh Sơn La, trong mùa vụ này, Cục XTTM hỗ trợ kết nối đưa sản phẩm mận hậu và xoài lên sàn TMĐT Shopee bắt đầu từ ngày 28/5/2021.
Sàn TMĐT Shopee cũng đã thống nhất phối hợp với Cục XTTM từng bước đào tạo và tư vấn cho các hộ kinh doanh, các hợp tác xã và doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh về kỹ năng mở gian hàng, quản lý, vận hành, triển khai những hoạt động xây dựng hình ảnh, quảng bá sản phẩm thành công trên sàn TMĐT này.
Trong thời gian tới, nhằm thực hiện chủ trương đẩy mạnh chuyển đổi số trong XTTM, Cục cũng lên kế hoạch phối hợp với Tổng công ty bưu điện Việt Nam (Vnpost) triển khai Chương trình hỗ trợ bà con nông dân, chủ trang trại trên cả nước bán nông sản hàng hoá, nông sản thực phẩm an toàn theo hình thức trực tuyến…
Sắp tới Cục XTTM sẽ phối hợp với các sở, ban, ngành của Sơn La hỗ trợ các hợp tác xã, chủ trang trại… đẩy mạnh phân phối qua kênh livestream trên các nền tảng số. Đây là một hoạt động mới của Cục XTTM nhằm giúp các đầu mối cung ứng hàng nông sản Sơn La tiếp cận nhanh chóng, hiệu quả với thị trường tiêu dùng theo xu hướng mới, ông Vũ Bá Phú thông tin.
Ngay buổi chiều ngày 28/5, tại huyện Yên Châu, UBND tỉnh Sơn La đã phối hợp với Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) và các đơn vị chế biến, tiêu thụ, xuất khẩu tổ chức Chương trình bàn giao sản phẩm xoài Sơn La theo thỏa thuận tiêu thụ với các đơn vị chế biến, tiêu thụ, xuất khẩu và thương mại điện tử năm 2021. Tại chương trình cũng đã diễn ra lễ ký kết giữa Cục XTTM, Bộ Công Thương, UBND tỉnh Sơn La với Tổng công ty Bưu điện Việt Nam, sàn TMĐT Postmart, Sàn TMĐT Shopee Việt Nam khu vực phía Bắc về việc hỗ trợ các tỉnh đưa sản phẩm lên các TMĐT và livestream bán hàng trực tuyến.
Ông Lê Quốc Anh, Phó Tổng Giám đốc Vnpost cho hay, đơn vị này sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng nâng cao năng lực chuyển đổi số, đưa sản phẩm nông sản và các sản phẩm tiêu biểu của các địa phương lên sàn TMĐT. Vnpost sẽ hoàn thiện một hệ sinh thái khép kín để đồng hành cùng người dân chuyển đổi số nông nghiệp nông thôn, góp phần xây dựng nền kinh tế số.