Theo Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và Thông tin thị trường lao động Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, thị trường lao động quý 3 năm 2024 sôi động hơn so với cùng kỳ năm trước đó, nhu cầu nhân lực phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh trong các lĩnh vực, ngành tăng 2,61%.
Qua khảo sát hơn 19.400 lượt doanh nghiệp, hơn 71.700 chỗ làm việc cho thấy nhu cầu nhân lực tập trung chủ yếu ở khu vực thương mại - dịch vụ, với gần 53.000 chỗ làm việc, chiếm 73,66% (tăng 2,6% so với cùng kỳ năm 2023. Tuy nhiên, trong khi nhu cầu lớn như vậy, nhiều sinh viên lại dễ dàng sa vào cạm bẫy lừa đảo.
Nguyễn Hải Minh, sinh viên năm nhất trường Cao đẳng nghề Bách Khoa là một ví dụ điển hình. Chỉ với một quảng cáo tuyển dụng việc nhẹ lương cao trên mạng xã hội, Minh đã mất 20 triệu đồng tiền cọc cho những khoản phí không có thật. Anh không phải là trường hợp duy nhất; Trần Minh Huy, sinh viên năm nhất trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội, đã mất gần 30 triệu đồng trong một vụ lừa đảo tinh vi liên quan đến việc mua bán hàng hóa trực tuyến.
Các hình thức lừa đảo rất đa dạng, từ yêu cầu đóng tiền cọc cho đồng phục, giấy tờ, đến việc yêu cầu sinh viên đầu tư vào các đơn hàng với hứa hẹn hoa hồng cao. Những đối tượng lừa đảo đã lợi dụng tâm lý muốn kiếm thêm thu nhập của sinh viên, thường xuyên sử dụng mạng xã hội để quảng cáo những công việc tưởng chừng hấp dẫn.
Chẳng hạn, trường hợp của chị Bùi Thùy Dương, sinh viên năm 2 tại Bình Dương, đã đóng 2 triệu đồng để nhận việc cắt chỉ tại nhà nhưng sau đó không thể liên lạc được với "chủ xưởng may". Hay trường hợp của chị L.M.N, vừa đậu đại học ở TP. Thủ Đức, cũng đã bỏ ra 15 triệu đồng để học online kinh doanh trực tuyến mà không có cơ hội làm việc nào.
Nhiều sinh viên, đặc biệt là những tân sinh viên, thiếu kinh nghiệm trong việc tìm kiếm việc làm. Họ thường không biết cách phân tích thông tin, dễ dàng bị cuốn vào những lời quảng cáo hấp dẫn.
Nhiều sinh viên không đủ cảnh giác khi nhận thông tin từ mạng xã hội. Các hình thức lừa đảo thường rất tinh vi, khiến họ dễ dàng bị đánh lừa.
Cũng có nhiều trường hợp sinh viên gặp khó khăn về tài chính, dẫn đến việc họ dễ dàng tin vào những hứa hẹn không thực tế. Áp lực này khiến họ tìm kiếm việc làm một cách vội vàng, không tìm hiểu kỹ thông tin.
Các đối tượng lừa đảo hiện nay sử dụng công nghệ cao để thực hiện các chiêu trò, từ việc tạo ra các trang web giả mạo đến việc sử dụng các ứng dụng nhắn tin để liên lạc với nạn nhân. Điều này càng làm cho việc phát hiện lừa đảo trở nên khó khăn hơn.
Để giảm thiểu rủi ro khi tìm việc làm thêm, sinh viên cần trang bị cho mình những kiến thức và kỹ năng cần thiết. Tiến sỹ Đỗ Ngọc Văn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu các vấn đề xã hội chỉ ra rằng sinh viên cần tìm đến các trung tâm môi giới uy tín, tìm hiểu kỹ về công việc và điều khoản trong hợp đồng trước khi quyết định tham gia.
Trước khi quyết định nhận việc, hãy kiểm tra thông tin của công ty qua các kênh chính thống. Không nên chỉ dựa vào thông tin từ mạng xã hội.
Nếu một công việc nghe có vẻ quá tốt để trở thành sự thật, có thể đó chính là dấu hiệu của lừa đảo.
Chỉ nên đóng tiền cho những công việc đã được xác minh rõ ràng và có hợp đồng cụ thể.
Nếu có bất kỳ nghi ngờ nào về một công việc, hãy chia sẻ với người thân hoặc bạn bè để nhận được lời khuyên.
Tình trạng sinh viên trở thành "con nợ" do tin vào những chiêu lừa "việc nhẹ lương cao" đang ngày càng nghiêm trọng. Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và các hình thức lừa đảo tinh vi, sinh viên cần trang bị cho mình những kiến thức và kỹ năng cần thiết để tự bảo vệ mình. Chỉ khi có đủ thông tin và sự cảnh giác, sinh viên mới có thể tìm được việc làm phù hợp và an toàn, tránh rơi vào bẫy của những đối tượng lừa đảo./.