VCCI đề nghị bỏ quy định sàn TMĐT kê, nộp thuế thay người bán

Bộ Tài chính đang chủ trì soạn thảo Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 126/2020/NĐ-CP, Nghị định 123/2020/NĐ-CP, Nghị định 15/2022/NĐ-CP (sau đây gọi tắt là Dự thảo). Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tiếp tục có ý kiến góp ý đối với Dự thảo này.

Bà Trần Thị Lan Anh, Tổng Thư ký VCCI nêu quan điểm, việc đảm bảo khả năng thu thuế, bao gồm cả thuế từ hoạt động kinh doanh trên môi trường internet là việc cần thiết. Việc đưa ra một số quy định pháp lý nhằm hỗ trợ cơ quan thuế thực thi nhiệm vụ là hợp lý. Các quy định này có thể liên quan phần nào đến các chủ thể khác vận hành trong mô hình này, chẳng hạn các doanh nghiệp cung cấp nền tảng (hay sàn TMĐT).

Tuy nhiên, VCCI cho rằng, thị trường thương mại điện tử của Việt Nam vẫn đang trên đà phát triển. Chính sách chung với đối tượng này vẫn nên tiếp tục hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp tiếp tục đẩy mạnh đầu tư phát triển. Các quy định mới cần phải cân nhắc thật sự thấu đáo để tránh tạo ra gánh nặng chi phí tuân thủ quá lớn cho các đối tượng trung gian này.

VCCI cho rằng, sàn TMĐT có thể được coi là nền tảng trung gian kết nối người mua và người bán. Sàn TMĐT là một hình thức “chợ” nhưng thực hiện trên không gian mạng.

Việc yêu cầu các sàn TMĐT kê khai, nộp thuế thay cho người bán sẽ tạo ra áp lực rất lớn tài chính cho sàn khi phải ứng trước một khoản tiền thuế từ người bán phải đóng (thực tế, các giao dịch thanh toán tiền mặt hiện đang chiếm ưu thế với 86%) và áp lực về hoạt động khi phải thực hiện việc thu lại số tiền thuế của người bán.

"Trong nhiều trường hợp, sàn TMĐT không có đủ công cụ cũng như quyền lực để thực thi yêu cầu người bán trả lại tiền thuế mà sàn đã đóng thay. Điều này sẽ gây khó khăn rất lớn cho hoạt động của sàn TMĐT”, VCCI thông tin.

Do đó, VCCI cho rằng các sàn TMĐT có chức năng đặt hàng trực tuyến chỉ là đơn vị trung gian giữa người bán và người mua. Yêu cầu các sàn TMĐT có trách nhiệm kê khai, nộp thuế thay cho người bán là chưa phù hợp với bản chất hoạt động của mô hình này đồng thời gây khó khăn rất lớn cho các sàn TMĐT.

Ngoài ra, cơ quan đại diện cộng đồng doanh nghiệp cũng đề nghị nhà chức trách làm rõ căn cứ phát sinh và phạm vi trách nhiệm đại diện, nếu sàn thương mại điện tử thay người bán kê khai, nộp thuế.

"Không rõ trách nhiệm đại diện được phát sinh theo căn cứ nào, có cần trình tự, thủ tục nào hay không? Nếu sàn thương mại điện tử phải kê khai, nộp thuế thay cá nhân kinh doanh thì có gồm trách nhiệm quyết toán, hoàn thuế hay không?", VCCI nêu loạt vấn đề.

Tổ chức này cũng cho rằng, nếu buộc sàn thương mại điện tử kê khai, nộp thuế thay cho cá nhân kinh doanh trên sàn sẽ có nguy cơ tạo ra nhiều phương pháp thu thuế trùng lặp nhau.

"Việc tách riêng phần doanh thu từ kinh doanh online với phần doanh thu từ kinh doanh offline sẽ trở nên khó khăn do việc kinh doanh được thực hiện tại cùng một địa điểm. Liệu có chồng lấn khi thu thuế hình thức kinh doanh này hay không?", VCCI nêu quan điểm.

Cuối cùng, theo VCCI, bắt buộc sàn thương mại điện tử kê khai, nộp thuế thay người bán có thể tạo ra các ảnh hưởng bất cân xứng lên các chủ thể liên quan trong hoạt động thương mại điện tử.

Với những lý do này, VCCI đề nghị nhà chức trách nghiên cứu, đánh giá các tác động, ảnh hưởng của việc buộc sàn thương mại điện tử kê khai, nộp thuế cho người bán tới các nhóm đối tượng liên quan và ảnh hưởng lên cạnh tranh trong ngành thương mại điện tử.

Cũng theo dự thảo, sàn thương mại điện tử phải cung cấp thông tin của người bán trên sàn, như mã số thuế hay doanh thu bán hàng qua chức năng đặt hàng trực tuyến. Các quy định này, VCCI cho rằng, cần cân nhắc.

Một số doanh nghiệp quan ngại rằng liệu họ có phải chịu trách nhiệm về thông tin cung cấp cho cơ quan thuế hay không. Lý do, các quy định hiện nay về cung cấp thông tin thì các sàn thương mại điện tử khó đảm bảo tính chính xác toàn bộ dữ liệu mã số thuế đã thu thập.

Bên cạnh đó, dự thảo chưa có các quy định về bảo mật thông tin được cung cấp. "Việc lộ, lọt thông tin sẽ gây tổn thất lớn với các sàn, đặc biệt nếu trường hợp các đối thủ khác có thể nắm được các dữ liệu này. Trong đó, xác định nguồn rò rỉ dữ liệu là công đoạn rất quan trọng để xác định yếu tố lỗi trong vụ việc lộ, lọt thông tin", VCCI nhận xét.

Dự thảo còn thiếu căn cứ pháp lý để ban hành, thiếu sự thống nhất với các quy định pháp luật liên quan, chưa rõ ràng, không hợp lý và tạo ra gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp.

Do vậy, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo bỏ quy định yêu cầu sàn TMĐT có chức năng đặt hàng trực tuyến thực hiện trách nhiệm kê khai, nộp thuế thay người bán trên sàn. Việc kê khai, nộp thuế thay chỉ nên thực hiện trên cơ sở uỷ quyền của pháp luật dân sự.