Lý do gì khiến "bà trùm" Sáu Phấn bị đề nghị khởi tố?

Sau khi HĐXX TAND TP.HCM tuyên án Phạm Công Danh và 35 đồng phạm gây thất thoát 9.133 tỷ đồng tại Ngân hàng TMCP Xây dựng Việt Nam (VNCB) - tiền thân là  Ngân hàng TMCP Đại Tín (Trust Bank). Bà Sáu Phấn -người đại diện cho nhóm cổ đông Phú Mỹ đã bán gần 84,92% cổ phần Trust Bank cho nhóm cổ đông Thiên Thanh do ông Phạm Công Danh làm đại diện - cũng bị VKS đề nghị HĐXX khởi tố tại tòa để điều tra, làm rõ các vấn đề lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Vậy điều gì khiến bà Phấn bị đề nghị khởi tố?

Thoải mái huy động tiền của dân để phục vụ cá nhân

Theo điều tra, từ năm 2009 - 2010 bà Sáu Phấn, Chủ tịch Hội đồng quản trị CTCP Đầu tư Phát triển Phú Mỹ nhờ người đứng tên mua lại 84,92% cổ phần để trở thành cổ đông tuyệt đối tại Trust Bank. Sau khi nắm quyền chi phối ngân hàng, bà Sáu Phấn nhờ 29 đối tượng chủ yếu toàn là cháu, con, người thân đứng tên vay 3.581 tỷ đồng. Tài sản thế chấp cho khoản vay phần lớn là những đất nông nghiệp tại huyện Nhà Bè, Q.2.

Trước đó, tại phiên tòa, bà Phấn cũng thừa nhận đây là đất nông nghiệp và bà không định giá được bao nhiêu tiền. Tại thời điểm gần 7 năm về trước, đất nông nghiệp, đất trồng lúa khu vực này chỉ có giá khoảng 80.000 - 200.000 đồng/m2 nhưng bà Phấn vẫn được Trust Bank định giá từ 8 - 32 triệu đồng/m2.  

Bà Sáu Phấn tại phiên tòa xử Phạm Công Danh.

Chưa dừng lại ở đó, bà Phấn tiếp tục dùng “chiêu cũ” cho các cá nhân tổ chức chuyển nhượng căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch, P.6, Q.3 qua lại lẫn nhau để nâng giá lên nhằm mục đích bán lại cho Trust Bank để thu lợi bất chính khoảng 1.000 tỷ đồng. Vậy, hành vi này liệu có phải là dấu hiệu rút ruột ngân hàng để chiếm đoạt tài sản?

Thực tế định giá căn nhà này vào tháng 7/2011 là gần 291 tỷ đồng. Nhưng khi sang nhượng vào tháng 2/2012, trong tình trạng thị trường bất động sản đóng băng nhưng bà Sáu Phấn lại bán cho ngân hàng với giá không tưởng 1.260 tỷ đồng. Như vậy với việc nắm giữ trong tay cổ phần chính của ngân hàng, bà Sáu Phấn đã rút ruột Trust Bank gần 1.000 tỷ đồng.

Theo kết quả thanh tra của Thanh tra Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tại Trust Bank từ 17/2/2012 đến 9/4/2012 ghi rất rõ ràng: trong số 24/28 khách hàng cá nhân với số tiền vay tại ngân hàng lên tới hơn 3.000 tỷ đồng đã giao cho bà Sáu Phấn sử dụng là sai mục đích đã thỏa thuận trong hợp đồng tín dụng.

Việc nhóm bà Sáu Phấn lập hồ sơ vay vốn như trên thể hiện sự cố tình lừa dối và che đậy mục đích vay vốn và sử dụng vốn vay. Câu hỏi đặt ra là, tại sao từ cán bộ thẩm định đến Hội đồng tín dụng phê duyệt các cấp đã không tuân thủ nghiêm túc các quy định của pháp luật, của NHNN. Điều này dẫn đến một khoản tiền lớn là tiền huy động của cá nhân, tổ chức tại Trust Bank đã được lấy ra nhằm phục vụ cá nhân của bà Sáu Phấn. Vậy việc ngân hàng thua lỗ, âm vốn từ tiền huy động của dân… ai sẽ là người chịu trách nhiệm, nếu không phải là cổ đông và những người nắm điều hành ngân hàng?

Bảo vệ, lái xe cũng được vay hàng trăm tỷ đồng

Theo hồ sơ những người đứng tên vay cho bà Sáu Phấn cho thấy họ đều là con, cháu, họ hàng. Cụ thể Hồ Tuấn Kiệt, thợ bạc Cửa hàng Kim Hương (cháu ruột bà Sáu Phấn) đã vay số tiền 310 tỷ đồng; Nguyễn Hữu Nhĩ, tài xế CTCP Đầu tư Phú Mỹ vay 100 tỷ đồng; Trần Vĩnh Tâm, tài xế CTCP Đầu tư Phú Mỹ vay số tiền 150 tỷ đồng; Nguyễn Anh Kiệt, tài xế CTCP Đầu tư Phú Mỹ vay 75 tỷ đồng; Phạm Hồng Hảo, Phó phòng Thanh toán quốc tế Trust Bank (cháu dâu của bà Sáu Phấn) vay 150 tỷ đồng; Huỳnh Thị Xuân Hương, nhân viên kế toán Trust Bank chi nhánh Lam Giang (cháu ruột bà Sáu Phấn) vay 100 tỷ đồng; Hứa Hữu Đạt, thợ bạc Cửa hàng Kim Cương (cháu ruột bà Sáu Phấn) vay 230 tỷ đồng; Huỳnh Dũng Thiện, thợ bạc cửa hàng Kim Cương (cháu ruột bà Sáu Phấn) vay 180 tỷ đồng và Lân Kim Dũng, Giám đốc CTCP Địa ốc Lam Giang (cháu rể bà Sáu Phấn) vay 150 tỷ đồng.

Đặc biệt chính những người này cũng thừa nhận và khai việc vay mượn đều cho bà Sáu Phấn chỉ đạo vay dùm và đều được thực hiện ở Trust Bank chi nhánh Sài Gòn và chi nhánh Lam Giang. Toàn bộ hồ sơ vay và thủ tục do bà Sáu Phấn và Bùi Thị Kim Loan (nhân viên CTCP Đầu tư Phú Mỹ) thực hiện.

Tất cả những người đi vay dùm này chỉ có trách nhiệm ký các chứng từ liên quan mà thôi. Sau khi vay được tiền, bà Sáu Phấn đã sử dụng toàn bộ số tiền này cho mục đích cá nhân. Trong đó có cá nhân đã đứng tên vay nhiều lần trước cho bà Sáu Phấn và các hồ sơ đó được bà Sáu Phấn cho đảo nợ hoặc tất toán khi cần thiết. Sau khi vay xong, bà Sáu Phấn làm giấy xác nhận cho từng người với nội dung bà Sáu Phấn sử dụng số tiền vay vốn và cam kết trả gốc, lãi phát sinh cho ngân hàng khi đến hạn.

Theo lời khai của ông Phạm Văn Thường, nguyên Phó Ggiám đốc phụ trách tín dụng Trust Bank chi nhánh Sài Gòn cho biết: Vào tháng 2/2012, thời điểm NHNN thanh tra, mới biết 16 khoản vay khách hàng cá nhân tại chi nhánh Sài Gòn là đứng tên vay dùm cho bà Sáu Phấn. Các hồ sơ vay này đều vay với mục đích góp vốn kinh doanh và thẩm quyền duyệt là thuộc Hội đồng tín dụng Hội sở (do ông Hoàn Văn Toàn làm Chủ tịch hội đồng tín dụng). Ông Thường cũng thừa nhận bà Sáu Phấn là thành viên ban cố vấn Hội đồng quản trị Trust Bank nên có thể là người chi phối đối với các khoản vay trên của khách hàng.

Vào 19/11/2012, PC46 có Công văn 2352/CV-PC46 gửi NHNN chi nhánh TP.HCM đề nghị cho biết việc Trust Bank chi nhánh Sài Gòn và chi nhánh Lam Giang đã cho vay 28 khách hàng này với số tiền 3.509 tỷ đồng, trong số này chưa tính khoản vay riêng của bà Sáu Phấn. Tuy nhiên, trên thực tế các khách hàng này chỉ vay dùm và việc sử dụng tiền vay là một khách hàng liên quan đến Hội đồng tín dụng của ngân hàng. Như vậy có hay không vi phạm quy định mức cho vay tối đa của ngân hàng với khách hàng?

Phía NHNN chi nhánh TP.HCM cũng đã có Công văn số 725/HCM/TTGSNH3 gửi lên PC46 cho hay khoản nợ của bà Sáu Phấn đến 29/2/2012 là 3.643 tỷ đồng gồm 32 khoản vay do 29 tổ chức, cá nhân đứng tên vay hộ. Việc Trust Bank cho bà Sáu Phấn vay hộ số tiền ngàn tỷ đồng này bằng 116% vốn tự có của ngân hàng đã vi phạm Khoản 1, Điều 128, Luật Các tổ chức tín dụng năm 2010. Với hàng loạt những sai phạm như vậy, cần phải sớm mở rộng vụ án điều tra để tránh làm thất thoát tiền của nhà nước.

Khánh Chi