Theo HoREA, Luật Đất đai 2013 hoàn toàn có thể “được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2025” theo quy định tại khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024.
Do đó, chưa thật cần thiết ban hành “Quyết định điều chỉnh Quyết định số 02/2020/QĐ-UBND quy định về Bảng giá đất trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh áp dụng từ ngày 01/08/2024 đến ngày 31/12/2024”:
Hiệp hội này cũng cho rằng, việc ban hành “Dự thảo Bảng giá đất” chưa thật cần thiết tại thời điểm hiện nay, bởi lẽ thành phố Hồ Chí Minh đã có đầy đủ các quy định về Bảng giá đất, “hệ số điều chỉnh giá đất”, nên “Bảng giá đất” do Ủy ban nhân dân thành phố ban hành theo quy định của Luật Đất đai 2013 hoàn toàn có thể “được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2025” theo quy định tại khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024.
Về tác động của “Dự thảo Bảng giá đất”, đối với tác động tích cực, HoREA cho rằng, dự thảo có lợi cho người dân có đất bị thu hồi sẽ được bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thỏa đáng hơn, với số tiền được bồi thường sẽ cao hơn trước đây, ví dụ trường hợp bồi thường giải phóng mặt bằng Dự án đường Vành đai 3 cho một số vị trí đất tại huyện Hóc Môn thì “hệ số điều chỉnh giá đất” cao nhất chỉ là 38 lần Bảng giá đất thì nay có vị trí đất tại huyện Hóc Môn có mức giá đất cao gấp 51 lần Bảng giá đất ban hành theo Quyết định số 02/2020/QĐ-UBND.
Ngoài ra, nguồn thu ngân sách nhà nước từ đất sẽ tăng thêm trong thời gian tới so với giai đoạn 2005-2022. Các vấn đề như “đất hai giá” hoặc mua bán chuyển nhượng, cho thuê bất động sản, nhà ở “hai giá” sẽ được giải quyết.
Bên cạnh đó, những tác động khác có thể kể tới như, các mức giá của “Dự thảo Bảng giá đất” phổ biến tăng từ 10-20 lần so với Bảng giá đất hiện hành theo Quyết định 02/2020/QĐ-UBND nhưng nhìn chung vẫn thấp hơn giá thị trường. Ví dụ giá đất của 03 tuyến đường Đồng Khởi, Lê Lợi, Nguyễn Huệ quận 1 là 810 triệu đồng/m2 nhưng tại khu vực này hầu như không có giao dịch mua bán chuyển nhượng.
Mức giá của “Dự thảo Bảng giá đất” sẽ có tác động rất lớn đến rất nhiều cá nhân, hộ gia đình khi đề xuất cấp “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản gắn liền với đất” do phải nộp tiền sử dụng đất theo Bảng giá đất cao hơn trước đây.
Mức giá của “Dự thảo Bảng giá đất” sẽ có tác động đến chi phí đầu vào của nhiều lĩnh vực của nền kinh tế, trước hết là chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng sẽ bị đẩy lên cao hơn, tác động dây chuyền làm tăng giá nhà, giá thuê nhà, tăng chi phí tiền thuê đất, thuê nhà xưởng trong các khu công nghiệp và tại các dự án đầu tư kinh doanh thương mại dịch vụ, du lịch dẫn đến việc có thể làm tăng giá cả hàng hóa nói chung và cũng tác động bất lợi đến cả các dự án nhà ở xã hội do doanh nghiệp thỏa thuận về nhận chuyển quyền sử dụng đất để thực hiện dự án.
Do đó, HoREA đề nghị tại thời điểm hiện nay thì thành phố Hồ Chí Minh chưa cần thiết ban hành “Dự thảo Bảng giá đất”, mà nên tập trung xây dựng, hoàn thiện “Dự thảo Bảng giá đất lần đầu” để công bố và áp dụng kể từ ngày 01/01/2026 theo quy định tại khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024 và trong giai đoạn từ nay đến năm 2025 thì đề nghị Thành phố tiếp tục đánh giá tác động của “Dự thảo Bảng giá đất lần đầu” đối với các đối tượng chịu tác động sau đây:
Một là, đánh giá tác động của “Dự thảo Bảng giá đất” đối với người sử dụng đất của hơn 13.000 thửa đất chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc cần “hợp thức hóa” quyền sử dụng các diện tích đất nông nghiệp nằm xen kẽ trong khu dân cư đô thị ổn định gắn liền với nhà ở hiện hữu;
Hai là, đánh giá tác động của “Dự thảo Bảng giá đất” đối với các doanh nghiệp, nhà đầu tư trong nước và nước ngoài có nhu cầu đầu tư các dự án bất động sản, nhà ở, đô thị, công nghiệp, trong đó có các doanh nghiệp đầu tư kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, Ban quản lý khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế.