Đề nghị hỗ trợ 100% chi phí khám chữa bệnh cho người mắc ung thư: Bộ Y tế trả lời

Gần đây, cử tri tỉnh Phú Yên đã kiến nghị với các cơ quan chức năng về việc sớm ban hành chính sách hỗ trợ 100% chi phí khám chữa bệnh cho bệnh nhân mắc các bệnh hiểm nghèo như ung thư và suy thận. Tuy nhiên, Bộ Y tế đã nhấn mạnh rằng, việc này có thể gây ra những tác động lớn đến cân đối Quỹ Bảo hiểm Y tế (BHYT) và làm giảm khả năng chi trả cho các bệnh nhân khác.

Tình hình mắc bệnh hiểm nghèo ở Việt Nam

Tại Việt Nam, ung thư đang trở thành một gánh nặng không chỉ với các bệnh nhân và gia đình mà còn với toàn xã hội. Mỗi năm, Việt Nam ghi nhận khoảng 182.600 ca mắc mới và hơn 122.000 ca tử vong do ung thư. Trong năm 2023, Quỹ BHYT đã chi ra 6.186 tỷ đồng cho việc điều trị sáu loại ung thư phổ biến nhất (ung thư vú, phổi, gan, đại tràng, dạ dày và tiền liệt tuyến).

Theo Hội Lọc Máu Việt Nam, hiện cả nước có khoảng 10 triệu người mắc bệnh thận mạn tính. Hằng năm, số ca mới phát hiện khoảng 8.000, trong đó có khoảng 800.000 bệnh nhân cần lọc máu, chiếm 0,1% dân số. Suy thận mạn tính hiện là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 8 trong 10 nguyên nhân hàng đầu ở Việt Nam

Chi phí điều trị ung thư hiện nay rất cao, trung bình gần 180 triệu đồng mỗi bệnh nhân mỗi năm, theo số liệu từ Bệnh viện K Hà Nội. Đối với bệnh nhân chạy thận, mỗi tháng chi phí có thể lên đến 10 triệu đồng. Với các trường hợp bệnh nặng và phức tạp, số tiền này có thể tăng lên nhiều lần. Mặc dù đã có sự hỗ trợ từ BHYT, nhiều gia đình bệnh nhân vẫn phải đối mặt với khó khăn tài chính nghiêm trọng.

Bộ Y tế phản hồi về kiến nghị hỗ trợ chi phí khám chữa bệnh

Trong phản hồi ngày 12/8, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, theo quy định hiện hành, BHYT chỉ thanh toán chi phí khám chữa bệnh trong phạm vi quyền lợi chung cho tất cả các đối tượng, không phân biệt mức độ nặng nhẹ của bệnh. Nhiều bệnh hiểm nghèo đã được Quỹ BHYT chi trả với tỷ lệ cao, thậm chí một số trường hợp được chi trả 100%.

Bà Đào Hồng Lan cũng nhấn mạnh, mặc dù mức đóng BHYT tại Việt Nam còn thấp, phạm vi quyền lợi đã được mở rộng so với nhiều quốc gia có mức đóng và điều kiện kinh tế cao hơn. Việc thanh toán 100% chi phí cho các bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo, đặc biệt là những người cần sử dụng các loại thuốc và kỹ thuật đắt tiền, sẽ gây ảnh hưởng lớn đến sự cân đối của Quỹ BHYT và khả năng chi trả cho các bệnh nhân khác. 

Bà Lan cho rằng, bên cạnh việc hỗ trợ của Quỹ BHYT, cần huy động thêm sự hỗ trợ từ ngân sách nhà nước và các tổ chức hảo tâm để giúp bệnh nhân chi trả phần đồng chi trả (5-20%) mà họ phải gánh vác.

Chính sách hỗ trợ hiện tại của Quỹ BHYT

Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, ngoài sự chi trả từ Quỹ BHYT, cần có thêm hỗ trợ từ ngân sách nhà nước và các nhà hảo tâm để giảm bớt gánh nặng tài chính cho người bệnh. Các chính sách hiện hành như Nghị định số 75/2023 quy định trách nhiệm của UBND tỉnh, thành phố trong việc hỗ trợ đồng chi trả cho người tham gia BHYT khi đi khám chữa bệnh. UBND tỉnh có thể dựa vào điều kiện thực tế tại địa phương để quy định mức hỗ trợ phù hợp cho người mắc bệnh hiểm nghèo. Bộ Y tế cũng đã phê duyệt một số chương trình hỗ trợ thuốc miễn phí cho người bệnh hiểm nghèo.

Để tăng cường nguồn kinh phí cho Quỹ BHYT, Bộ Y tế và Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đang nghiên cứu việc điều chỉnh mức đóng BHYT. Hiện mức đóng BHYT hàng tháng là 4,5% thu nhập, trong khi mức tối đa theo quy định có thể lên đến 6%. Bộ Y tế cũng sẽ rà soát và cập nhật danh mục thuốc, đồng thời tăng cường quản lý và chống lạm dụng Quỹ BHYT để mở rộng phạm vi chi trả.

Theo Nghị quyết số 218 ngày 18/12/2023 của Chính phủ, Bộ Y tế sẽ phối hợp với các bộ, ngành để thực hiện điều chỉnh mức đóng BHYT theo lộ trình phù hợp với khả năng cân đối ngân sách và khả năng chi trả của người dân.

Bộ trưởng Đào Hồng Lan cũng lưu ý rằng, chi phí điều trị ung thư tại Việt Nam đang ngày càng gia tăng. Trong năm 2023, chi phí điều trị cho sáu loại ung thư phổ biến từ Quỹ BHYT là gần 6.200 tỷ đồng. Chi phí điều trị ung thư cổ tử cung có thể lên đến hàng trăm triệu đồng mỗi năm, đặc biệt tốn kém hơn khi bệnh được phát hiện ở giai đoạn muộn.

Bà Lan cũng nói thêm, nếu không có sự hỗ trợ tài chính kịp thời, nhiều bệnh nhân sẽ gặp khó khăn trong việc tiếp cận các phương pháp điều trị hiệu quả và tiên tiến. Vấn đề này đặc biệt nghiêm trọng với những bệnh nhân không có thẻ BHYT.