Với nhịp sống hối hả, rất nhiều người đã bỏ qua bữa sáng. Nhưng trên thực tế, một bữa sáng lành mạnh không những không gây tăng cân, mà còn cung cấp thêm năng lượng để bạn khởi đầu một ngày mới tràn đầy năng lượng. Tuy nhiên, một số loại thực phẩm mà mọi người ưa thích, thường ăn trong bữa sáng cũng có thể gây ra tình trạng viêm nhiễm, dẫn lối cho tiểu đường, ung thư.
Bỏ bữa sáng
Tiến sĩ Amy Goodson, thành viên Hội đồng Chuyên gia Y tế, tác giả cuốn The Sports Nutrition Playbook, nhận định quan niệm bỏ bữa sáng tốt cho quá trình trao đổi chất là sai lầm.
"Giống như một ngọn lửa vậy. Để ngọn lửa bắt đầu cháy, bạn phải châm lửa. Sau đó mỗi vài giờ, bạn lại cho thêm một lượng củi nhỏ vào để giữ ngọn lửa luôn cháy rực. Carbohydrate và protein vào buổi sáng chỉnh là mồi lửa, sau đó bạn ăn thêm các bữa nhỏ, đồ ăn nhẹ trong cả ngày để giữ lửa", tiến sĩ Goodson giải thích.
Theo nghiên cứu công bố trên tạp chí Nutrient vào tháng 11/2019, bỏ bữa sáng làm gián đoạn nhịp sinh học của cơ thể, tác động tiêu cực đến quá trình trao đổi chất và sức khỏe tổng thể.
"Bạn có thể chọn ăn trứng, bánh mì nướng, ngũ cốc nguyên hạt, sữa, bột yến mạch, bơ hoặc sữa chua Hy Lạp để bắt đầu ngày mới", tiến sĩ Goodson nói.
Bỏ ăn sáng có thể gián đoạn nhịp sinh học của cơ thể, đảo lộn quá trình trao đổi chất, khả năng chuyển đổi chất béo và carbohydrate. Sau khi thức dậy, bạn thường đói cồn cào do độ pH dạ dày thấp, axit dịch vị tăng. Nếu không có gì để tiêu hóa, axit dịch vị bào mòn niêm mạc dạ dày, tổn thương cơ quan này.
Đường huyết thường giảm khi đói bụng, cơ thể mệt mỏi, hiệu suất công việc thấp. Người bỏ ăn sáng có xu hướng ăn nhiều vào bữa trưa và tối, làm tăng khả năng béo phì, đầy bụng, khó tiêu. Ngoài ra, khi bỏ bữa sáng, người ta cũng có xu hướng lựa chọn thực phẩm mà họ thích hơn trong các bữa tiếp theo, do bộ não thiếu đường (glucose) như thực phẩm nhiều đường, chất béo... Trong khi đó, một bữa sáng chất lượng với protein và chất béo lành mạnh như bơ, trứng... có thể giúp ổn định lượng đường trong máu.
Ăn sáng bằng các món có nhiều đường
Tiến sĩ Lisa Young, thành viên của Hội đồng Chuyên gia Y tế, tác giả cuốn Finally Full Finally Slim, cho biết khi ăn quá nhiều đồ ngọt vào buổi sáng, lượng đường huyết tăng lên và giảm xuống đột ngột.
Đường bổ sung, đặc biệt ở dạng đồ uống, làm chậm quá trình trao đổi chất Trong nghiên cứu công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng châu Âu, các chuyên gia phát hiện ở những tình nguyện viên thừa cân uống nhiều đồ ngọt vào buổi sáng, quá trình trao đổi chất kém hiệu quả.
"Bữa sáng lành mạnh, thúc đẩy trao đổi chất cần chứa nhiều chất dinh dưỡng khác nhau như protein, carbs tốt, chất béo tốt từ trứng, quả bơ, thêm rau xanh, cà chua hoặc một lát bánh mì ngũ cốc nguyên hạt", tiến sĩ Young cho biết.
Chỉ ăn tinh bột
Giống với đồ ngọt, các thức ăn chỉ chứa tinh bột hoặc carbohydrate như bánh mì trắng, cơm có thể khiến lượng đường huyết tăng đột biến, gây bận rộn cho hệ thống insulin. Khi lượng đường huyết đột ngột giảm xuống, con người dễ rơi vào tình trạng cạn kiệt năng lượng. Bạn dễ thèm đồ ngọt và ăn uống một cách vô độ, khiến đường huyết tăng cao trong phần còn lại của ngày. Theo thời gian, lượng đường trong máu cao dẫn đến tiểu đường.
Thay vì chỉ ăn tinh bột, các chuyên gia khuyến nghị kết hợp với các món giàu protein. Protein giúp bạn no nhanh hơn, duy trì cảm giác no trong thời gian dài sau bữa ăn, bởi chất này mất nhiều thời gian để phân hủy. Dù hiệu ứng nhiệt của thực phẩm không đốt hàng tấn calo, chúng sẽ đốt protein, từ đó tăng cường hệ thống chuyển hóa, cải thiện quá trình trao đổi chất.
Thường xuyên ăn sáng với thịt xông khói, xúc xích hoặc các loại thịt chế biến khác
Chuyên gia Manaker cảnh báo một số loại thịt đã qua chế biến như xúc xích hoặc thịt xông khói có thể gây viêm nhiễm nếu ăn quá nhiều. Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các loại thực phẩm hoặc thịt chế biến sẵn có thể làm tăng nồng độ CRP.
Chuyên gia Manaker nói: “Những thực phẩm này có liên quan đến sự phát triển của chứng viêm mạn tính nếu bạn ăn nó mỗi ngày".
Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, ăn các loại thịt chế biến quá kỹ như xúc xích, giăm bông, thịt xông khói, xúc xích, một số loại thịt nguội... có liên quan đến nguy cơ mắc ung thư đại tràng. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng ăn 50g thịt chế biến sẵn mỗi ngày có thể làm tăng 18% nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng.
Chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, nếu thường xuyên ăn các loại thực phẩm kể trên vào bữa sáng thì cần thay đổi thói quen này ngay lập tức để hạn chế nguy cơ phát triển bệnh tật.