Sáng nay (2/6), tại phiên thảo luận của Quốc hội về kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển KT-XH và NSNN năm 2021; Tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng; Bộ trưởng Bộ Tài Chính Hồ Đức Phớc đã phát biểu giải trình làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm.
Cơ quan thuế nhũng nhiễu, có lót tay, trục lợi, hối lộ thì sẽ xử lý nghiêm
Theo đó, báo cáo về thu ngân sách. Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, thu ngân sách đạt 1 triệu 568 nghìn tỷ đồng, vượt 16,8% so với dự toán đề ra và đạt gần 3,9% so với cùng kỳ của năm 2020.
Đối với các ý kiến cho rằng việc thu ngân sách từ tiền đất và tiền dầu thô, Bộ trưởng Bộ Tài chính nêu rõ: Tiền đất thu được cả nước là 185 nghìn tỷ, chiếm 11% tổng thu ngân sách. Dầu thô thu được 44 nghìn tỷ, chiếm 2,9%. Có nghĩa là 2 khoản thu này chỉ chiếm gần 14% tổng thu ngân sách. "Điều đó cho thấy về năng lực thực hiện sản xuất kinh doanh của chúng ta rất tốt. Trong số vượt thu 225 nghìn tỷ thì có 74 nghìn tỷ thu từ tiền đất và có 21 nghìn tỷ từ dầu thô, chiếm 45% trong tổng số vượt thu; 55% là từ sản xuất kinh doanh. Cho nên các đại biểu hết sức yên tâm", ông Hồ Đức Phớc nói.
Về thu thuế bất động sản. Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, có đại biểu cho rằng là sẽ ảnh hưởng đến tạo điều kiện cho cơ quan thuế và ảnh hưởng đến nhân dân. Theo quy định của pháp luật, Luật Thuế và theo Nghị định 12, Nghị định 65 và Thông tư 92 thì người nộp thuế phải kê khai thuế trên hợp đồng theo đúng thuế mà hai bên đã thỏa thuận, nếu thấp hơn thì tính theo bảng giá đất tại thời điểm nộp thuế.
"Bộ Tài chính cho rằng ở đây thời gian vừa qua có trốn thuế và có trục lợi về thuế, cho nên chúng tôi đã có hai văn bản chỉ đạo cơ quan thuế là phải siết chặt vẫn đề thu thuế để đúng với giá trị mua bán và từ đó sẽ tác động đến vấn đề là đầu cơ, kinh doanh bất động sản. Như vậy là trong 5 tháng thu được 16 nghìn 200 tỷ, vượt thu so với cùng kỳ năm ngoái là 6 nghìn 600 tỷ. Có những trường hợp, ban đầu kê khai 500 triệu nhưng sau đó được giải thích thì kê khai lại là 10 tỷ, có nghĩa là gấp đến 20 lần. Đây là một vấn đề mà cần phải thực hiện theo đúng quy định của pháp luật", ông Hồ Đức Phớc cho biết.
Về phía cơ quan thuế, Bộ Tài chính đã có công điện là nghiêm cấm việc cơ quan thuế, cán bộ thuế nhũng nhiễu, gây phiền hà cho dân và Bộ cũng đã làm trước vấn đề tiền phòng hậu kiểm sẽ giải quyết các vấn đề sau này không để các vụ án hình sự có thể xảy ra. "Tôi nói ví dụ người bán nhà mà trốn thuế thông qua kê khai 2 hợp đồng sau này phát hiện ra là mắc tội trốn thuế. Chúng tôi thấy rằng việc như thế này là hoàn toàn đúng pháp luật, cùng các cấp các ngành giám sát, nếu cơ quan thuế nhũng nhiễu, có lót tay, trục lợi, hối lộ thì sẽ xử lý nghiêm", Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nêu ví dụ.
Sắp tới, Bộ Tài chính sẽ đề nghị các địa phương xây dựng hệ số điều chỉnh và dữ liệu về mua bán bất động sản để minh bạch hơn trong thu thuế bất động sản.
Sẽ ban hành Nghị định mới để bịt một số lỗ hổng trong thị trường chứng khoán
Giải tình liên quan đến thị trường chứng khoán. Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, thị trường chứng khoán thì có thị trường cổ phiếu, thị trường trái phiếu và thị trường chứng khoán phái sinh. "Vừa qua, thị trường chứng khoán của chúng ta rất tốt bởi ở các nước tiên tiến họ đã có thị trường này trên 500 năm rồi, còn về chứng khoán của Việt Nam mới có 22 năm nhưng đã được đánh giá là thị trường rất tốt. Đây là kênh huy động vốn, kênh đầu tư trung và dài hạn", ông Phớc nói.
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, đối với thị trường cổ phiếu, năm 2021, đã đạt được 7 triệu 774 nghìn tỷ đồng, chiếm 92% GDP và tăng trưởng so với năm 2020 là 46,7%. Bình quân giao dịch trên 26 nghìn tỷ đồng.
Thị trường trái phiếu thì ngoài trái phiếu Chính phủ ra, trái phiếu của doanh nghiệp đạt năm 2021 là 1 triệu 374 nghìn tỷ đồng, tức là khoảng 15% GDP. "So với một số nước trong khu vực như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, GDP chúng ta còn thấp. Do đó chúng ta còn có một tiềm năng rất tốt để huy động vốn trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Trái phiếu doanh nghiệp chỉ chiếm 10% so với vốn tín dụng của các Ngân hàng là 13 triệu tỷ. Cho nên, chúng tôi cho rằng là thị trường chứng khoán của chúng ta thời gian vừa rồi vẫn tốt để phục vụ cho phát triển KT-XH", Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh.
Liên quan đến một số vụ việc sai phạm thời gian vừa qua, ông Hồ Đức Phớc cho biết, là sai phạm so với Luật Chứng khoán cùng các Nghị định liên quan mà Chính phủ đã ban hành. Ví dụ như hành vi thao túng chứng khoán, lừa dối khách hàng... Những vụ việc này được cơ quan pháp luật xử lý một cách nghiêm minh. Còn về phía Bộ Tài chính đã có 5 thông cáo báo chí và nhiều cảnh báo đối với việc phát hành trái phiếu riêng lẻ để nhà đầu tư cẩn trọng khi mua bán và tham gia đầu tư loại trái phiếu này. "Ngày 1/4, chúng tôi kiểm tra các Công ty kiểm toán độc lập mà kiểm toán các báo cáo tài chính của các Công ty phát hành và đã phát hiện ra một số vi phạm", ông Phớc cho biết.
Cũng theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, sắp tới, Bộ sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định 153 để thực hiện 1 cách minh bạch hơn, tốt hơn, bịt một số lỗ hổng trong thị trường chứng khoán và đặc biệt là sửa Luật Chứng khoán bởi Luật chưa khống chế điều kiện phát hành như việc doanh nghiệp thua lỗ cũng được phát hành, không khống chế mục đích phát hành, chỉ tiêu nợ trên vốn chủ sở hữu...
Giảm thuế phải tính đến vấn đề chống buôn lậu xăng dầu
Giải trình vấn đề về giá. Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, nhiệm vụ cấp bách hiện nay là chống được lạm phát vì đất nước đã hội nhập kinh tế quốc tế; như vậy những nguyên liệu mà phụ thuộc ở nước ngoài thì phải theo dòng chảy, chịu sự tác động của nước ngoài. Như thép thì chịu tác động của phôi thép, xăng dầu thì chịu tác động của các nước xuất khẩu xăng dầu…
"Vấn đề chống lạm phát là hết sức quan trọng. Giải pháp thứ nhất đưa ra hiện nay là tập trung vào chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa, quản lý giá cả thật tốt thì vấn đề hết sức quan trọng là tăng năng lực sản xuất kinh doanh cho các doanh nghiệp. Thứ hai là phải tái cơ cấu và tăng cường sản xuất kinh doanh trong nước. Có như vậy chúng ta mới tạo ra sản phẩm, nâng cao mức thu nhập của người dân và doanh nghiệp, mới có sức chống lạm phát", ông Hồ Đức Phớc nhấn mạnh.
Về ý kiến cho rằng phải giảm giá xăng dầu, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, việc giảm thuế để giảm giá xăng dầu là một trong nhiều giải pháp. Muốn giảm giá xăng dầu thì phải dùng đồng bộ nhiều giải pháp. "Ví dụ thuế trong xăng dầu ở nước ngoài chiếm 45 đến 60% nhưng với nước ta từ 29 đến 30%. Vừa qua, chúng ta đã giảm 50% thuế bảo vệ môi trường còn lại 50% nữa thì thẩm quyền thuộc Thường vụ Quốc hội. Còn thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế GTGT và một số thuế khác thì thẩm quyền của Quốc hội", ông Phớc nêu rõ.
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, chính sách thuế gắn liền với chính sách tài khóa. Khi giảm thuế thì phải cắt giảm các khoản chi, trong khi chính sách tài khóa đã được duyệt rồi. Việt Nam là nước xuất khẩu dầu thô, mỗi năm xuất khẩu 8 triệu thùng; Khi giá dầu thô lên sẽ bù đắp được một phần. "Nhưng vấn đề giảm thuế là biện pháp chúng tôi sẽ cân nhắc để đánh giá tác động, báo cáo với Chính phủ để báo cáo với Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giảm thuế trong giá xăng dầu", ông Phuớc cho biết.
Cũng theo Bộ trưởng Bộ Tài Chính, giảm thuế cũng phải tính đến vấn đề chống buôn lậu, bởi giá mỗi lít xăng đang chênh với Lào là 11 nghìn đồng và Campuchia là 3 nghìn đồng. Cho nên giá tại Việt Nam thấp thì dòng buôn lậu xăng dầu sẽ chảy qua bên kia.
Vấn đề nữa là thúc đẩy nguồn cung. Xăng dầu thì phải đảm bảo cung – cầu, phải tập trung nâng công suất của 2 nhà máy lọc dầu tại Dung Quất và Nghi Sơn.