Kinh tế số đang tiếp tục cải thiện rõ rệt và trở thành trụ cột mới giúp nâng cao năng suất

Tham dự diễn đàn có Thứ trưởng Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số Lê Hoàng Oanh, lãnh đạo các đơn vị của Bộ Công thương; cùng đại diện các bộ, ngành Trung ương, lãnh đạo Sở Công thương các tỉnh/thành phố, các viện nghiên cứu, chuyên gia và đông đảo doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp-năng lượng, thương mại điện tử, logistics và các đơn vị cung cấp giải pháp công nghệ số.

Quang cảnh diễn đàn

Diễn đàn diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang tăng tốc ứng dụng công nghệ và thúc đẩy tăng trưởng xanh, đặt ra yêu cầu ngành công thương phải tiếp tục đẩy mạnh đổi mới, hiện đại hóa chuỗi giá trị và nâng cao năng lực cạnh tranh trong tiến trình hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.

Phát biểu khai mạc diễn đàn, Thứ trưởng Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh, bối cảnh kinh tế thế giới duy trì tăng trưởng với động lực đến từ dịch vụ, tiêu dùng số và đổi mới sáng tạo. Đối với Việt Nam, kinh tế số đang tiếp tục cải thiện rõ rệt và trở thành trụ cột mới giúp nâng cao năng suất, mở rộng thị trường và gia tăng khả năng chống chịu của nền kinh tế. Thương mại điện tử bán lẻ được dự báo vượt mốc 25 tỷ USD và tiếp tục là trụ cột chính của nền kinh tế Internet.

Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân phát biểu

Thứ trưởng nêu rõ, Chính phủ xác định năm 2025 là năm tăng tốc triển khai Nghị quyết 57 về chuyển đổi số, với quan điểm nhất quán rằng chuyển đổi số là động lực quan trọng để phát triển lực lượng sản xuất và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Ngành công thương đã đẩy mạnh chuyển đổi số trên cả 3 trụ cột: Chính phủ số; kinh tế số ngành công thương và hạ tầng dữ liệu. Tuy nhiên, năm 2025 đặt ra yêu cầu ngành phải đổi mới mạnh mẽ hơn, toàn diện hơn để tận dụng cơ hội từ chuyển đổi kép - chuyển đổi số và chuyển đổi xanh.

Để hiện thực hóa mục tiêu này và đưa ra đề xuất chính sách, mô hình, và giải pháp thúc đẩy thương mại điện tử và kinh tế số phát triển hiệu quả, bền vững, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận vào 3 nhóm nội dung lớn.

Thứ nhất, nhận diện xu hướng công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, Internet vạn vật, dữ liệu lớn, điện toán đám mây và khả năng ứng dụng trong Chính phủ số, sản xuất thông minh, năng lượng thông minh và thương mại điện tử.

Thứ hai, hoàn thiện các giải pháp phát triển thị trường thương mại điện tử xanh-bền vững-an toàn; tăng cường quản lý thương mại điện tử xuyên biên giới; thúc đẩy liên kết vùng và hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm địa phương trên nền tảng số.

Thứ ba, đề xuất các mô hình và giải pháp phát triển kinh tế số ngành Công thương tại địa phương, đặc biệt đối với doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh - những lực lượng quan trọng trong chuyển đổi số thị trường.

Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân bày tỏ mong muốn nhận được sự đóng góp từ các cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp để Bộ Công thương tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, cơ sở dữ liệu, cơ chế hỗ trợ và các chương trình thúc đẩy Thương mại điện tử-Kinh tế số-Chuyển đổi số ngành công thương theo hướng xanh, bền vững và đổi mới sáng tạo.

Trong khuôn khổ diễn đàn, Tọa đàm “Thúc đẩy chuyển đổi số ngành công thương” được tổ chức nhằm tạo không gian trao đổi trực tiếp giữa cơ quan quản lý, chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp về những giải pháp thúc đẩy Chính phủ số, kinh tế số và mô hình sản xuất thông minh trong giai đoạn mới.

Tiêu chuẩn xanh trở thành xu thế tất yếu

Phát biểu tại diễn đàn, ông Lê Văn Bính - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Phượng Dực (Hà Nội) thông tin, việc triển khai các nhiệm vụ về kinh tế số và thương mại điện tử ở cấp cơ sở vẫn còn nhiều khó khăn, từ thiếu nhân lực, hạn chế về phương tiện đến kỹ năng công nghệ của cán bộ. Nhiều nội dung được giao chưa hoàn thành đúng hạn do quá tải nhiệm vụ và bất cập về hạ tầng.

Các đại biểu tham dự diễn đàn

Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Phượng Dực cho rằng, yêu cầu đổi mới sáng tạo và áp dụng mô hình số đang rất cấp thiết, nhưng năng lực thực thi giữa các xã, phường còn chênh lệch lớn, dẫn đến lúng túng trong cập nhật số liệu, tổ chức thực hiện và vận hành hệ thống số. Trong bức tranh chung, chuyển đổi số được xem là nền tảng hình thành mô hình tăng trưởng mới, góp phần nâng cao năng suất và hiệu quả. Nhưng, thực tế nhiều lĩnh vực vẫn gặp vướng mắc về thể chế, cơ chế phối hợp và chất lượng dữ liệu. Một số chính sách còn chồng chéo, gây khó khăn cho doanh nghiệp trong tiếp cận và triển khai.

Bà Nguyễn Như Quỳnh - đồng sáng lập, Giám đốc Vận hành Tổ chức Chống Lừa Đảo, nhận định, chuyển đổi số mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng đặt doanh nghiệp trước những rủi ro chưa từng có. Chỉ trong nửa đầu năm 2024, hơn 12.000 website giả mạo thương hiệu Việt Nam được phát hiện, con số cho thấy mức độ tinh vi và quy mô của tấn công mạng hiện nay. Lừa đảo xuyên biên giới, giả giọng, giả hình ảnh lãnh đạo hay chiếm quyền hệ thống sản xuất đều hướng đến điểm yếu nhất là con người. Nếu không chủ động phòng vệ, thiệt hại không chỉ là tài sản số mà còn là niềm tin của khách hàng và đối tác.

Để tạo “lá chắn số” vững chắc, các chuyên gia khuyến nghị, triển khai đồng bộ giải pháp kỹ thuật và thể chế. Doanh nghiệp cần coi an ninh mạng là cấu phần của chiến lược phát triển, thay vì xử lý bị động theo từng sự cố. Việc chuẩn hóa dữ liệu, rà soát quy trình nội bộ, áp dụng các tiêu chuẩn như ISO 27001, NIST và triển khai xác thực đa lớp sẽ giúp giảm đáng kể nguy cơ bị tấn công.

Tại tọa đàm, các đại biểu đã cùng phân tích những yêu cầu ngày càng cao đối với doanh nghiệp khi tiêu chuẩn xanh trở thành xu thế tất yếu, chuỗi cung ứng đòi hỏi mức độ minh bạch cao hơn và các nguy cơ gian lận trực tuyến có xu hướng gia tăng trong bối cảnh AI được sử dụng rộng rãi. Qua trao đổi, các diễn giả thống nhất rằng chuyển đổi số chỉ có thể mang lại hiệu quả thực chất khi được triển khai đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, có sự phối hợp chặt chẽ giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý, cũng như giữa nền tảng công nghệ và hoạt động sản xuất-kinh doanh thực tiễn.

Ngoài ra, trong khuôn khổ diễn đàn cũng diễn ra các phiên thảo luận chuyên đề về các chủ đề chuyển đổi kép trong sản xuất công nghiệp và năng lượng và thương mại điện tử trong kỷ nguyên số. Các chuyên gia, diễn giả đã cùng trao đổi về các giải pháp thúc đẩy chuyển đổi số và chuyển đổi xanh trong lĩnh vực công nghiệp-năng lượng, đổi mới sáng tạo sản xuất thông minh, thúc đẩy hiện đại hóa hạ tầng ngành điện lực, chuỗi cung ứng.

Cùng với đó, những điểm mới trong hoạt động thúc đẩy thương mại điện tử, thương mại điện tử xuyên biên giới, giải pháp logistics xanh, thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực thương mại và các giải pháp chuyển đổi số cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh thương mại điện tử trong thời gian tới cũng được thảo luận tại chương trình.

Diễn đàn Chuyển đổi số ngành công thương 2025 không chỉ dừng ở việc đánh giá kết quả, mà đã mở ra cuộc trao đổi rộng hơn về định hướng chiến lược của ngành trong giai đoạn chuyển đổi kép. Từ năng lượng, sản xuất, thương mại điện tử đến logistics và quản lý thị trường, mọi lĩnh vực đều đứng trước yêu cầu đổi mới mạnh mẽ, nơi dữ liệu, công nghệ và tiêu chuẩn xanh trở thành trọng tâm dẫn dắt.

Với tinh thần đó, diễn đàn năm nay được kỳ vọng sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho hành trình chuyển đổi số-chuyển đổi xanh của ngành công thương, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, thúc đẩy năng lực cạnh tranh và hướng tới mục tiêu phát triển bền vững trong những năm tới.