Đội ngũ tri thức khoa học công nghệ đóng góp ý kiến cho kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV

Tham dự hội thảo có Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Tạ Đình Thi cùng các chuyên gia, nhà khoa học...

Phát biểu khai mạc hội thảo, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam), Đại biểu Quốc hội khóa XV Phan Xuân Dũng cho biết, kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV dự kiến được khai mạc vào ngày 05/5/2025 sớm hơn so với thông lệ. Do đây là kỳ họp với khối lượng lớn công việc trình Quốc hội ưu tiên xem xét, quyết định các nội dung cấp thiết phục vụ công tác sắp xếp tổ chức bộ máy, tổ chức chính quyền; xem xét, quyết định sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013; xem xét sửa đổi 13 dự án luật để tiếp tục phục vụ công tác sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị theo tinh thần Nghị Quyết số 18 của Ban Chấp hành TW; xem xét, thông qua 11 dự án, dự thảo và nội dung quan trọng khác, trong đó có việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh.

TSKH. Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Ảnh VGP)

Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam Phan Xuân Dũng khẳng định, với trí tuệ, sức sáng tạo và tinh thần xây dựng, đội ngũ trí thức khoa hoc và công nghệ của Liên hiệp Hội Việt Nam thấy được trách nhiệm của mình đóng góp ý kiến đối với những vấn đề quan trọng của đất nước. Việc báo cáo phản ánh, kiến nghị của Nhân dân gửi tới các kỳ họp của Quốc hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là một trong những kênh quan trọng để đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ phát huy vai trò, trách nhiệm tham gia cung cấp thêm cơ sở, luận cứ, góp phần hoàn thiện thể chế, tăng cường giám sát, nâng cao tính hiệu lực, hiệu quả trong thực thi pháp luật, để chính sách, pháp luật đi vào cuộc sống, thúc đẩy sự phát triển chung của đất nước.

Sau kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV tới nay, nhiều sự kiện chính trị - xã hội mà cử tri toàn quốc cũng như trí thức khoa học và công nghệ quan tâm, nổi lên đó là việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; các chính sách, chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; việc cắt giảm thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh… Gần đây nhất là việc áp thuế đối ứng lên tới 46% của Mỹ đối với hàng hóa của Việt Nam và những hành động rất nhanh của lãnh đạo Đảng và Nhà nước ta.

Nguyên Phó Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam Phạm Văn Tân

Về việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, nguyên Phó Chủ tịch Liên hiệp Hội Việt Nam Phạm Văn Tân cho rằng, dư luận xã hội và người dân cả nước rất ủng hộ và kỳ vọng sự thành công của cuộc cách mạng đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả của Đảng và Nhà nước. Tuy nhiên, ông Phạm  Văn Tân cũng đề nghị cuộc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị nên có lộ trình phù hợp đảm bảo được hiệu quả của bộ máy nhà nước sau sắp xếp cũng như tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp giúp đất nước phát triển ổn định và bền vững.

Góp ý về sửa đổi, bổ sung chính sách lao động, việc làm và an sinh xã hội

Đề cập về một số ý kiến về vấn đề lao động, việc làm và an sinh xã hội, ông Đặng Đình Luyến, nguyên đại biểu Quốc hội khóa XIII, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội tán thành cao với các chủ trương của Đảng về đổi mới tổ chức bộ máy nhà nước nhằm tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Ông Đặng Đình Luyến đề nghị các bộ ngành có liên quan rà soát, tổng kết đánh giá các chính sách, pháp luật về lao động, việc làm và an sinh xã hội để kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền hoặc theo thẩm quyền sửa đổi, bổ sung các chính sách, pháp luật về lao động, việc làm và an sinh xã hội, góp phần thực hiện các quan điểm, chủ trương của Đảng về đổi mới tổ chức bộ máy nhà nước. 

Nguyên đại biểu Quốc hội khóa XIII, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp Luật của Quốc hội Đặng Đình Luyến 

Trong quá trình thực hiện việc đổi mới tổ chức bộ máy nhà để tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền cần bố trí, sắp xếp ngay những cán bộ, công chức, viên chức có phẩm chất đạo đức tốt, có trình độ chuyên môn, có năng lực công tác tốt vào các vị trí việc làm phù hợp.

Đối với các cán bộ, công chức, viên chức và người lao động khác không được bố trí, sắp xếp vào các vị trí việc làm trong bộ máy nhà nước thì cần có chính sách giải quyết hợp lý theo hướng: Giải quyết chế độ chính sách thỏa đáng cho các cán bộ, công chức, viên chức và người lao động khác mất việc làm để họ được nghỉ hưu sớm hoặc tự tìm công việc phù với bản thân.

Nhà nước mở các lớp đào tạo nghề mới, chuyển đổi nghề nghiệp từ công việc hành chính sang công việc làm trực tiếp ở các tổ chức, doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động khác mất việc làm mà có nguyện vọng để họ có việc làm mới ổn định, có nguồn thu nhập bảo đảm cuộc sống gia đình.

Bên cạnh đó, cần có chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi (về giảm giá thuê đất, ưu đãi nguồn vốn vay, đơn giản thủ tục hành chính, miễn giảm thuế…) cho các tổ chức, cá nhân thành lập doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh để tạo thêm việc làm nhằm thu hút những người mất việc làm do đổi mới tổ chức bộ máy Nhà nước...

Cùng quan điểm, ông Hồ Đình Lưỡng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Phú Thọ cho biết, đội ngũ trí thức KH&CN tỉnh Phú Thọ đồng tình, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, sự đồng thuận của cả hệ thống chính trị và Nhân dân đối với cuộc cách mạng về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị theo tinh thần thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW; bảo đảm xây dựng hệ thống chính trị nước ta tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả và mở ra không gian phát triển mới.

Ông Hồ Đình Lưỡng đánh giá cao tinh thần tích cực, khẩn trương, quyết liệt,"vừa chạy, vừa xếp hàng" trong quá trình thực hiện, bởi đây là thời cơ, thời điểm thuận lợi hơn bao giờ hết để thực hiện chủ trương trên.

Đồng thời kiến nghị trong quá trình thực hiện các cơ quan chức năng sớm có hướng dẫn cụ thể, chi tiết nhất là các chính sách liên quan đến đội ngũ cán bộ, đảng viên sau sắp xếp, sáp nhập, tinh gọn và lộ trình tinh giản để không gây xáo trộn lớn.

Bên cạnh đó, có giải pháp khoa học, cơ chế, tiêu chí đánh giá cán bộ gắn với nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên thực thi nhiệm vụ; khắc phục triệt để vấn đề người có năng lực, phẩm chất, trách nhiệm rời khu vực công nhưng lại ở lại những người có năng lực yếu, bám víu vào khu vực công. 

Đẩy mạnh áp dụng khoa học công nghệ

Đóng góp ý kiến tại hội thảo, Chủ tịch Hội Khoa học kỹ thuật An toàn vệ sinh lao động Việt Nam Lê Vân Trình  khẳng định: an toàn và vệ sinh lao động đóng vai trò quan trọng trong phát triển bền vững. Việc áp dụng khoa học công nghệ không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp mà còn nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, từ đó thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội. Chính vì vậy, cần có chính sách phát triển khoa học và công nghệ bảo đảm an toàn, sức khỏe cho người lao động trên tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW.

Chủ tịch Hội Khoa học kỹ thuật An toàn vệ sinh lao động Việt Nam Lê Vân Trình 

Theo ông Lê Vân Trình, để có được chính sách trên, cần hoàn thiện khung pháp lý về an toàn vệ sinh lao động, chăm sóc sức khỏe người lao động; tăng cường giám sát và nâng cao chế tài xử phạt như áp dụng các biện pháp xử phạt nghiêm minh đối với doanh nghiệp vi phạm quy định về an toàn vệ sinh lao động. Song song với đó, cần có chính sách ưu đãi thuế, hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp ứng dụng công nghệ hiện đại trong sản xuất nói chung và an toàn vệ sinh lao động nói riêng; hỗ trợ người lao động tiếp cận các khóa học trực tuyến về sức khỏe nghề nghiệp và công nghệ mới. 

Góp ý vào việc triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quy hoạch và phát triển, nguyên Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đặng Huy Đông cho rằng, cần một cuộc cách mạng về thể chế mạnh mẽ như cuộc cách mạng về cải cách bộ máy hành chính đang diễn ra, thay đổi toàn bộ quy định pháp luật liên quan đến quản lý đầu tư, xây dựng và môi trường, chuyển hẳn từ quản lý đầu vào, trình tự thủ tục rườm rà, kém hiệu quả, lãng phí sang quản lý bằng kết quả đầu ra và cơ chế hậu kiểm.