Trong cuộc họp trực tiếp, kết hợp trực tuyến toàn quốc rà soát, hoàn thiện dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở mới do Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chủ trì vào ngày 20/6, nhiều ý kiến nổi bật đã được đưa ra và gây chú ý, theo báo VnExpress.
Theo đó, một trong số những ý kiến nổi bật đáng chú ý chính là đề xuất công bố xếp hạng chung cư trước khi mở bán.
Cụ thể, đây là đề xuất của ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. HCM (HoREA) nêu ra tại cuộc họp.
Theo ông Châu, thực tế có nhiều dự án chung cư được gắn mác "cao cấp" hay "siêu sang" để huy động vốn và bán căn hộ, do đó cần có quy định bắt buộc các chủ đầu tư phải đăng ký xếp hạng chung cư theo tiêu chuẩn của Bộ Xây dựng và công bố trước khi huy động vốn, mở bán.
Tháng 8/2023, Ủy ban Pháp luật (UBPL) của Quốc hội cũng đã chỉ ra thực trạng hiện nay đa phần chung cư đều được gọi là cao cấp "tự phong". Thực tế tính đến cuối năm 2022, cả nước chỉ có 7 chung cư được phân hạng theo đúng quy định của Luật Nhà ở 2014.
Theo báo cáo giám sát, tính đến hết tháng 11/2022, trên cả nước chỉ có 7 chung cư được phân hạng tại tỉnh An Giang (1 chung cư), tỉnh Thái Nguyên (3 chung cư), tỉnh Hà Tĩnh (3 chung cư), còn lại không thực hiện phân hạng và công nhận phân hạng theo quy định.
Theo UBPL của Quốc hội, nhiều chủ đầu tư không thực hiện phân hạng đúng theo quy định mà luôn "tự phong" hạng cho các chung cư bằng những tên gọi gây nhầm lẫn cho khách hàng như: Chung cư cao cấp, chung cư hạng sang, chung cư với tên gọi tiếng nước ngoài...
Trong khi theo như quy định hiện hành, chung cư được phân hạng cao nhất từ A đến B và C dựa theo 4 nhóm tiêu chí bao gồm: Quy hoạch - kiến trúc; hệ thống, thiết bị kỹ thuật; dịch vụ hạ tầng xã hội và chất lượng, quản lý, vận hành.
Theo quy định, chung cư hạng A cần đạt tối thiểu 18/20 tiêu chí theo đúng thông tư hướng dẫn.
Dù vậy, thực tế hiện nay trên thị trường đa phần các đơn vị đều phân hạng chung cư theo mức giá bán khi chung cư cao cấp hạng A có giá từ 60-100 triệu đồng/m2, chung cư trung cấp hạng B có giá từ 45-60 triệu đồng/m2...
Liên quan đến nội dung phân hạng chung cư, Thứ trưởng Xây dựng Nguyễn Văn Sinh tại cuộc họp cho rằng mục tiêu nhằm phát triển các căn chung cư có chất lượng, tiện ích sống ngày càng tốt hơn và cũng là căn cứ tính chi phí quản lý và vận hành chung cư.
Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nhận định cơ quan chức năng cần khuyến khích các tổ chức trong nước và quốc tế bình chọn, trao thưởng cho các tòa nhà và chung cư có kiến trúc đẹp, hiện đại, sử dụng năng lượng tiết kiệm, quản lý thông minh... bên cạnh bộ tiêu chuẩn chung của cơ quan quản lý.
Lãnh đạo Chính phủ cũng yêu cầu Bộ Xây dựng cần nghiên cứu theo hướng đơn giản hóa, không phát sinh thêm thủ tục đối với các nhà đầu tư lập đề án xây dựng nhà ở trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư; cần phân cấp triệt để cho địa phương căn cứ các quy định của pháp luật về đầu tư.
Năm 2018, HoREA cũng đã đề cập đến tình trạng các dự án chung cư "tự phong", tự gán mác "hạng sang" khi đưa ra văn bản nêu thực trạng "loạn danh xưng" về chung cư cao cấp trên thị trường nhà ở.
HoREA cho biết "giới buôn căn hộ" đang tùy tiện sử dụng những thuật ngữ như "hạng sang", "cao cấp"... như một thủ thuật nhằm "câu khách" và quảng bá sản phẩm của mình.
Trên thực tế theo đánh giá của HoREA, trên thị trường có rất ít dự án bất động sản đạt chuẩn cao cấp, đảm bảo chất lượng cũng như đẳng cấp về quy hoạch, thiết kế, tiện ích, dịch vụ; có không ít công trình chung cư cao tầng đã được chủ đầu tư "phù phép" với những cái tên mỹ miều gán mác "cao cấp" nhưng chưa hề được công nhận bởi Sở Xây dựng hoặc đơn vị đánh giá độc lập.