Thúc đẩy đổi mới sáng tạo - Hướng tới một nền nông nghiệp xanh

Trên cơ sở sáng kiến "Tầm nhìn mới trong nông nghiệp" của Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF), mô hình PPP đã được thể chế hóa thành đối tác phát triển Nông nghiệp bền vững Việt Nam (gọi tắt là PSAV) đang triển khai 8 nhóm công tác PPP ngành hàng bao gồm: Cà phê, chè, rau quả, thủy sản, gạo, hồ tiêu, chăn nuôi và hóa chất nông nghiệp, với sự tham gia của 120 tổ chức, các công ty trong nước và quốc tế, hiệp hội ngành hàng, viện nghiên cứu, các tổ chức quốc tế và phi chính phủ.

Thông qua các dự án, các nhóm công tác đã xây dựng nhiều mô hình trình diễn canh tác bền vững thân thiện môi trường và tăng thu nhập cho nông dân như: Mô hình sản xuất cà phê của Nestlé; sản xuất chè của Tập đoàn Unilever; một số chuỗi giá trị liên kết bền vững về sản xuất và chế biến khoai tây, gạo, chè và hồ tiêu... Qua đó, gần 2 triệu lượt nông dân cũng đã được đào tạo về phương thức canh tác bền vững.

Mặc dù chịu tác động của dịch COVID-19, biến đổi khí hậu, thiên tai, nhưng nông nghiệp Việt Nam vẫn duy trì tăng trưởng dương ở mức 2,68% trong năm 2020. Trong thời gian ảnh hưởng dịch bệnh nặng nề vừa qua, nông nghiệp vẫn duy trì tăng trưởng 2,74% và giữ được vai trò quan trọng trong điều kiện “bình thường mới” cả về kinh tế, xã hội và môi trường.

Thúc đẩy đổi mới sáng tạo - Hướng tới một nền nông nghiệp xanh

Bên cạnh những kết quả đạt được, nông nghiệp đang phải "đương đầu" với một số thách thức lớn như: Khả năng cạnh tranh của các hộ sản xuất quy mô nhỏ còn hạn chế; tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu và dịch bệnh trong nông nghiệp. Vì vậy, đây là cơ sở để Bộ NN&PTNT dự thảo Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn bền vững đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050, dự kiến trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào cuối năm nay.

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan nhấn mạnh: “Chiến lược hướng đến mục tiêu cơ cấu lại ngành Nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới; đồng thời xoay quanh ba trụ cột: "nông nghiệp sinh thái", "nông thôn hiện đại", "nông dân thông minh". Ngành nông nghiệp cũng xác định yêu cầu chuyển đổi từ "tư duy sản xuất" sang "tư duy kinh tế", hướng tới những giá trị xanh được tạo nên từ "chuyển đổi xanh, tiêu dùng xanh, kinh tế xanh".

Tại hội nghị, Các ý kiến đề xuất song song với mục tiêu duy trì, cải thiện năng suất, sản lượng, nền nông nghiệp thời gian tới cần phát triển tích hợp đa giá trị của sản phẩm cả về kinh tế, xã hội, văn hóa bản địa, cảnh quan, môi trường. Ngành nông nghiệp cũng xác định cần tạo ra nhiều giá trị mới cho sản phẩm dựa trên khai thác hiệu quả các nguồn lực khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, thay cho thực trạng ngành nông nghiệp tăng trưởng dựa trên thâm dụng lao động, thâm dụng tài nguyên thiên nhiên.

Bộ NN&PTNT đánh giá việc triển khai 8 nhóm công tác PPP ngành hàng đã và đang mang lại kết quả tích cực, đáng khích lệ. Đến nay, đã xây dựng được nhiều mô hình trình diễn canh tác bền vững, thân thiện môi trường và tăng thu nhập cho nông dân; tạo dựng một số chuỗi giá trị liên kết với các sản phẩm có chất lượng, đáp ứng tiêu chuẩn thị trường nhập khẩu, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, giá trị gia tăng; mở rộng thị trường tiêu thụ nông sản hàng hóa, cải thiện đời sống cho nông dân.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan bày tỏ mong muốn các đối tác tiếp tục chung tay trong việc đảm bảo an ninh lương thực khu vực và toàn cầu trong bối cảnh đại dịch COVID-19 và biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp với các hình thái thiên tai khó lường.