Hướng tới 79 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam
Tham dự có Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cùng các Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng: Nguyễn Mạnh Hùng, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Phó Ban Tuyên giáo Trung ương; Nguyễn Thanh Hải, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Trưởng Ban Công tác đại biểu Quốc hội; Thượng tướng Trần Quốc Tỏ, Thứ trưởng Bộ Công an. Cùng dự còn có đồng chí Phan Xuân Thủy, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; đồng chí Trịnh Việt Hùng, Ủy viên Dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Thái Nguyên.
Các đại biểu thực hiện nghi thức cắt băng khánh thành Di tích Quốc gia Địa điểm Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng
Chương trình là một trong những hoạt động chào mừng 79 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945-19/8/2024) và Quốc khánh 2/9. Đây cũng là hoạt động đầu tiên trong chuỗi hoạt động hướng tới kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025), 75 năm Ngày thành lập Hội Nhà báo Việt Nam (21/4/1950 – 21/4/2025).
Công trình không chỉ tái hiện lịch sử mà còn đảm bảo tính mỹ thuật cao
Công trình này có bức phù điêu với 48 chân dung các thành viên ban giám hiệu, giảng viên và học viên Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng; hội trường trong lòng đồi phục vụ hội nghị, hội thảo và các hoạt động khác, có sức chứa trên 150 người; quảng trường mini phục vụ tổ chức sự kiện, rộng 200 m2... Bên cạnh đó, công trình còn có nhà trưng bày về Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng rộng 80 m2 xây trên đồi cao, phỏng dựng theo tài liệu ghi chép và một số hình ảnh tư liệu để lại, xưa là nhà tre nứa, nay là nhà khung gỗ, mái lá nhân tạo chống cháy.
Cách đây 75 năm (ngày 4/4/1949), tại thôn Bờ Rạ, xã Tân Thái, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng ra đời. Đây là cơ sở đào tạo báo chí đầu tiên của Báo chí cách mạng Việt Nam, cũng là cơ sở đào tạo duy nhất trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp.
Ngày 28/3/2019, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Quyết định số 1182/QĐ-BVHTTDL xếp hạng Di tích Quốc gia Địa điểm Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng. Ngày 4/4/2019, Hội Nhà báo Việt Nam phối hợp với tỉnh Thái Nguyên tổ chức Lễ khánh thành Bia Di tích.
Ngày 18/01/2024, thiết thực chào mừng 75 năm Ngày thành lập Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng, Hội Nhà báo Việt Nam phối hợp với UBND tỉnh Thái Nguyên và các cơ quan liên quan khởi công Công trình tu bổ, tôn tạo Di tích Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng.
Công trình sau khi được tu bổ sẽ đón tiếp các đoàn khách tham quan
Sau gần 7 tháng thi công, công trình tu bổ, tôn tạo di tích Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng đã được khánh thành, sẵn sàng đón khách tham quan. Di tích này sẽ là địa chỉ đỏ cho những người làm báo về nguồn, tìm hiểu lịch sử báo chí cách mạng Việt Nam. Là nơi tôn vinh truyền thống vẻ vang, sứ mệnh cao cả và những đóng góp to lớn của báo chí cách mạng Việt Nam trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Phát biểu tại lễ khánh thành, nhà báo Lê Quốc Minh, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, khẳng định Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng ra đời là dấu mốc đặc biệt gắn liền với những chặng đường làm báo vinh quang dưới sự dẫn dắt của Chủ tịch Hồ Chí Minh - người thầy đầu tiên của báo chí cách mạng, vị lãnh tụ thiên tài của dân tộc ta.
Năm 1949, cuộc kháng chiến chống Pháp bước vào giai đoạn ác liệt. Nhiệm vụ đẩy mạnh tuyên truyền báo chí để thực hiện các nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn chuẩn bị tổng phản công và tổng phản công thắng lợi theo chỉ đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh, được Tổng bộ Việt Minh và Đoàn Báo chí Kháng chiến chủ động thực hiện với sáng kiến xúc tiến thành lập Trường Dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng. Trường Dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng ra đời là dấu mốc đặc biệt gắn liền với những chặng đường làm báo vinh quang dưới sự dẫn dắt của Chủ tịch Hồ Chí Minh - người thầy đầu tiên của báo chí cách mạng, vị lãnh tụ thiên tài của dân tộc ta.
Tên trường do đích thân Chủ tịch Hồ Chí Minh chọn đặt. Người đặc biệt quan tâm và hai lần dành thời gian viết thư động viên tinh thầy dạy và học của thầy và trò nhà trường lúc đó. Người căn dặn: “Lớp này là lớp học viết báo đầu tiên, tôi mong các chú và các cô, thi đua nhau học và hành cho xứng đáng là những người tiên phong trên mặt trận báo chí. Báo chí cũng phải thực hiện khẩu hiệu: Tất cả để chiến thắng!" .
Tiếp thu lời dạy của Người, Ban Giám đốc Trường được thành lập gồm 5 người: Ông Đỗ Đức Dục, Phó Bí thư Tổng bộ Việt Minh làm Giám đốc, ông Xuân Thủy làm Phó Giám đốc. Trong vòng 3 tháng, từ ngày 04/4/1949 đến ngày 06/7/1949, trường đã tổ chức thành công khóa đào tạo ngắn hạn đặc biệt của mình.
Do hoàn cảnh kháng chiến, Trường Dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng chỉ tổ chức được duy nhất khóa học này. Hơn 40 học viên là cán bộ chính trị, quân sự, báo chí của cả nước tham dự. Hơn 30 giảng viên tham gia giảng dạy, là những đồng chí lãnh đạo giàu kinh nghiệm về chính trị, phong phú về lý luận, thực tiễn và là những nhà hoạt động văn hóa văn nghệ, trí thức cách mạng có tên tuổi như: Đồng chí Trường Chinh, đồng chí Võ Nguyên Giáp, đồng chí Hoàng Quốc Việt, đồng chí Lê Quang Đạo, đồng chí Tố Hữu, đồng chí Nguyễn Thành Lê, nhà báo Quang Đạm, nhà văn, nhà thơ, nhà phê bình văn học Nguyễn Đình Thi, nhà văn Nguyễn Huy Tưởng, nhà thơ Xuân Diệu, nhà văn Nam Cao, nhà thơ Thế Lữ, nhà văn Nguyễn Tuân…
Tổng Bí thư Trường Chinh trực tiếp giảng dạy tại trường, ông để lại bút tích trong Sổ Ghi cảm tưởng của lớp học như sau: “Khóa thứ nhất Trường Huỳnh Thúc Kháng này là một thí nghiệm hay. Tôi tin rằng sau khi rút tỉa kinh nghiệm của khóa này, Tổng bộ Việt Minh sẽ thành công hơn trong việc đào tạo cán bộ chiến đấu với quân thù bằng ngòi bút và hướng dẫn dư luận quốc dân”. Các học viên sau khi tốt nghiệp nhiều người đã trở thành các cây bút trụ cột của nhiều cơ quan báo chí hoặc trong lĩnh vực văn hóa văn nghệ nước nhà.
Cũng từ dấu son đầu tiên của sự nghiệp đào tạo báo chí tại Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng, đến nay Việt Nam đã có hơn 10 cơ sở đào tạo cán bộ báo chí cho cả 4 loại hình: báo in, báo phát thanh, báo truyền hình, báo điện tử với trình độ từ cử nhân đến tiến sĩ.
Nếu năm 1949, Việt Nam có khoảng 10 tờ báo với khoảng 300 người làm báo thì đến hết năm 2023, cả nước có 6 cơ quan truyền thông đa phương tiện chủ lực, 127 cơ quan báo, 671 cơ quan tạp chí, 72 cơ quan đài phát thanh, truyền hình và trên 40.000 người làm báo…
Công trình đảm bảo tiến độ, đạt yêu cầu về chất lượng, phát huy giá trị "về nguồn"
"Thời gian dần trôi theo dòng chảy của lịch sử, hầu hết các giảng viên, học viên của Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng đã về cõi vĩnh hằng. Dù muộn nhưng chúng ta vẫn đang nỗ lực tôn vinh và khắc ghi về một thế hệ nhà báo kháng chiến tiên phong trên mặt trận báo chí đã từng dành cả đời mình, góp sức làm nên truyền thống vẻ vang và sức sống của báo chí cách mạng nước ta", nhà báo Lê Quốc Minh nói.
Toàn cảnh Di tích Quốc gia Địa điểm Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng
Để phát huy hết các giá trị của khu di tích, trong thời gian tới Hội Nhà báo Việt Nam sẽ đưa di tích Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng vào danh mục các điểm tham quan “Thủ đô gió ngàn” - Thủ đô của đất nước trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp (gồm Thái Nguyên, Tuyên Quang, Bắc Kạn), trong đó Thái Nguyên giữ vị trí đặc biệt quan trọng, vị trí trung tâm của “Thủ đô kháng chiến”.
Hội Nhà báo Việt Nam cũng sẽ đẩy mạnh tuyên truyền đến với các hội nhà báo địa phương, các liên chi hội và chi hội nhà báo trong toàn quốc về "địa chỉ đỏ" của Báo chí Cách mạng Việt Nam, để các nhà báo, nhất là các nhà báo trẻ, hướng về nguồn, để tìm hiểu lịch sử báo chí hào hùng, nghe kể chuyện về lớp lớp đàn anh đi trước và xây đắp cho tương lai của báo chí nước nhà.
Đây cũng là dịp cùng ôn lại truyền thống cách mạng hào hùng của dân tộc, những trang sử vẻ vang của báo chí cách mạng Việt Nam, để nhận thức sâu sắc hơn, đóng góp trách nhiệm hơn trong thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của báo chí, truyền thông đáp ứng kịp thời yêu cầu của giai đoạn mới với nhiều khó khăn, thách thức mới.
Với mong muốn tiếp tục bảo tồn, phát huy giá trị, tầm vóc lịch sử của di tích nhân kỷ niệm 75 năm thành lập trường và hướng đến 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, Bảo tàng Báo chí Việt Nam đã được Hội Nhà báo Việt Nam chỉ đạo lập dự án tu bổ, tôn tạo Di tích Địa điểm thành lập Trường Dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng từ nguồn vốn xã hội hoá và được giao trọng trách chủ đầu tư.
Nhà báo Lê Quốc Minh, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, cảm ơn sự quan tâm, hiện diện của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các ban, bộ ngành Trung ương và tỉnh Thái Nguyên; cảm ơn nhà tài trợ xây dựng là Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam và các đơn vị tư vấn quản lý, thiết kế, giám sát, nhà thầu thi công... đã chung sức, đồng lòng tu bổ, tôn tạo để công trình đảm bảo tiến độ, đạt yêu cầu về chất lượng.
Đồng thời, Hội Nhà báo Việt Nam cũng đề nghị Bảo tàng Báo chí Việt Nam phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyên, UBND huyện Đại Từ, Ban Quản lý Di tích và các đơn vị liên quan tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện kế hoạch, đề án quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích; gắn kết với các địa danh lịch sử, văn hóa, hình thành tuyến du lịch về nguồn ý nghĩa...
Cũng tại buổi lễ, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh đánh giá cao Hội Nhà báo Việt Nam và tỉnh Thái Nguyên đã phối hợp tu bổ, tôn tạo Di tích. Đồng thời đề nghị các cơ quan sau khi nhận bàn giao Di tích sẽ phối hợp chặt chẽ, thường xuyên với Hội Nhà báo Việt Nam triển khai những hoạt động hữu ích, khai thác, sử dụng hiệu quả để tiếp tục gìn giữ, bảo tồn, phát huy giá trị bền vững của một di tích quan trọng; là nơi kết nối lịch sử, hiện tại và tương lai của báo chí cách mạng Việt Nam; đáp ứng nhu cầu nghiên cứu, tìm hiểu, du lịch về nguồn của nhân dân...