Nhằm cung cấp những luận cứ khoa học, gia tăng sự đa dạng về nguồn gen sinh vật trong khu vực, mới đây, nhóm các nhà khoa học từ Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật (thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) vừa công bố kết quả nghiên cứu mới về 5 loài sinh vật chưa được biết đến trước đây, cùng một phát hiện mới về khu vực ven bờ tại Côn Đảo và đảo Thổ Chu (tỉnh Kiên Giang).
Trên toàn cầu, có 58 loài cỏ biển hiện đang tồn tại, mặc dù chúng phân bố hẹp trên diện tích khoảng 600.000km2 nhưng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc duy trì sự ổn định của đáy biển, giảm thiểu tác động của dòng chảy và sông, cũng như tăng cường sự lắng đọng của cặn bã làm môi trường sống và nguồn thức ăn cho các loài động thực vật biển.
Trong quá trình điều tra và nghiên cứu, PGS-TS Nguyễn Đình Tứ, Phó Trưởng phòng Tuyến Trùng học, cùng các cộng sự tại Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật đã hợp tác với nhóm nghiên cứu tại Viện Hải dương học Shirshov (thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Liên bang Nga) để đánh giá sự đa dạng sinh học của quần xã động vật đáy không xương sống, đặc biệt là tuyến trùng, trong các hệ sinh thái tại khu vực này. Kết quả cho thấy, tuyến trùng chiếm tỉ lệ gần như tuyệt đối, với hơn 97% tổng số lượng cá thể trong khu vực nghiên cứu, tiếp theo là các loài giáp xác chân chèo và một số nhóm nhỏ khác của động vật không xương sống.
Tại Côn Đảo, nhóm nghiên cứu đã phân loại được 67 loài tuyến trùng thuộc 26 họ trong 7 bộ khác nhau. Tại Thổ Chu, họ ghi nhận tồn tại 100 loài tuyến trùng, bao gồm 81 giống thuộc 29 họ và 6 bộ. Nhóm nghiên cứu cũng đã thành công trong việc giải mã chuỗi gen I3-M11 của gen ty thể COI đối với 45 mẫu tuyến trùng thuộc 35 loài khác nhau. Kết quả cho thấy sự đa dạng lớn ở mức độ nucleotide và khoảng cách di truyền cùng loài dựa trên gen ty thể COI có kết quả nhỏ hơn 0,05.
Từ kết quả nghiên cứu, nhóm nghiên cứu đã đánh giá chất lượng môi trường nước thông qua các sinh vật chỉ thị tại các khu vực đảo và quần đảo xa đất liền, nhận thấy rằng việc này là khả thi và cần được tiếp tục nghiên cứu.
PGS-TS Nguyễn Đình Tứ cho biết rằng nghiên cứu đã thành công trong việc xây dựng một bức tranh tổng thể về đa dạng sinh học của quần xã động vật đáy không xương sống cỡ trung bình và tuyến trùng sống tự do trong các hệ sinh thái tại khu vực nghiên cứu. Dữ liệu phân tử của gen ty thể COI đã được xác định cho các loài tuyến trùng biển sống tự do tại khu vực ven bờ của Côn Đảo và đảo Thổ Chu.
Đặc biệt, nghiên cứu này đã nhận được sự đánh giá cao từ Hội đồng nghiệm thu cấp Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, được xếp loại xuất sắc với 4 bài báo quốc tế xuất hiện trong các Tạp chí khoa học tự nhiên và kỹ thuật (SCI, SCIE).
Khu vực ven bờ tại Côn Đảo và đảo Thổ Chu (tỉnh Kiên Giang) được đánh giá là nơi có vị trí quan trọng trong phát triển kinh tế và đảm bảo an ninh quốc phòng. Đặc biệt, Côn Đảo là một quần đảo ở ngoài khơi bờ biển Nam Bộ, thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Trước đây, Côn Đảo từng là “địa ngục trần gian” với những ký ức đau thương nhưng cũng tràn đầy niềm tự hào đối với các thế hệ người Việt Nam. Ngày nay, Côn Đảo đã trở thành hòn đảo du lịch có sức quyến rũ với du khách trong và ngoài nước.
Côn Đảo từng được Tạp chí du lịch Lonely Planet bình chọn là một trong 10 hòn đảo đẹp nhất hành tinh với những bãi tắm đẹp tựa thiên đường và cảnh quan hoang sơ, kỳ vĩ.