QCVN 25:2025/BCT do Tổ soạn thảo Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về an toàn điện biên soạn, Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp trình duyệt, Bộ Khoa học và Công nghệ thẩm định, Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành theo Thông tư số 41/2025/TT-BCT. Quy chuẩn này thay thế Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn điện số QCVN 01:2020/BCT.
Đảm bảo an toàn khi tiếp xúc với điện. Ảnh minh họa
Theo đó, QCVN 25:2025/BCT quy định về các biện pháp đảm bảo an toàn khi thực hiện các công việc xây dựng, vận hành, kinh doanh, thí nghiệm, kiểm định, sửa chữa đường dây dẫn điện, thiết bị điện và các công việc khác theo quy định của pháp luật. Quy chuẩn này áp dụng cho tất cả các tổ chức, cá nhân tham gia thực hiện các công việc xây dựng, vận hành, kinh doanh, thí nghiệm, kiểm định, sửa chữa đường dây dẫn điện, thiết bị điện và các công việc khác liên quan đến an toàn điện trên lãnh thổ Việt Nam.
Một trong những điểm đáng chú ý trong QCVN 25:2025/BCT là quy định chặt chẽ trình tự làm việc với thiết bị và hệ thống điện. Trước khi tiến hành công việc, người thực hiện phải tuân thủ đầy đủ các bước: Cắt điện khỏi thiết bị hoặc khu vực làm việc; Kiểm tra không còn điện bằng thiết bị đo chuyên dụng; Nối đất và ngắn mạch phần thiết bị được cắt điện; Đặt rào chắn tại khu vực có điện hoặc khu vực nguy hiểm; Treo biển cảnh báo, đảm bảo nhận biết rõ ràng nơi làm việc.
Quy trình này áp dụng trong mọi trường hợp bảo trì, sửa chữa, thí nghiệm, kiểm tra hoặc thay thế thiết bị. Quy chuẩn cũng quy định rõ trách nhiệm của người chỉ huy, người thực hiện và người giám sát.
QCVN 25:2025/BCT nêu rõ, việc đóng, cắt điện phải sử dụng thiết bị thao tác chuyên dụng phù hợp. Trường hợp sử dụng dao cách ly, chỉ được thao tác khi không có tải hoặc đã được xử lý đúng cách. Việc thao tác nhầm hoặc thiếu quan sát có thể gây sự cố hồ quang điện hoặc tai nạn.
Trong hệ thống có liên động cơ - điện, người thực hiện thao tác phải được huấn luyện và nắm chắc quy trình kỹ thuật. Việc thao tác phải đảm bảo tránh rủi ro khởi động máy móc bất ngờ.
Quy chuẩn yêu cầu người có trách nhiệm tổ chức công việc với điện phải lập kế hoạch, phân công nhân lực, trang bị đầy đủ phương tiện bảo hộ cá nhân và thiết bị an toàn. Trường hợp thi công trên cao, trong môi trường ẩm ướt hoặc gần khu vực có điện áp cao, cần áp dụng thêm các biện pháp đảm bảo an toàn tương ứng.
Đối với các đơn vị quản lý hệ thống điện, QCVN 25:2025/BCT là căn cứ pháp lý để tổ chức huấn luyện, sát hạch và kiểm tra định kỳ năng lực của nhân viên kỹ thuật. Việc tuân thủ đúng quy chuẩn là yêu cầu bắt buộc khi vận hành hệ thống điện theo quy định pháp luật. Kể từ ngày 08/8/2025, mọi tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực điện phải áp dụng quy chuẩn này thay cho QCVN 01:2020/BCT.
Các cơ sở vi phạm quy định về an toàn điện có thể bị xử lý theo quy định pháp luật, đồng thời chịu trách nhiệm nếu xảy ra tai nạn lao động, cháy nổ hoặc thiệt hại về người và tài sản.