Tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Công Thương chiều 17/6, ông Lê Triệu Dũng, Cục trưởng Cục Phòng vệ thương mại cho biết, việc điều tra chống bán phá giá, chống trợ cấp đối với sản phẩm đường mía từ Thái Lan được Bộ Công Thương khởi xướng từ tháng 9/2020 trên cơ sở các hồ sơ đề nghị của ngành sản xuất đường trong nước. Việc điều tra được Bộ tiến hành khẩn trương, theo đúng quy định của Luật quản lý ngoại thương cũng như quy định của Tổ chức Thương mại thế giới.
Sau một thời gian điều tra, đến ngày 9/2/2020, Bộ đã có Quyết định 477 về việc áp thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp tạm thời đối với đường mía xuất xứ Thái Lan.
Sau khi có quyết định sơ bộ, Bộ đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Hiệp hội mía đường và các đơn vị liên quan thực hiện các bước điều tra tiếp theo. Đến ngày 15/6/2021, Bộ ban hành Quyết định 1578 áp thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp chính thức với đường mía xuất xứ từ Thái Lan.
Ngành mía đường trong nước bị thiệt hại nghiêm trọng trong thời gian qua là do lượng đường nhập khẩu từ Thái Lan gia tăng đột biến (Ảnh: minh họa)
Cũng theo ông Dũng, trước khi đưa ra quyết định chính thức, Bộ Công Thương đã điều tra, xem xét kỹ lưỡng việc bán phá giá, trợ cấp phía Thái Lan. Những thiệt hại với ngành sản xuất mía đường trong nước cũng như tác động kinh tế, xã hội, kể cả tác động tới các doanh nghiệp hạ nguồn sử dụng sản phẩm đường mía.
Kết quả điều tra cho thấy, đường mía có xuất xứ từ Thái Lan đã bán phá giá ở mức 42,99 %, được trợ cấp mức 4,65 %. Tổng cộng mức độ bán phá giá và trợ cấp là 47,64 %.
Ông Dũng cũng cho rằng, nguyên nhân chính của việc ngành mía đường trong nước bị thiệt hại nghiêm trọng trong thời gian qua là do lượng đường nhập khẩu từ Thái Lan gia tăng đột biến lên tới 1,3 triệu tấn năm 2020 và tăng 330,4% so với năm 2019.
Trên cơ sở kết quả điều tra, đánh giá tác động kinh tế xã hội và ý kiến của các bên liên quan cũng như cân đối tình hình cung cầu, Bộ đã ban hành áp thuế và quyết định áp thuế chính thức.
Kể từ khi áp thuế sơ bộ (2/2021), Bộ đánh giá, việc áp thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp đối với đường mía nhập khẩu từ Thái Lan đã có tác động tích cực đối với ngành mía đường.
Cụ thể, lượng đường nhập khẩu Thái Lan từ tháng 3/2021 cho tới thời điểm này giảm đáng kể, từ mức bình quân là 110 nghìn tấn năm 2020, tới nay chỉ còn khoảng 28 nghìn tấn, giảm 75%. Việc này đã làm giảm tác động cạnh tranh không bình đẳng của đường Thái Lan đối với ngành sản xuất trong nước và từ đó giúp giá đường trong nước nhích lên, đồng thời giá thu mua mía đối với người nông dân được tăng từ 100 ngàn đến 200 ngàn đồng/tấn. Qua đó, giúp người nông dân lần đầu tiên qua nhiều năm tiêu thụ toàn bộ hơn 6 triệu tấn mía.
Ông Dũng cho biết, theo phản ánh của Hiệp hội mía đường, của nhiều đơn vị sản xuất, tại nhiều địa phương, người nông dân có kế hoạch mở rộng diện tích trồng mía cho niên vụ 2021-2022.
Đại diện Cục Phòng vệ Thương mại cũng chia sẻ chiều cung cầu đường trên thị trường cũng đã ổn định. Giá đường trong nước nhích lên nhưng trong mức độ chấp nhận được, nằm trong phương án tính toán. Mục tiêu chính sách đề ra đã đạt được.
“Chúng tôi đang kết hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, Hiệp hội mía đường, theo dõi sát tình hình nhập khẩu, tác động của biện pháp này để có biện pháp phù hợp, đảm bảo hiệu quả của biện pháp chống bán phá giá, chống trợ cấp, cũng như đảm bảo cung cầu, ổn định thị trường theo đúng quy định”, ông Dũng nói.