Tỉnh miền Bắc sắp lên thành phố trực thuộc Trung ương sẽ trở thành trung tâm du lịch quốc tế và kinh tế biển

Nằm ở điểm giao giữa biên giới trên bộ và biển với Trung Quốc, tỉnh Quảng Ninh từ lâu đã trở thành một điểm nút quan trọng trong quá trình hội nhập quốc tế của Việt Nam. Với vị trí chiến lược này, Quảng Ninh tự hào sở hữu nhiều cảnh quan đẹp mắt như vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long, và danh thắng Yên Tử, cùng với nguồn tài nguyên, khoáng sản phong phú, đặc biệt là trữ lượng than lớn nhất Đông Nam Á. Đây là cơ sở để tỉnh phát triển thành một trung tâm du lịch quốc tế và kinh tế biển.

"Quảng Ninh là địa phương duy nhất trong cả nước có biên giới trên bộ, trên biển với Trung Quốc. Trong tiến trình hội nhập quốc tế của đất nước, Quảng Ninh là điểm nút quan trọng trong khu vực hợp tác “Hai hành lang, một vành đai kinh tế Việt - Trung”, hành lang kinh tế Nam Ninh - Singapore, khu vực hợp tác liên vùng Vịnh Bắc Bộ mở rộng và trong khuôn khổ Khu vực mậu dịch tự do ASEAN - Trung Quốc", ông Nguyễn Xuân Ký, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Ninh chia sẻ trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam.

Trước đây, ngành công nghiệp khai khoáng chiếm tỷ trọng lớn trong kinh tế của Quảng Ninh, nhưng cũng gây ra nhiều vấn đề liên quan đến môi trường và bền vững. Tuy nhiên, nhận thức về việc bảo vệ môi trường và phát triển bền vững đã khiến Quảng Ninh chuyển đổi từ phương thức phát triển "nâu" sang "xanh". Từ việc giảm tỷ trọng ngành khai khoáng trong GDP đến việc tái tạo rừng và chuyển đổi nguồn năng lượng, Quảng Ninh đã đưa ra các biện pháp cụ thể để thích ứng với môi trường tự nhiên.

Ông Ký cho biết, Quảng Ninh từ lâu đã được biết đến là trung tâm hàng đầu của Việt Nam về tài nguyên than đá, với hơn 90% trữ lượng than của cả nước tập trung tại đây. Trước đây, ngành công nghiệp khai khoáng chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu kinh tế của tỉnh, đạt đến 59% trước năm 2011. Khai thác than đã mang lại nguồn thu ngân sách ổn định cho Quảng Ninh và cung cấp việc làm cho hàng trăm ngàn lao động trong khu vực. Tuy nhiên, việc tập trung mạnh mẽ vào ngành công nghiệp này đã dẫn đến suy kiệt tài nguyên và gây ra ô nhiễm môi trường.

Mặc dù Quảng Ninh được phú cho với nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng, nhưng ngành du lịch lại chưa được khai thác đúng mức. Vào năm 2011, chỉ có khoảng 2,6% tổng thu ngân sách nội địa của tỉnh đến từ ngành du lịch. Điều này cho thấy tiềm năng du lịch của Quảng Ninh vẫn chưa được tận dụng hết và cần có những bước tiến quyết liệt để phát triển ngành này.

Trên con đường trở thành trung tâm du lịch quốc tế và kinh tế biển đến năm 2030, Quảng Ninh đã đặt ra các mục tiêu rõ ràng. Điều này bao gồm tăng trưởng GDP hàng năm trên 10%, và đạt GDP bình quân đầu người từ 19.000 đến 20.000 USD. Trong việc thực hiện mục tiêu này, tỉnh tập trung vào phát triển du lịch và các ngành kinh tế biển mới, như khai thác khoáng sản biển và năng lượng tái tạo.

Đồng thời, Quảng Ninh cũng đặt mục tiêu tăng tỷ trọng đóng góp của kinh tế biển vào GDP lên 25%, thông qua việc nâng cấp hạ tầng và quản lý bền vững. Tỉnh cũng tập trung vào việc bảo tồn di sản thiên nhiên và văn hóa, nhằm giữ gìn bản sắc và thu hút du khách.

"Để thực hiện mục tiêu này, Quảng Ninh sẽ ưu tiên xây dựng đồng bộ và nâng cấp hệ thống cơ sở hạ tầng kinh tế biển đa mục tiêu, nhằm bảo đảm “lợi ích kép” trong phát triển. Chúng tôi sẽ tổ chức lại không gian phát triển kinh tế biển trên cơ sở phân vùng không gian hợp lý, khoa học dựa vào hệ sinh thái và theo chức năng sử dụng biển, đảo và vùng ven biển bảo đảm hài hòa lợi ích và giảm xung đột. Phát triển và quản lý bền vững kinh tế biển của tỉnh theo phương thức quản trị biển dựa vào không gian, liên ngành với sự tham gia thực chất của các cộng đồng dân cư, doanh nghiệp và các bên liên quan.

Trong tương lai sẽ phát triển các ngành khai thác khoáng sản biển, năng lượng tái tạo và các ngành kinh tế biển kiểu mới; huy động mọi nguồn lực, đa dạng hóa hình thức đầu tư, đẩy nhanh tốc độ phát triển và hoàn thiện hạ tầng cảng biển và dịch vụ cảng biển. Tỉnh đang thúc đẩy phát triển du lịch bền vững, du lịch xanh theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại, có trọng tâm, trọng điểm đi đôi với bảo vệ và phát huy tối đa các lợi thế tự nhiên, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, các giá trị văn hóa, giữ gìn cảnh quan và bảo vệ môi trường.

Chúng tôi đang xây dựng các trung tâm du lịch trọng điểm tại Hạ Long, Cẩm Phả, Vân Đồn, Móng Cái, Uông Bí, Cô Tô. Tỉnh đặc biệt coi trọng bảo tồn, bảo vệ di sản Kỳ quan thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long, Khu bảo tồn Vườn quốc gia Bái Tử Long, Khu bảo tồn biển Cô Tô, khu RamSar Đồng Rui...", ông Ký cho biết thêm.

Với những nỗ lực này, Quảng Ninh đang dần khẳng định vị thế của mình không chỉ trong nước mà còn trên khu vực và thế giới, là một điểm đến hấp dẫn cho du khách và một mô hình cho sự phát triển bền vững của các khu vực ven biển.

*Theo Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 17-2024 phát hành ngày 22/04/2024