6 công trình cầu và hầm vượt sông nối bán đảo "đất vàng" với trung tâm thành phố sầm uất bậc nhất: Chi phí xây dựng hàng chục nghìn tỷ, chỉ cách nhau vỏn vẹn 4,5km

Khu đô thị mới Thủ Thiêm được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch lần đầu vào tháng 6/1996. Trước đó, vào những năm 1968 và 1972, ý tưởng quy hoạch bán đảo Thủ Thiêm đã từng được một số doanh nghiệp nước ngoài công bố và lập đồ án.

Đến tháng 6/2012, Khu đô thị mới Thủ Thiêm được UBND TP.HCM phê duyệt quy hoạch điều chỉnh cục bộ 1/2.000 với tổng diện tích 657 ha, thuộc địa phận các phường An Khánh, Thủ Thiêm, An Lợi Đông và một phần phường Bình An, Bình Khánh, quận 2 (nay là TP Thủ Đức).

Sau hơn 3 thập kỷ quy hoạch, hệ thống hạ tầng tại Khu đô thị Thủ Thiêm đến nay đã cơ bản hoàn thiện, các trung tâm tài chính, thương mại, dịch vụ cao cấp của thành phố và mang tầm cỡ quốc tế lần lượt ra đời. Cùng với đó, hệ thống cơ sở hạ tầng của nơi đây dần được hoàn thiện nhằm kết nối bán đảo với các khu vực trung tâm của thành phố.

Theo quy hoạch, bán đảo Thủ Thiêm sẽ được kết nối với các khu vực trung tâm của TP.HCM nhờ 5 cây cầu và một đường hầm. Đáng nói, từ cây cầu đầu tiên đến cây cầu cuối cùng chỉ cách nhau khoảng hơn 4,5km đường bờ sông.

Hiện nay, Thủ Thiêm đang có 2 cây cầu và 1 đường hầm được đưa vào sử dụng. Trong tương lai, thành phố vẫn đang tiếp tục xây dựng cầu Thủ Thiêm 3, cầu Thủ Thiêm 4 và cầu đi bộ vượt sông Sài Gòn nhằm kết nối Thủ Thiêm với các quận: 4, 7, 1... Khi hoàn thiện các cây cầu này sẽ hình thành hệ thống giao thông hoàn chỉnh kết nối khu đô thị mới này với các khu vực kinh tế của thành phố.

Hoàn thành và đưa vào sử dụng năm 2008, Thủ Thiêm 1 (cầu Thủ Thiêm) là cây cầu đầu tiên kết nối bán đảo Thủ Thiêm với trung tâm thành phố. Cây cầu có chiều dài hơn 1,2 km này có tổng mức đầu tư khoảng 1.500 tỷ đồng, cầu có tổng cộng 6 làn xe. Tại thời điểm hoàn thành, cầu Thủ Thiêm góp phần hoàn thiện mạng lưới giao thông, giảm bở áp lực cho cầu Sài Gòn. Đồng thời, dự án cũng góp phần thu hút đầu tư góp phần biến Thủ Thiêm thành khu đô thị hiện đại.

Cầu Thủ Thiêm 1 là cây cầu đầu tiên kết nối bán đảo Thủ Thiêm với trung tâm thành phố.

Khánh thành vào năm 2011, đường hầm vượt sông Sài Gòn (hầm Thủ Thiêm) là tuyến đường trọng yếu thứ 2 nhằm kết nối bán đảo Thủ Thiêm và trung tâm quận 1 (TP. HCM). Đường hầm có tổng chiều dài gần 1,5km với số vốn đầu tư 9.864 tỷ đồng, hầm Thủ Thiêm có vai trò quan trọng trong việc kết nối giao thông giữa TP. Thủ Đức với các khu vực trung tâm như quận 1, quận 4, quận 5.

Hầm Thủ Thiêm là đường hầm vượt sông duy nhất ở Việt Nam.

Nằm giữa cầu Thủ Thiêm và đường hầm vượt sông Sài Gòn là cầu Thủ Thiêm 2 (nay được đổi tên thành cầu Ba Son). Đây là công trình thứ 3 nối bán đảo Thủ Thiêm với khu trung tâm của thành phố. Với mức đầu tư hơn 3.000 tỷ đồng, cây cầu có tổng chiều dài hơn 1,4 km nối từ đường Tôn Đức Thắng (quận 1) đến Khu đô thị mới Thủ Thiêm.

Hiện nay, cây cầu này được xem là một điểm nhấn trên sông Sài Gòn về hệ thống kiến trúc và mạng lưới giao thông đô thị. Bên cạnh đó, cầu Ba Son đi vào hoạt động đã nâng cao giá trị của các dự án bất động sản cho những khu đất “vàng” xung quanh. Phần lớn các dự án dọc cây cầu này là phân khúc hạng sang và siêu sang.

Cầu Ba Son có hệ thống kiến trúc và mạng lưới giao thông độc đáo.

Cách cầu Ba Son khoảng 1,3 km theo đường ven sông TP. Thủ Đức chính là vị trí chuẩn bị xây dựng cầu Thủ Thiêm 3. Với vai trò kết nối Thủ Thiêm và quận 4 (TP. HCM), cầu Thủ Thiêm 3 nối từ‏ ‏ khu đất bến cảng Nhà Rồng – Khánh Hội (cảng Sài Gòn) với Khu đô thị mới Thủ Thiêm (TP. Thủ Đức). Dự án hiện đang trong quá trình nghiên cứu lập đề xuất đầu tư.

Nằm cách cầu Thủ Thiêm 1 khoảng hơn 4,5km đường ven sông TP. Thủ Đức là vị trí của cầu Thủ Thiêm 4. Đây là cây cầu kết nối bán đảo Thủ Thiêm với Khu đô thị mới Nam Sài Gòn, một trong những dự án trọng điểm sớm được xây dựng trong những năm tới. Cầu Thủ Thiêm 4 có độ dài khoảng hơn 2km với tổng vốn đầu tư dự kiến hơn 5.000 tỷ đồng sẽ là công trình hạ tầng giao thông quan trọng góp phần chỉnh trang đô thị, giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông từ khi Nam Sài Gòn về trung tâm. Đồng thời tạo điều kiện thúc đẩy phát triển kinh tế hai khu vực TP. Thủ Đức và Nam Sài Gòn.

Nằm giữa cầu Ba Son và hầm vượt sông Sài Gòn (hầm Thủ Thiêm), cầu đi bộ vượt sông Sài Gòn cũng là một phần trong quy hoạch của bán đảo Thủ Thiêm. Với chiều dài dự kiến hơn 500m, cầu sẽ nối liền công viên bờ sông (Khu đô thị Thủ Thiêm, TP. Thủ Đức) với công viên cảng Bạch Đằng. ‏Hiện, công trình đã được chính quyền thành phố phê duyệt thiết kế kiến trúc mang hình tượng lá dừa nước - hình ảnh đặc trưng của miền Nam.

Mô hình cầu đi bộ vượt sông Sài Gòn trong tương lai.

Dự kiến, sau khi hoàn thành toàn bộ công trình gồm 5 cây cầu và 1 đường hầm vượt sông Sài Gòn sẽ hình thành hệ thống giao thông hoàn chỉnh cho Khu đô thị mới Thủ Thiêm nói riêng và TP. Thủ Đức nói chung. Đồng thời, việc đồng bộ về hạ tầng cũng là tiền đề tạo động lực phát triển mạnh mẽ cho khu vực phía Đông thành phố.

Việc thúc đẩy trục liên kết giao thông, kết nối Quận 7 và trung tâm Thủ Thiêm đóng vai trò quan trọng trong việc định hình "Đại đô thị quốc tế" của TP.HCM. Thực tế, Thủ Thiêm những năm gần đây cũng trở thành "phố Tây" của khu Đông TP.HCM với các điểm tập trung người nước ngoài như khu Thảo Điền, đảo Kim Cương. Ước tính, tổng số lượng người nước ngoài tại hai khu vực này đông nhất tại TP.HCM.