Ngọn núi đá vôi cao hơn 100m nằm kề vịnh Hạ Long, là một phần của Di tích lịch sử văn hoá cấp Quốc gia

Đến Hạ Long (Quảng Ninh), từ rất nhiều địa điểm trong thành phố đều dễ dàng chiêm ngưỡng núi Bài Thơ, một ngọn núi đá vôi độc đáo bên bờ vịnh Di sản. Núi Bài Thơ có địa thế đặc biệt, một bên là những con phố nhỏ tấp nập ôm sát chân núi, một bên nước biển bao quanh, nơi tàu thuyền ghé về quần tụ.

Ngọn núi cao 106m, vượt lên trên các đỉnh núi phía tây bắc vịnh Hạ Long, giống một ngọn núi tháp khổng lồ bên vịnh Cửa Lục. Đứng trên núi có thể ngắm nhìn toàn cảnh thành phố và khung cảnh kỳ vĩ của vịnh Hạ Long.

Núi Bài Thơ là di tích có giá trị văn hoá lịch sử quan trọng. Đây là một minh chứng hùng hồn về lịch sử thông tin liên lạc, từ buổi khai sơ, ngọn núi này đã có đồn trú, có lính trạm đốt đèn để báo bình yên, đốt lửa để báo giặc ngoại xâm và là nơi định hướng cho thuyền bè đi lại trên biển. Trong thời Pháp thuộc, núi Bài Thơ là nơi liên lạc của Đảng giữa Quảng Ninh với Hải Phòng, là nơi cất giữ tài liệu, hòm thư bí mật của đặc khu Hòn Gai, là nơi đưa đón cán bộ từ căn cứ chiến khu về hoạt động ở Khu mỏ.

Đặc biệt, cũng trên ngọn núi này kỷ niệm Ngày Quốc tế lao động (1/5/1930), lá cờ Đảng tung bay trên núi Bài Thơ đã thúc giục quần chúng nhân dân Khu mỏ đấu tranh giành lại chính quyền. Hiện những dấu tích còn lại trên núi Bài Thơ: Nhà cơ vụ, nhà hang tổng đài, hang sơ tán, hang trú ẩn, nhà Viba...

Núi Bài Thơ cũng được nhắc đến nhiều trong thi ca. Nhạc sĩ Hoàng Vân viết “Tôi là người thợ lò, sinh ra trên đất mỏ, trong những ngày cờ đỏ bay trên núi Bài Thơ…”, gợi nhắc sự kiện công nhân mỏ Hòn Gai cắm cờ đỏ búa liềm trên đỉnh núi vào ngày 1/5/1930, thể hiện tinh thần cách mạng quật cường, thúc giục quần chúng nhân dân giành lại chính quyền từ thực dân Pháp

Tuy không phải là ngọn núi cao nhất ở thành phố biển nhưng với mặt núi hướng nhìn ra vịnh, đây được coi là điểm ngắm lý tưởng nhất ở Hạ Long. Do con đường lên núi Bài Thơ lọt thỏm trong ngõ nhỏ của các gia đình ở phố Hàng Nồi, phường Bạch Đằng, nên không phải ai cũng biết đến địa điểm này. Du khách đến trải nghiệm Hạ Long, leo núi Bài Thơ thường là đã tìm hiểu kĩ hoặc là do có người quen giới thiệu, còn không bạn sẽ phải hỏi đường người dân ở phố Hàng Nồi nếu muốn tự mình chinh phục.

Núi Bài Thơ cùng với Trung tâm điện chính Bưu điện Quảng Ninh trên núi Bài Thơ, chùa Long Tiên và đền Đức ông Trần Quốc Nghiễn đã tạo thành Khu di tích lịch sử và thắng cảnh núi Bài Thơ. Nơi đây đã được công nhận là Di tích lịch sử cấp Quốc gia theo Quyết định số 1140-QĐ/BT (ngày 31/8/1992) của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.