HLV 70 tuổi huyền thoại của bóng đá Việt Nam, tận tụy viết nên trang lịch sử huy hoàng cho bóng đá nữ

Nửa thế kỷ lăn lộn với bóng đá cùng muôn vàn những gian truân, huấn luyện viên Mai Đức Chung đã tạo nên những giá trị tốt đẹp cho bóng đá Việt Nam. Đó cũng là cái kết viên mãn cho một vị chiến lược gia tài ba luôn tận tụy và tử tế với bóng đá nước nhà.

Cho đến nay, huấn luyện viên Mai Đức Chung là nhà cầm quân hiếm hoi từng thành công trong cả bóng đá nam lẫn bóng đá nữ. Nhà cầm quân sinh năm 1951 đã giành được rất nhiều thành công đáng nể, tuy nhiên, có lẽ bước ngoặt thực sự trong sự nghiệp của vị chiến lược gia người Hà Đông là kể từ thời điểm ông chấp nhận lời mời dẫn dắt đội tuyển nữ Việt Nam.

Những năm tháng kiêu hùng cùng bóng đá nữ Việt Nam

Đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam thành lập vào năm 1997, khi chủ nhà SEA Games năm đó - Indonesia công bố đưa bóng đá nữ vào chương trình thi đấu. Vào thời điểm ấy, bóng đá nữ tại Việt Nam hầu như là con số 0, chưa có câu lạc bộ chính thức nào được thành lập và đương nhiên cũng chưa có giải vô địch quốc gia.

Sau nhiều cân nhắc, huấn luyện viên Mai Đức Chung, khi ấy đang công tác tại Tổng cục Thể dục thể thao, là người được Phó Chủ tịch VFF Lê Thế Thọ "chọn mặt gửi vàng". Dù đã có bề dày huấn luyện, nhưng vì hoàn toàn chưa có kinh nghiệm ở mảng bóng đá nữ, ông Chung toan từ chối. Tuy nhiên khi biết đây có thể sẽ là tiền đề để bóng đá nữ được công nhận ở nước nhà, cuối cùng ông cũng đã gật đầu.  

Và cũng từ đây, một trang lịch sử huy hoàng dần mở ra cho cả đội tuyển nữ và vị chiến lược gia họ Mai. Trời không phụ lòng người, ngay trong lần đầu tiên ra quân, ông Chung và các học trò của mình đã đoạt chức vô địch giải tiền SEA Games năm 1997, rồi lại tiếp tục giành huy chương đồng trong khuôn khổ giải chính thức năm đó.

Nhưng đến đây, nhân duyên của vị chiến lược gia với đội bóng có sự gián đoạn trong vài năm do ở kỳ SEA Games tiếp theo tại Indonesia, bóng đá nữ không nằm trong số các môn thi chính thức và ông Chung lúc này trở lại huấn luyện đội Tổng cục Đường sắt.

Năm 2001, dưới sự dẫn dắt của HLV người Anh Steve Darby, ĐTQG nữ đã có chức vô địch đầu tiên tại SEA Games lần thứ 21 được tổ chức tại Malaysia, với bộ khung cầu thủ được xây dựng từ thời ông HLV Chung.

Khi chiến lược gia này rời đi, một lần nữa huấn luyện viên Mai Đức Chung lại được giao phó nhiệm vụ dẫn dắt đội tuyển để chuẩn bị cho kỳ SEA Games 22 được tổ chức tại sân nhà Việt Nam. Đối mặt với nhiều áp lực từ dư luận do vấn đề ở giải bóng đá nữ quốc tế tiền SEA Games, ông Chung và các học trò vẫn vượt qua để bước lên "ngôi hậu" sau trận chung kết với Đội tuyển Myanmar.

Đến kỳ SEA Games 2005 diễn ra trên đất Philippines, đội tuyển nữ Việt Nam tiếp tục giành thêm một chiến thắng nữa trước tuyển Myanmar để mang về tấm huy chương vàng thứ hai liên tiếp dưới thời HLV Mai Đức Chung.

Sau thành công với bóng đá nữ, ông được điều chuyển đến làm trợ lý cho HLV Alfred Riedl ở đội tuyển nam. Tại đây, ông đã nắm quyền dẫn dắt đội tuyển bóng đá Olympic Việt Nam và giành được một số thắng lợi quan trọng trước các đối thủ Tây Á như Liban và Oman tại vòng loại Olympic Bắc Kinh 2008.

Năm 2008, VFF bổ nhiệm ông vào vị trí HLV trưởng U22 Việt Nam và vị chiến lược gia đã dẫn dắt đội tuyển đoạt cúp Merdeka 2008 tại Malaysia. Đây là chiếc cúp Đông Nam Á hiếm hoi trong bảng thành tích của bóng đá Việt Nam trước khi có sự xuất hiện của huấn luyện viên Park Hang Seo.

Tiếp theo đó, ông lần lượt giữ cương vị HLV trưởng tại một số câu lạc bộ như Becamex Bình Dương, Navibank Sài Gòn, Thanh Hóa trước khi nối lại nhân duyên với đội tuyển nữ. Nếu xét về cấp độ câu lạc bộ, vị thuyền trưởng sinh năm 1951 cũng là người duy nhất ở Việt Nam từng đưa một đội vào đến bán kết giải châu lục là Bình Dương tại AFC Cup 2009. Nếu lấy V-League làm thước đo thì huấn luyện viên Mai Đức Chung cũng đã từng đăng quang năm 2015 cùng CLB Bình Dương.

Năm 2014, ông Chung được mời lên tuyển nữ để chuẩn bị cho giải ASIAD. Tại đây, một kỷ lục mới được xác lập khi Đội tuyển nữ Việt Nam lần đầu tiên giành vé vào bán kết một kỳ ASIAD (giành hạng 4 chung cuộc).

Tiếp nối thành công đó là kỷ lục 4 tấm huy chương vàng trong 4 kỳ SEA Games liên tiếp: 2017, 2019, 2021 và 2023, cùng một lần vô địch AFF Cup 2019. Có thể thấy, trong lịch sử 8 lần vô địch SEA Games của ĐTQG nữ, đã có đến 6 lần là dưới sự dẫn dắt của "bố" Chung và điều này cũng khiến ông trở thành chiến lược gia giàu thành tích nhất lịch sử của SEA Games.

Ngày 06/02/2022, tin vui đến vào ngày đầu xuân khi đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam đã đánh bại đội tuyển bóng đá nữ Đài Bắc Trung Hoa ở trận play-off với tỷ số 2-1 để xuất sắc ghi tên mình vào danh sách tham dự Vòng chung kết World Cup Nữ 2023.  

Cả một đời vì sự nghiệp bóng đá nước nhà

Dành cả đời người cống hiến cho bóng đá nước nhà nhưng trong thâm tâm vị chiến lược gia đã ngoài 70 tuổi ấy vẫn luôn đau đáu nỗi niềm, một món nợ với người hâm mộ đó là World Cup… và cuối cùng trong chặng cuối sự nghiệp của mình, người thầy tận tuỵ ấy đã làm được khi cùng tuyển nữ Việt Nam giành quyền tham dự World Cup nữ 2023 tổ chức tại Australia và New Zealand vào tháng 7/2023.

Tại kỳ World Cup lịch sử, dù không giành được kết quả như mong đợi nhưng tuyển nữ Việt Nam đã kiên cường chơi bóng trước các cường quốc thế giới như Mỹ, Bồ Đào Nha, Hà Lan.

Ông Chung chia sẻ: "Kỷ niệm này sẽ đi hết quãng đời tôi. Vinh dự và hãnh diện khi tuyển nữ Việt Nam cất tiếng hát quốc ca giữa đấu trường thế giới. Đó là cảm xúc mà tôi sẽ không thể nào quên".

Những nốt trầm khi thất bại ở ASIAD 19, vòng loại thứ 2 Olympic 2024 khiến ngày chia tay đội tuyển nữ Việt Nam của nhà cầm quân đã ngoài 70 tuổi này khép lại chưa thật sự trọn vẹn. Tuy nhiên, đây cũng là giai đoạn đánh dấu sự chuyển giao của các thế hệ.

Khép lại những năm tháng thành công trên cương vị huấn luyện viên trưởng tuyển nữ Việt Nam, dẫu vậy, ông Mai Đức Chung vẫn luôn muốn dành tâm huyết, kinh nghiệm của bản thân trong vai trò cố vấn, vì sự phát triển của bóng đá nữ. Chừng đó cũng đã đủ để thấy được sự tận tụy của người hùng thầm lặng phía sau trang cổ tích của bóng đá nữ quốc gia.

“Tôi vẫn mong rằng nếu được lãnh đạo VFF đề nghị, tôi có thể tham mưu, cố vấn cho tuyển nữ Việt Nam. Dù sao tôi cũng có kinh nghiệm, gắn bó với bóng đá nữ lâu năm rồi”, ông Chung tâm sự.

Với 50 năm gắn bó với bóng đá, trên mọi cương vị với nhiều đội tuyển khác nhau, huấn luyện viên Mai Đức Chung có quyền tự hào, bởi những gì ông cống hiến cho bóng đá Việt Nam.