UBND TP. Hà Nội vừa ban hành kế hoạch triển khai thực hiện Đề án đầu tư, xây dựng và phát triển 5 huyện (Đông Anh, Gia Lâm, Thanh Trì, Hoài Đức, Đan Phượng) lên quận.
Thành phố yêu cầu 5 huyện này phải rà soát các tiêu chuẩn hành chính. Trong trường hợp chưa đủ điều kiện, cần phải triển khai phương án sắp xếp nhằm đảm bảo tiêu chuẩn về quy mô dân số và diện tích tự nhiên theo Nghị quyết số 35 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Huyện Đông Anh và Gia Lâm được giao nhiệm vụ phối hợp với Sở Nội vụ và các đơn vị liên quan để hoàn thiện hồ sơ Đề án, đồng thời làm việc với các Bộ, ngành thẩm định. Hai huyện này phấn đấu trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội phê duyệt đề án thành lập quận vào quý IV/2024 hoặc quý I/2025.
Huyện Thanh Trì và Hoài Đức cần chủ động phối hợp với các Sở, ngành, cung cấp hồ sơ và số liệu phục vụ việc đánh giá tiêu chí. Đồng thời, hai huyện này phải xây dựng các giải pháp để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành những tiêu chí chưa đạt, với mục tiêu trình Thường vụ Quốc hội phê duyệt đề án thành lập quận vào quý IV/2025.
Trước đó, vào năm 2023, Đề án lên quận của hai huyện Đông Anh và Gia Lâm đã được HĐND thành phố thông qua về chủ trương và dự kiến trình Chính phủ cùng Thường vụ Quốc hội vào cuối năm. Tuy nhiên, kế hoạch này sau đó đã bị hoãn lại.
Nhìn lại quá trình phát triển, Hà Nội từ chỗ chỉ có 4 quận trung tâm là Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng, đã mở rộng lên 12 quận (bao gồm thêm các quận Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm, Cầu Giấy, Hà Đông, Hoàng Mai, Long Biên, Tây Hồ và Thanh Xuân).
Theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, một thành phố trực thuộc Trung ương phải có tỷ lệ quận trên tổng số đơn vị hành chính cấp huyện đạt từ 60% trở lên. Điều này đồng nghĩa Hà Nội phải có ít nhất 18 quận, nhưng hiện tại thành phố chỉ có 12 quận, một thị xã và 17 huyện (đạt 43% đơn vị hành chính đô thị).
Chương trình 04 của Thành ủy Hà Nội về xây dựng nông thôn mới, gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn, đặt mục tiêu trong giai đoạn 2021-2025 sẽ có 5 huyện lên quận (Hoài Đức, Gia Lâm, Đông Anh, Thanh Trì, Đan Phượng) và giai đoạn 2026-2030 sẽ có 3 huyện khác lên quận (Thanh Oai, Thường Tín, Mê Linh).
Trong số 5 huyện định hướng lên quận giai đoạn 2021-2025, Đông Anh có quy mô lớn nhất với diện tích hơn 180km2, dân số khoảng 380.000 người, gồm 23 xã và một thị trấn. Gia Lâm có diện tích gần 115km2, dân số 280.000 người, gồm 20 xã và 2 thị trấn. Hoài Đức có diện tích 82km2, dân số trên 230.000 người, gồm 19 xã và một thị trấn. Đan Phượng có diện tích hơn 77 km2, dân số trên 174.000 người, gồm 15 xã và một thị trấn. Thanh Trì là huyện có diện tích nhỏ nhất trong số 18 huyện và thị xã của Hà Nội, với diện tích hơn 63 km2, dân số trên 200.000 người, gồm 15 xã và một thị trấn.