Phát hiện di tích khảo cổ học sơ kì thời đại đá cũ

Sau 2 năm hợp tác, Viện Khảo cổ học Việt Nam, Viện Khảo cổ học-Dân tộc học Novosibirsk (Viện Hàn lâm Khoa học Liên bang Nga), đã triển khai nghiên cứu hệ thống di tích khảo cổ học thời đại Đá vùng thượng du sông Ba tỉnh Gia Lai và tiến hành khai quật trên 2 di tích: Gò Đá và Rộc Tưng.

Theo báo cáo, sau gần một tháng khai quật tại di tích Gò Đá (phường An Bình, thị xã An Khê), các nhà khảo cổ đã tìm thấy 58 hiện vật đá và 21 mảnh tectit (thiên thạch). Trong số các hiện vật đá được tìm thấy có 9 vật mũi nhọn, 5 công cụ chặt kiểu chopper, 9 nạo, 2 hòn ghè, 6 công cụ mảnh tước, 3 công cụ hạch, 12 mảnh tước và 12 hạch đá. Hầu hết các công cụ đều được làm từ đá quartz, màu trắng. Trước đó, vào năm 2014-2015, các nhà nghiên cứu đã sưu tầm trên bề mặt di tích được 95 hiện vật đá. Đa số di vật này khác và cổ hơn các kỹ nghệ đá cũ hiện biết ở Việt Nam.

Tại di tích Rộc Tưng (xã Xuân An, thị xã An Khê), qua khảo sát, đoàn khảo cổ phát hiện 12 điểm có dấu tích văn hóa của người nguyên thủy. Quá trình khai quật tại 2 di tích Rộc Tưng 1 và Rộc Tưng 4, đoàn đã thu thập được 123 hiện vật đá và 127 mảnh tectit.

Theo đánh giá của các nhà nghiên cứu, các di tích Đá cũ tại khu vực này tập trung với mật độ khá cao, phản ánh sự tập trung đông đúc với kiểu quần cư sơ kỳ Đá cũ, có niên đại cách đây khoảng 77 - 80 vạn năm. Đây là dấu tích văn hóa của người vượn thẳng đứng (Homo Erectus). Tại khu vực này còn phát hiện các dấu tích của văn hóa Chăm, dấu tích nhiều bộ xương động vật cùng nhiều hiện vật giá trị. Ngoài ra, tại quần thể di tích Tây Sơn thượng đạo gồm 17 di tích tiêu biểu được công nhận Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia, đoàn nghiên cứu cũng phát hiện nhiều hiện vật cũng như có những thu thập về tư liệu khảo cổ quý giá.

PGS.TS Nguyễn Giang Hải, viện trưởng Viện Khảo cổ học Việt Nam, nhận định lạc quan về kết quả nghiên cứu: “Kết quả khai quật vượt xa những gì chúng tôi kỳ vọng. Đợt phát hiện này có tầm vóc quốc tế, chưa từng ghi nhận trong khu vực” –

Theo Viện Khảo cổ học, đến nay đoàn chuyên gia đã khoanh vùng được các vùng địa tầng có dấu tích của đồ đá cũ. Đoàn miệt mài trong nhiều tháng để đưa lên khỏi mặt đất 58 hiện vật đá và 21 mảnh thiên thạch.

Các hiện vật đá này bao gồm hình mũi nhọn, các công cụ chặt, nạo, hòn ghè, mảnh tước... vốn là các công cụ lao động của loài người thời nguyên thủy.

Quan trọng hơn, đoàn chuyên gia cũng đã tìm thấy ở xã Xuân An, thị xã An Khê một khu vực gò đồi cao có liên kết với nhau thành một thung lũng bồn địa, có thể là một khu vực sinh sống quần cư của loài người. Trên các điểm này có 12 điểm có dấu tích văn hóa của người nguyên thủy - gọi chung là di tích “Tộc Rưng”.

Các tầng văn hóa gần như vẫn còn nguyên vẹn, được bảo tồn trong trạng thái tốt. Càng mở rộng khai quật, đoàn còn phát hiện nhiều rìu tay, các vật dụng trong sản xuất sinh hoạt hằng ngày, các vật dụng này phân bố trong một tầng đất chứng tỏ sự xuất hiện của loài người nguyên thủy đã tồn tại ở An Khê trong một thời gian rất dài.

Với giới khảo cổ học, đây là một phát hiện mang tính lịch sử, có thể khẳng định rằng An Khê là một trong những cái nôi của loài người, các cư dân loài người cổ đã từng sinh sống ở vùng đất này, đã tập trung lại bằng những dấu tích bằng chứng khoa học rõ ràng”.

TS Nguyễn Gia Đối - Viện Khảo cổ học Việt Nam - cho rằng niên đại tuổi của các chế phẩm trong tầng văn hóa phát hiện được là rất cổ, lên tới 70-80 vạn năm, lâu đời nhất từ trước đến nay được ghi nhận.

Theo nhận định ban đầu của các chuyên gia Nga, thậm chí một số vật dụng còn có một số nét cổ xưa hơn sưu tập đá Bách Sắc (Quảng Tây, Trung Quốc), vốn được định niên đại khoảng 80 vạn năm trước.

Việc phát hiện kết quả khảo cổ này khẳng định An Khê có mặt các di tích cổ xưa nhất của nhân loại là minh chứng cho giai đoạn bình minh của lịch sử dân tộc đồng thời bổ sung tư liệu mới vào bản đồ phân bố sự xuất hiện và tiến hóa của loài người trên thế giới.

BH

Nên đọc

Phát hiện thuốc hạ sốt giảm đau Dianfagic giả

Kỹ thuật mới phát hiện ung thư và HIV hiệu quả

Phát hiện cocain có trong cá hồi ở biển Puget Sound, Mỹ

Phát hiện mè đen bị nhuộm than pin tại Phú Yên